Έγκλημα χαρακτηρίζει την πλήρη διαμόρφωση της τιμής της ενέργειας από το λεγόμενο χρηματιστήριο, ο πρόεδρος της Ένωσης Καταναλωτών Βιομηχανιών Ενέργειας, Αντώνης Κοντολέων, μιλώντας την περασμένη Παρασκευή στο Ράδιο ΕΝΑ και τον Δημήτρη Καρεκλίδη.
Όπως υπογράμμισε στην ενέργεια η ακρίβεια τουλάχιστον για τον Ιούλιο δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως εισαγόμενη, ασκώντας παράλληλα κριτική στην κυβέρνηση, λέγοντας πως πάντα επιρρίπτει τις ευθύνες για την ακρίβεια στο εξωτερικό και όχι στους εγχώριους παρόχους.
Ο κ. Κοντολέων εξήγησε το φαινόμενο των τελευταίων ημερών με τις ροές εισαγωγών ενέργειας. Πιο συγκεκριμένα, σημείωσε ότι περισσότερο από το 25% της ενέργειας που χρησιμοποιείται στην Ελλάδα καλύπτεται από εισαγωγές από τη Βουλγαρία και ένα κομμάτι από την Ιταλία. Ωστόσο, το γεγονός αυτό δεν οφείλεται στην έλλειψη επάρκειας στην Ελλάδα, αφού τις προηγούμενες 20 ημέρες πραγματοποιήθηκαν εξαγωγές ύψους 1.000 μεγαβάτ, ήτοι το 10% της παραγόμενης ενέργειας εξάγονταν προς τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία και ίσως προς την Ουκρανία.
Όπως τονίζει το μόνο σίγουρο γεγονός είναι πως η κρίση που σημειώθηκε στη χώρα μας αναφορικά με τις τιμές της ενέργειας, δεν ήταν εισαγόμενη και οφειλόταν στις προσφορές των Ελλήνων παραγωγών με συμμετέχουσα και τη ΔΕΗ. Ξεκαθάρισε πως τα κέρδη τα οποία ξεπερνούν τα 60 εκατομμύρια ευρώ των παρόχων δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ως ουρανοκατέβατα, από τη στιγμή που τα προκάλεσαν οι Έλληνες παραγωγοί με τις υψηλές προσφορές τους.
«Αυτή η υψηλή τιμή που διαμορφώνεται από τις 8 έως τις 10 το βράδυ, δεν την πλήρωναν μόνοι οι εξαγωγείς, όπως η Βουλγαρία, αλλά περνούσε σε όλους τους Έλληνες καταναλωτές. Μια σημαντική λεπτομέρεια είναι ότι δεν υπάρχει άλλη ευρωπαϊκή χώρα, που τα τιμολόγια λιανικής, είτε στη μέση είτε στην υψηλή τάση συνδέονται με τις τιμές που διαμορφώνονται στο χρηματιστήριο, το οποίο είναι έγκλημα» ανέφερε ο κ. Κοντολέων. Εξηγώντας το σκεπτικό του, είπε πως οι τέσσερις καθετοποιημένοι «παίκτες» στην ελληνική ενέργεια, οποιεσδήποτε τιμές και αν διαμορφωθούν στο χρηματιστήριο ενέργειας, τις περνούν απευθείας στα τιμολόγια των καταναλωτών, αναλαμβάνοντας ως προμηθευτές μηδενικό ρίσκο.
Το γεγονός αυτό δημιουργεί συνθήκες χειραγώγησης των χονδρεμπορικών τιμών στην αγορά, και είχε καταγγελθεί από το 2021, όταν οι πάροχοι έσπασαν όλα τα μέχρι τότε σταθερά συμβόλαια και τα νέα τα συνέδεσαν με τη χονδρεμπορική, εκκινώντας έτσι το παιχνίδι. Ο πρόεδρος της Ένωσης μίλησε για ολιγοπώλιο στην αγορά καθώς οι τέσσερις παίκτες που υπάρχουν κάνουν ό,τι θέλουν, έχοντας πετύχει με την ανοχή των αρμοδίων και των υπουργών να συνδέουν τα τελικά τιμολόγια (πράσινα και κίτρινα) με το χρηματιστήριο, χαρακτηρίζοντας αυτή την τακτική ως εγκληματική.
