Το μέγεθος της πρόκλησης που αφορά στην ενεργειακή μετάβαση των λιμένων αποτυπώνει μελέτη του ΤΑΙΠΕΔ για την ενεργειακή επίδοση του Οργανισμού Λιμένος Λαυρίου στο πλαίσιο μετασχηματισμού του σε ένα πρότυπο και βιώσιμο λιμάνι.
Τα συμπεράσματα της μελέτης που πραγματοποιήθηκε το πρώτο εξάμηνο του 2024 είναι άκρως ενδιαφέροντα δεδομένου ότι υπολογίζουν τις ιδιαίτερα αυξημένες ανάγκες σε ηλεκτρική ενέργεια που θα έχουν τα λιμάνια τα επόμενα χρόνια, ενόψει της εκπλήρωσης των υποχρεώσεων που απορρέουν από τη δέσμη μέτρων “Fit for 55” και από τους φιλόδοξους ευρωπαϊκούς κλιματικούς στόχους.
Σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης, η μελλοντική κατανάλωση στο λιμάνι του Λαυρίου θα εκτοξευθεί σε πάνω από 26.000 MWh/έτος σε βάθος 10ετίας από το σημερινό επίπεδο των 1.500 MWh/έτος, ενώ η εκτίμηση για το 2050 είναι ότι θα ανέλθει στις 35.000 MWh/έτος, αυξημένη δηλαδή κατά περισσότερες από 23 φορές σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα!
Η κατακόρυφη αύξηση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας θα προκύψει από την ανάπτυξη υποδομών παροχής ηλεκτρικής ενέργειας σε ελλιμενισμένα πλοία, καθώς έως το 2030 τα ευρωπαϊκά λιμάνια με τη μεγαλύτερη κίνηση θα πρέπει να καλύπτουν με ενέργεια από ξηράς το 90% των πλοίων μεταφοράς containers και επιβατών στο πλαίσιο του “Fit for 55”.
Η μελέτη που εκπόνησε το ΤΑΙΠΕΔ περιλαμβάνει και προτάσεις για τις επενδύσεις που πρέπει να γίνουν μελλοντικά για την ενεργειακή μετάβαση του λιμανιού. Όπως η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων εγκατεστημένης ισχύος περίπου 1.450kW, διεσπαρμένα σε μικρότερα συστήματα. Η ισχύς αυτή είναι ικανή να καλύψει τις τρέχουσες ανάγκες ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ το κόστος της επένδυσης εκτιμάται σε σχεδόν 1,2 εκατ. ευρώ και η απόσβεσή της αναμένεται σε χρονικό διάστημα πέντε ετών. Στη μελέτη εξετάστηκε και το ενδεχόμενο εγκατάστασης μικρών ανεμογεννητριών ισχύος 50 kW καθώς η περιοχή παρουσιάζει αξιοσημείωτο αιολικό δυναμικό.
Προτάθηκαν επιπλέον παρεμβάσεις, όπως η ανάπτυξη υποδομών ηλεκτροκίνησης στις εγκαταστάσεις του λιμένα με τη δημιουργία 150 σημείων ταχείας φόρτισης (AC 22kW) και 4 σημείων υπερταχείας φόρτισης (DC 150kW) και η εγκατάσταση περίπου 60 έξυπνων πίλαρ ηλεκτροδότησης και υδροδότησης των ελλιμενισμένων σκαφών.
Από το περασμένο έτος το ΤΑΙΠΕΔ έχει αναλάβει σειρά πρωτοβουλιών για τον μετασχηματισμό του λιμένα Λαυρίου σε πρότυπο πράσινο λιμάνι, σε συνεργασία με άλλους φορείς όπως το Ερευνητικό Κέντρο Αθηνά και τoν ευρωπαϊκό φορέα EIT Climate KIC.
Στο πλαίσιο αυτό έχει εξεταστεί συμμετοχή του Οργανισμού Λιμένος Λαυρίου σε ενεργειακή κοινότητα με τη συμμετοχή και άλλων οργανισμών λιμένων αλλά και ΟΤΑ για τη μείωση του ενεργειακού κόστους και του ανθρακικού αποτυπώματος των λιμανιών.
Επίσης, την περασμένη εβδομάδα ανακοινώθηκε ότι εξασφαλίστηκαν 10 εκατ. ευρώ από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Connecting Europe Facility για έργα και μελέτες που αφορούν στην ανάπτυξη υποδομών cold ironing στα λιμάνια Λαυρίου, Ραφήνας, Κέρκυρας και Καβάλας.
