Την άμεση υλοποίηση μιας σειράς δράσεων, απαραίτητων για την ενεργειακή θωράκιση της χώρας αλλά και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας, που ωστόσο φέρνουν κλάδους και φορείς σε θέση ανταγωνισμού προωθεί το ΥΠΕΝ.
Έτσι, ήδη, με την υποστήριξη στη Βουλή της σχετικής τροπολογίας για το “ενεργειακό” πακέτο των αγροτών ο υπουργός Περιβάλλοντος κι Ενέργειας Θεόδωρος Σκυλακάκης προχωρά στο πρώτο βήμα με το επόμενο να είναι η παρουσίαση εντός του επομένου διαστήματος του νομοσχεδίου για την απελευθέρωση ηλεκτρικού χώρου, την προώθηση της εγκατάστασης μπαταριών αλλά και τη διαμόρφωση του πλαισίου των περικοπών ενέργειας που παράγεται από ΑΠΕ.
Οι χρόνοι επενδύσεων
Όπως, ανέφερε, ο κ. Σκυλακάκης, στην ομιλία του στην ημερίδα του ΙΟΒΕ για το Ταμείο Ανάκαμψης, το όλο πλαίσιο που θα παρουσιαστεί θα διευκολύνει την υλοποίηση επενδύσεων, καθώς ο χρόνος υλοποίησής τους έχει κρίσιμη οικονομική διάσταση, καθώς, όπως ανέφερε οι καθυστερήσεις είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα της ευρωπαϊκής οικονομίας γενικότερα.
Στο θέμα που “καίει” και αφορά την υλοποίηση έργων εντός “σφιχτών προθεσμιών ακόμη και εάν έχει ολοκληρωθεί η αδειοδότηση τους. αναφέρθηκε και ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της HelleniQ Energy Γιώργος Αλεξόπουλος, μιλώντας χθες και αυτός στην ημερίδα που διοργάνωσε το ΙΟΒΕ για την πορεία υλοποίησης των έργων του Ταμείου Ανάκαμψης. “Έχουν αδειοδοτηθεί έργα ΑΠΕ ισχύος 100 GW και έργα αποθήκευσης 30 GW. Και μόνο αυτά τα νούμερα μπλοκάρουν τη διαδικασία αδειοδότησης και υλοποίησης των έργων. Πρέπει να είμαστε περισσότερο επιλεκτικοί. Θέλουμε έργα που να υλοποιούνται και όχι χαρτιά που απλώς κυκλοφορούν” είπε χαρακτηριστικά ο κ. Αλεξόπουλος προτείνοντας να απορρίπτεται η άδεια ενός έργου εφόσον δεν προχωρεί η υλοποίηση του εντός συγκεκριμένων προθεσμιών.
Από την πλευρά του, βέβαια, ο Γενικός Δντης της ΕΛΕΤΑΕΝ, ο κ. Παναγιώτης Παπασταματίου ανέδειξε το ζήτημα των μεγάλων καθυστερήσεων στην περιβαλλοντική αδειοδότηση, κάτι που θα πρέπει να συνυπολογιστεί στο σχεδιασμό για “κόφτες” στα έργα.
Ο ηλεκτρικός χώρος
Κεντρικό ζητούμενο, βέβαια, στην όλη διαδικασία είναι η απελευθέρωση ηλεκτρικού χώρου, που ειδικά για τη βιομηχανία είναι κομβική. Μάλιστα, ειδικά για το Ταμείο Ανάκαμψης, ο κ. Αλεξόπουλος σημείωσε ότι το 36% των κονδυλίων κατευθύνεται σε έργα ενεργειακής μετάβασης αλλά από αυτά μόνο το 10% αφορούν τη στήριξη της ενεργειακής βιομηχανίας. Όπως είπε χρειάζονται πρόσθετα χρήματα τόσο στην Ελλάδα όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την προώθηση της καινοτομίας και για την επίτευξη των στόχων της ανθρακοποίησης.
“Χρησιμοποιούμε δύο εργαλεία, τον ηλεκτρικό χώρο και τις περικοπές, για να εξασφαλίσουμε χαμηλότερες τιμές ρεύματος μεσομακροπρόθεσμα στους αγρότες και στην ενεργοβόρο βιομηχανία” είπε πάντως, λίγο αργότερα, την Πέμπτη, στην Ολομέλεια της Βουλής ο υπουργός Ενέργειας Θεόδωρος Σκυλακάκης αναφερόμενος στην τροπολογία για την στήριξη των αγροτών.
Επιπλέον, ο υπουργός τόνισε ότι “ο ηλεκτρικός χώρος δεν είναι κοινόχρηστος. Έχει σοβαρό κόστος για να τον δημιουργήσεις. Δεν είναι δηλαδή κάτι που μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε και είναι κοινής χρήσης. Έχει ένα πολύ μεγάλο κόστος.