Έδωσε, δε, το παράδειγμα άλλων χωρών, λέγοντας πως στη Βουλγαρία τα οικιακά τιμολόγια τα ρυθμίζει η κυβέρνηση, ενώ και στη Γαλλία ισχύει το ίδιο και που και στην Ελλάδα εφαρμοζόταν μέχρι το 2021, όταν και άλλαξαν τα πράγματα προκειμένου να κερδίζει η ΔΕΗ, η οποία έχει 3,5 δισεκατομμύρια όφελος που βγήκαν από την ελληνική αγορά και διερωτήθηκε «αυτό είναι το όραμα της κυβέρνησης τα κέρδη της ΔΕΗ ή ο κόσμος να μπορέσει να αντέξει;».
Ανέβηκαν ξαφνικά οι τιμές λόγω ΕΤΜΕΑΡ
Σύμφωνα με τον κ. Κοντολέοντα χθες στη Βουλγαρία αποφάσισε για μια ακόμη χρονιά να επιδοτήσει τις επιχειρήσεις, όπως βιοτεχνίες και βαριά βιομηχανία. Έτσι όταν το τιμολόγιο ξεπερνά τα 90 ευρώ επιδοτείται, με χρήματα τα οποία προκύπτουν από τη φορολογία των παρόχων.
Στη Γερμανία, κάθε κρατίδιο έχει τη δική του εταιρεία ενέργειας που έχει εδώ και χρόνια επενδύσει στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας για να κρατήσει χαμηλά τις τιμές. «Μου κάνει εντύπωση που η κυβέρνηση ενώ εδώ και καιρό λέει ότι θα επιβάλει φόρο στο φυσικό αέριο αλλά δεν το πράττει. Ένας από τους μεγάλες κερδισμένους είναι η ΔΕΗ που δεν φορολογείται και είναι ο μικρότερος παραγωγός, σε σχέση με τους υπόλοιπους οι οποίοι θα καταβάλουν φορολογία» σημείωσε και συμπλήρωσε πως υπάρχει έλλειμμα στο τέλος ΑΠΕ.
Εξήγησε πως το καλοκαίρι το ενεργειακό μείγμα στην Ελλάδα περιλαμβάνει κατά 40% τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας τώρα το καλοκαίρι λόγω αυξημένης ζήτησης. Όμως, την άνοιξη, που η κατανάλωση ήταν πιο περιορισμένη οι παραγωγοί των ΑΠΕ, είχαν τη δυνατότητα να καλύψουν μόνοι τους τη ζήτηση και τότε ο λογαριασμός που χρηματοδοτούνται οι ΑΠΕ, ο λεγόμενος ΕΛΑΠΕ ο οποίος πληρώνεται από τον Έλληνα καταναλωτή μέσω του ΕΤΜΕΑΡ, εμφάνισε έλλειμμα και φαινόταν ότι στο τέλος του χρόνου θα έχουμε 420 περίπου εκ. απόκλιση εάν συνεχιζόταν έτσι τα πράγματα. Έτσι ξαφνικά ως δια μαγείας οι τιμές στην αγορά ανέβηκαν και γέμισε το ταμείο του ΕΛΑΠΕ και αυτή τη στιγμή κερδισμένη είναι η κυβέρνηση, που ισχυρίζεται ότι η κρίση είναι εισαγόμενη. «Κερδίζει η ΔΕΗ και οι άλλοι πάροχοι, το ΕΤΜΕΑΡ δεν αυξάνεται και φαίνεται καλή στον κόσμο, με χαμένους τους βιομήχανους».