Εκτός από το λιμάνι του Λαυρίου το ΤΑΙΠΕΔ, με την ιδιότητά του και ως Αρχή Σχεδιασμού Λιμένων, έχει δρομολογήσει δράσεις για την ενεργειακή μετάβαση και των υπόλοιπων λιμένων στο χαρτοφυλάκιό του, δεδομένου ότι συμμετέχει στο μετοχικό κεφάλαιο 10 περιφερειακών λιμένων είτε ως μοναδικός μέτοχος για λογαριασμό του Δημοσίου είτε ως μέτοχος μειοψηφίας.
Μελέτη Σκοπιμότητας για Cold Ironing
Τον περασμένο μήνα ξεκίνησε, σε συνεργασία με το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, την εκπόνηση Μελέτης Σκοπιμότητας σε εθνικό επίπεδο για την ηλεκτροδότηση ελλιμενιζόμενων πλοίων στους λιμένες της χώρας. Η μελέτη που αναμένεται να ολοκληρωθεί το φθινόπωρο θα προσδιορίσει τις ενεργειακές ανάγκες και τις απαιτούμενες θέσεις ηλεκτροδότησης πλοίων ανά λιμένα, θα εκτιμήσει το κόστος των εν λόγω υποδομών ενώ θα προτείνει σε ποιους λιμένες θα δοθεί προτεραιότητα για την ανάπτυξη υποδομών ηλεκτροδότησης πλοίων.
Προώθηση ηλεκτροφόρτισης στα λιμάνια
Πριν από λίγες ημέρες ξεκίνησε, με την υποστήριξη του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, η υλοποίηση ενός σημαντικού έργου για την προώθηση της ηλεκτροφόρτισης στα λιμάνια της χώρας που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων:
- Την αποτύπωση των υφιστάμενων σταθμών φόρτισης στους λιμένες και τον προσδιορισμό των μοντέλων λειτουργίας των μονάδων φόρτισης σε χώρους στάθμευσης στα λιμάνια.
- Την ανάπτυξη δύο πιλοτικών εφαρμογών για την αδειοδότηση και την εγκατάσταση φορτιστών σε δύο λιμένες του χαρτοφυλακίου του ΤΑΙΠΕΔ (Ραφήνα και Κέρκυρα).
Μείωση ενεργειακού αποτυπώματος των λιμένων Ραφήνας, Πάτρας, Αλεξανδρούπολης, Ρόδου
Τον Σεπτέμβριο αναμένεται να ολοκληρωθεί η κατάρτιση σχεδίων μείωσης του ενεργειακού αποτυπώματος των λιμένων Ραφήνας, Πάτρας, Αλεξανδρούπολης και Ρόδου. Στο πλαίσιο του έργου θα εκπονηθεί μελέτη ανάλυσης κόστους-οφέλους (CBA) για να προσδιοριστούν τα περιβαλλοντικά, κοινωνικά και οικονομικά οφέλη των προτεινόμενων μέτρων ενώ θα διερευνηθούν και κατάλληλα εργαλεία και δομές χρηματοδότησης, συμπεριλαμβανομένων των ενεργειακών κοινοτήτων καθώς και πιθανών πηγών χρηματοδότησης.
HRADF ESG RATING TOOL
Από το 2020 το ΤΑΙΠΕΔ ανέπτυξε, σε συνεργασία με την EBRD, το ψηφιακό εργαλείο HRADF ESG RATING TOOL, με το οποίο παρακολουθεί σε ετήσια βάση την επίδοση των λιμένων του χαρτοφυλακίου του σε δείκτες ESG. Το εργαλείο εξετάζει δείκτες περιβαλλοντικούς (επίπεδα κατανάλωσης νερού και ενέργειας, μέτρηση εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου, ποσοστό κάλυψης ενεργειακών αναγκών από ΑΠΕ κλπ), κοινωνικούς (ποσοστό εργαζομένων από την τοπική κοινωνία, ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες, αναλογία ανδρών/γυναικών κλπ) και εταιρικής διακυβέρνησης (ύπαρξη πολιτικής βιώσιμης ανάπτυξης, πολιτικής για τη διαφορετικότητα κ την ισότητα, κλπ).
