Κατασκευή πλωτήρων και σταθερών βάσεων για ανεμογεννήτριες, ηλεκτρικά καλώδια, αγκυρώσεις, πλοία υποστήριξης υπεράκτιων αιολικών πάρκων, όλα αυτά συνθέτουν την δυνητική εγχώρια προστιθέμενη αξία «made in Greece» της νέας αγοράς των offshore που ανοίγει πλέον και στην Ελλάδα.
Η νέα μεγάλη πράσινη «μπίζνα» των επόμενων δεκαετιών, που κατά το ΙΟΒΕ μπορεί να φτάσει ακόμη και στα 60 δισ ευρώ μέχρι το 2050, εμπλέκει ναυπηγεία, βιομηχανίες καλωδίων και χάλυβα, ναυτιλιακές εταιρείες και φυσικά τους εγκαταστάτες που θα θέσουν σε λειτουργία τα έργα.
Στο παιχνίδι παίρνουν ήδη θέσεις θυγατρικές μεταλλουργικών ομίλων, όπως η Sovel και η Hellenic Cables του ομίλου Στασινόπουλου, τα Ναυπηγεία Σύρου και Ελευσίνας της Onex, ναυτιλιακές όπως η Diana Shipping Inc. συμφερόντων Σεμίραμις Παληού, εταιρείες ανεμολογικών μετρήσεων και απεικόνισης του βυθού, και είμαστε ακόμη στην πολύ αρχή.
Σκεφτείτε τι ενδιαφέρον μπορεί να πυροδοτήσει το νέο αυτό πεδίο τους αμέσως επόμενους μήνες όταν οι δύο πρώτοι παίκτες που πήραν άδειες, η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή και ο όμιλος Κοπελούζου, θα αρχίσουν να «σκανάρουν» την αγορά.
Όταν τα ναυπηγεία και οι μεταλλουργικοί όμιλοι που ενδιαφέρονται για την κατασκευή πλωτήρων θα ανεβάσουν ταχύτητες. Όταν θα ανατεθούν από τους δύο ελληνικούς ομίλους σε εξειδικευμένες εταιρείες οι δύσκολες μελέτες απεικόνισης του βυθού, που υπολογίζεται να είναι έτοιμες τέλη 2026 - αρχές 2027, προκειμένου μετά να ξεκινήσουν οι επαφές με εταιρείες κατασκευής ανεμογεννητριών και εξοπλισμού.
Καιρός για χάσιμο δεν υπάρχει. Ο χρονισμός των μονάδων παραγωγής εξαρτημάτων πρέπει να είναι τέτοιος ώστε να είναι έτοιμες κοντά στο 2028-2029. Τόσο για να στηρίξουν την πρώτη κρίσιμη μάζα έργων, δηλαδή τα δύο πιλοτικά πάρκα τα οποία τότε θα αρχίζουν τις παραγγελίες εξοπλισμού, όσο και για τις ανάγκες της Κεντρικής και Ανατολικής Μεσογείου.
Η ανακοίνωση του Εθνικού Σχεδίου Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών την 1η Νοεμβρίου, η προ ημερών επίδοση σε ΤΕΝΕΡΓ και όμιλο Κοπελούζου των πρώτων αδειών και η πρόθεση της κυβέρνησης να εκμεταλλευτεί η Ελλάδα την ευκαιρία για την ανάπτυξη μιας εγχώριας εφοδιαστικής αλυσίδας, έχει ήδη πυροδοτήσει μεγάλη κινητικότητα. Και σε αυτό το πλαίσιο, το υπ. Ανάπτυξης θα συμπεριλάβει στον Αναπτυξιακό Νόμο, τον οποίο πρόκειται να ανακοινώσει προσεχώς, έναν ειδικό κωδικό για «made in Greece» εξοπλισμό της ενεργειακής μετάβασης της χώρας.
Σε συνέχεια του προγράμματος «Produce e-Green» που εγκαινίασε η προηγούμενη ηγεσία του ΥΠΕΝ, η νέα πρόβλεψη στον Αναπτυξιακό έχει στόχο να ωθήσει την εγχώρια βιομηχανία για να δραστηριοποιηθεί ενεργά στον τομέα της ενεργειακής μετάβασης, παράγοντας εξοπλισμό και προϊόντα για τον πράσινο μετασχηματισμό της χώρας.