Αναφορικά με τις βιομηχανίες στην Ελλάδα υπάρχει η ιδιαιτερότητα ότι εγκρίνονται οι κρατικές ενισχύσεις και με διάφορους τρόπους αυτές καθυστερούν έως και 4 χρόνια καθυστερούν να περάσουν στη βιομηχανία. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι βιοτέχνες, που βρίσκονται στη μέση τάση, η κυβέρνηση τους χρωστά από το 2021 γύρω στα 40 εκατομμύρια από επιστροφή του ΕΤΜΕΑΡ, πληρώνοντας ο βιοτέχνης 8,78 την κιλοβατώρα, ενώ θα έπρεπε να δίνει 2,75.
Χρωστάνε 1,5 εκ. στις Χαλυβουργίες στον Βόλο
Ο κ. Κοντολέων αναφέρθηκε στις δύο μεγάλες βιομηχανικές μονάδες του Βόλου, λέγοντας πως τα χρέη από το ΕΤΜΕΑΡ από πλευράς κυβέρνησης, ανέρχονται συνολικά στο 1,5 εκ. ευρώ τον χρόνο, επειδή δεν έχει γίνει εκκαθάριση. Έχει θεσπιστεί επίσης σε όλη την Ευρώπη μηχανισμός που αποζημιώνει το αλουμίνιο, τον χάλυβα και το χαρτί. Το 2023 έπρεπε να μοιραστούν οι μεγάλες βιομηχανίες της χώρας περί τα 300 εκατομμύρια, όμως, υπάρχει σημαντική καθυστέρηση, ενώ επιβάλουν χαρτόσημο σε κρατική ενίσχυση για να αντισταθμίσουν άλλη χασούρα. «Από τα 300, μας έχουν δώσει τα 150, όταν θα έπρεπε να λαμβάνουμε 400, όπως οι Γερμανοί βιομήχανοι. Με την πρόφαση ότι δεν έχει ξεκαθαρίσει νομοθετικά ρύθμιση μάς καθυστερούν τα χρήματα. Μάλιστα την περίοδο της κρίσης του covid είχε δημιουργηθεί ένα ταμείο στην Ευρώπη για τη στήριξη των βιομηχανιών. Έλεγαν ότι όποια βιομηχανία παρουσιάζει μείωση ebida κατά 40%, όπως οι Χαλυβουργίες του Βόλου, δικαιούνται αποζημίωση, κάτι που εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά δεν υπογράφεται υπουργική απόφαση επειδή θα πρέπει να καταβληθούν περίπου 30 εκ. ευρώ από την κυβέρνηση».
Ο καταναλωτής θα πληρώσει την πράσινη ανάπτυξη
Εις βάρος της τσέπης του καταναλωτή θα διαμορφωθεί η πράσινη ανάπτυξη, καθώς από την 1/1/2026 καταργούνται τα δωρεάν δικαιώματα στον χάλυβα, στο τσιμέντο, στο αλουμίνιο, ώστε να συγκεντρωθούν 10 δισ. ευρώ που θα δοθούν για να αγοραστούν αντλίες θερμότητας και ηλεκτρικά αυτοκίνητα. «Όταν η πολιτική στην Ευρώπη διαμορφώνεται από τα γεωπολιτικά συμφέροντα και όχι από το πώς θα γίνουμε ανταγωνιστικοί οδηγούμαστε στην καταστροφή».
Εξετάζουν τη λύση της στάσης πληρωμών
Όλα τα ενδεχόμενα εξετάζουν οι βιομήχανοι ως αντίδραση στην άρνηση στήριξής τους από πλευράς κυβέρνησης, με τις ακριβές τιμές στην ενέργεια. Σύμφωνα με τον κ. Κοντολέοντα φέρονται διατεθειμένοι να προχωρήσουν και σε παύση καταβολής του ΕΤΜΕΑΡ, από τη στιγμή που δεν τους επιστρέφονται τα χρωστούμενα χρήματα που θα έπρεπε από το συγκεκριμένο τέλος. Είναι μια πιθανότητα που εξετάζεται αν και οριστικές αποφάσεις δεν έχουν ακόμη ληφθεί από πλευράς τους.