Και η προτεραιοποίηση αυτή είναι μια αναγκαία προτεραιοποίηση για να κρατήσουμε την παραγωγική μας βάση και στον πρωτογενή τομέα και στις ενεργοβόρες βιομηχανίες, οι οποίες έχουν την εξής δυσκολία -πολύ σοβαρή-, ότι υπάρχουν μεγάλες επιδοτήσεις που έκαναν τον τελευταίο χρόνο και οι Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες ευρωπαϊκές χώρες στην ενεργοβόρο βιομηχανία τους και είναι ανάγκη να διατηρήσουμε την ανταγωνιστικότητά της, δίνοντας αυτό το εργαλείο του ηλεκτρικού χώρου κατά προτεραιότητα στις ενεργοβόρες βιομηχανίες”
Ισορροπίες ανάμεσα σε κλάδους
Σε σχέση με τον "ανταγωνισμό" κλάδων και τις προτεραιότητες που θέτει η τροπολογία ο υπουργός σημείωσε ότι προηγούνται οι υφιστάμενες διμερείς συμβάσεις που έχουν αντανάκλαση στα υφιστάμενα έργα ΑΠΕ. “Γιατί θα ήταν παράλογο να κάνουμε ένα μέτρο για τη βιομηχανία και οι βιομηχανίες που ήδη εξυπηρετούνται να αντιμετωπιστούν αρνητικότερα από τις υπόλοιπες. Αντιθέτως, πρέπει να διατηρηθούν αυτές οι συμβάσεις.
Μετά μπαίνουμε και δίνουμε σε όλη την κατηγορία Α και Β με προτεραιότητα σε όποιον θα συνάψει πρώτος μία τέτοια διμερή σύμβαση. Αλλά, αν έχουμε υπερβολικό αριθμό συμβάσεων, τότε θα βάλουμε ως κυρίαρχο κριτήριο τον χρόνο ηλεκτροδότησης, γιατί αυτό είναι ένα αντικειμενικό κριτήριο που ευνοεί την ενεργοβόρα βιομηχανία. Όσο πιο γρήγορα ηλεκτροδοτήσεις, τόσο νωρίτερα θα ξεκινήσουν οι συμβάσεις, τόσο νωρίτερα θα έχεις ανταγωνιστικότητα."
Όπως είπε η βιομηχανία παραπονιέται ότι δεν υπάρχει διάθεση από τους παραγωγούς να προσφέρουν διμερείς συμβάσεις.
“Γι’ αυτό και παίρνουμε αυτή την πρωτοβουλία για να υπάρξουν καλές προσφορές από τους παρόχους. Ως τώρα οι υφιστάμενοι, αυτοί που είχαν δυνατότητα και είχαν ηλεκτρικό χώρο στη διάθεσή τους, δεν έχουν προχωρήσει σε ευνοϊκές διμερείς συμβάσεις προς τη βιομηχανία”.
Αυτή είναι η βασική φιλοσοφία αυτής της ρύθμισης. Είναι μία ρύθμιση η οποία είναι απολύτως αναγκαία για την παραγωγική μας ικανότητα στα επόμενα χρόνια”.
Ο στόχος
Σημειώνεται, ότι όπως και με τα βιομηχανικά PPAs έτσι και με τα αγροτικά διμερή αναμένεται να “στηθεί” ανάχωμα για το υψηλό ενεργειακό κόστος σε δυο κομβικούς κλάδους για την οικονομία.
Ειδικότερα, όπως αναφέρεται στη τροπολογία που κατέθεσε το ΥΠΕΝ χθές στη Βουλή, μια σειρά έργα ΑΠΕ που θα δηλώσουν σχετικό ενδιαφέρον θα τύχουν αποκλειστικής προτεραιότητας στη λήψη όρων σύνδεσης προκειμένου να διαθέσουν την παραγωγή τους για την κάλυψη των «αγροτικών PPA».
Εκτιμάται, δε, ότι περί τα 600 MW θα ενταχθούν στην εν λόγω ρύθμιση, αν και με Υπουργική Απόφαση εντός είκοσι ημερών από την έναρξη ισχύος της συγκεκριμένης τροπολογίας θα καθοριστεί το τοπίο και θα καλούνται οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές εντός τριμήνου να υποβάλουν τα αποδεικτικά που προβλέπει η τροπολογία και τα οποία τεκμαίρουν την διάθεση της παραγωγής τους για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών των αγροτών.
Σύμφωνα με όσα προβλέπει η τροπολογία, οι παραγωγοί ΑΠΕ λαμβάνουν για τα έργα αυτά κατά απόλυτη προτεραιότητα Οριστική Προσφορά Σύνδεσης που αντιστοιχεί στο 30% της ετήσιας κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας των κατόχων συνδέσεων αγροτικού ρεύματος που προτίθενται να εκπροσωπούν. Υπενθυμίζεται, ότι το μοντέλο που είχε εξαγγείλει το ΥΠΕΝ αφορούσε σε δεκαετή σύμβαση με κάποιο πάροχο με την πρώτη διετία να εφαρμόζεται σταθερή «κλειδωμένη» τιμή στα 9,3 λεπτά την κιλοβατώρα έως 11 λεπτά την κιλοβατώρα, αναλόγως το είδος της αγροτικής δραστηριότητας και την ύπαρξη ή όχι ληξιπρόθεσμων οφειλών. Για τα υπόλοιπα 8 χρόνια, το σχήμα προβλέπει το 30% της κατανάλωσης να καλύπτεται από PPA στη τιμή των 9 λεπτών ανά κιλοβατώρα και για το υπόλοιπο 70%, ο αγρότης είναι ελεύθερος να το προμηθευτεί από όποιο πάροχο θέλει σε τιμές της αγοράς.