Κατασκευή πλωτήρων και βάσεων
Η 1η επομένως ευκαιρία αφορά την κατασκευή πλωτήρων και βάσεων. Τις προθέσεις τους έχουν ήδη κάνει γνωστές τα ναυπηγεία Ελευσίνας, όπου ο νέος επενδυτής, η Onex Elefsis Shipyards, με επικεφαλής τον Πάνο Ξενοκώστα, έχει κάνει γνωστό ότι εξετάζει την παραγωγή βάσεων πλωτών ανεμογεννητριών. Επίσης, η Cenergy στον Αλμυρό Βόλου προχωρά, στις εγκαταστάσεις της Sovel, τη πρώτη μονάδα κατασκευής πυλώνων θεμελίων σταθερής βάσης, όσο και πλωτήρων για πλωτά αιολικά, ύψους 100 εκατ, με στόχο και τις εξαγωγές. Τα παραπάνω δεν είναι παρά τα δύο πρώτα παραδείγματα, αναμένονται πολλά ακόμη.
Στο παιχνίδι μπαίνουν και οι ναυτιλιακές, όπως η εισηγμένη στο χρηματιστήριο του NYSE Diana Shipping Inc. συμφερόντων Σεμίραμις Παληού. Εδώ βρίσκεται η 2η ευκαιρία. Σε προ ημερών ανακοίνωση της εταιρείας, αναφέρεται ότι πρόκειται να συμμετάσχει σε κοινοπραξία η οποία θα έχει στην ιδιοκτησία της και θα εκμεταλλεύεται πλοία υπεράκτιας αιολικής ενέργειας.
Το σχήμα έχει ήδη παραγγείλει δύο υψηλής προδιαγραφής πλοία παροχής υπηρεσιών υπεράκτιας αιολικής ενέργειας – Commissioning Service Operation Vessels (CSOVs) - από τη VARD, ενώ έχει το δικαίωμα προαίρεσης-option για την απόκτηση δύο επιπλέον πλοίων, ανακοινώνοντας ότι προτίθεται να καταστεί κορυφαίος πάροχος στον εν λόγω τομέα.
Σε αυτή την κατεύθυνση και με δεδομένο ότι το R&D προβλέπεται να απορροφήσει σε επενδύσεις πάνω από 1 δισεκατομμύρια ευρώ τα επόμενα χρόνια, προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι να γίνουν σημαντικά βήματα στη διασύνδεση της έρευνας και καινοτομίας με την βιομηχανία. Ανάλογο «σκεπτικό» ασπάζεται και το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας όπως αποτυπώνεται στην περίπτωση του σχεδίου για την προώθηση πιλοτικών πλωτών αιολικών, τομέα στον οποίο εκτιμάται ότι θα βρεί άμεση εφαρμογή το μοντέλο ενίσχυσης της παραγωγικής δραστηριότητας.
Παραγωγή καλωδίων
Η 3η ευκαιρία αφορά την παραγωγή των καλωδίων όπου υπάρχει πεδίο δόξης λαμπρό για ελληνικές εταιρείες. Το επεσήμαινε και η έρευνα του ΙΟΒΕ, η οποία παρουσιάστηκε μαζί με το εθνικό σχέδιο για τα υπεράκτια αιολικά, σύμφωνα με την οποία οι επενδύσεις μπορεί να κυμανθούν από 7,7 δισ. και να εκτιναχθούν σωρευτικά στα 60 δισ. μέχρι το 2050. Αυτό μεταφράζεται σε 1,9 δισ. ευρώ ετήσια συνεισφορά στο ΑΕΠ για την περίοδο 2024-2050 και 44.000 θέσεις εργασίας.
Το 55% θα μπορούσε να αφορά εγχώρια προστιθέμενη αξία: Στην κατασκευή των στοιχείων υποδομής των υπεράκτιων αιολικών (37%), όπως π.χ. από την ανάπτυξη εξεδρών για τα πλωτά offshore πάρκα. Το αμέσως μεγαλύτερο «ειδικό βάρος» στην εθνική οικονομία, που αφορά και την 4η ευκαιρία, θα έχει η εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία των έργων (10%), ενώ μικρότερο μερίδιο αναλογεί στην κατασκευή ανεμογεννητριών (5%) και στην ανάπτυξη και διαχείριση (3%) των έργων.
Το υπεράκτιο αιολικό δυναμικό της χώρας είναι από τα πλουσιότερα παγκοσμίως, με μέση ταχύτητα ανέμου σε αρκετές περιοχές πάνω από 9 μέτρα/δευτερόλεπτο και η αναδυόμενη ελληνική αγορά αντιμετωπίζεται ως μια από τις ελκυστικότερες παγκοσμίως.
Το ενδιαφέρον αποτυπώνει και η απόφαση για δέσμευση από τον ΑΔΜΗΕ ηλεκτρικού χώρου 2 GW για τη σύνδεση υπεράκτιων αιολικών έργων με τμήματα του εθνικού συστήματος, όπως προκύπτει από διάταξη που κατατέθηκε πρόσφατα σε νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, σύμφωνα με την υφυπουργό Αλεξάνδρα Σδούκου. Εξάλλου και το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα που βρίσκεται προς έγκριση στις Βρυξέλλες προβλέπει επενδύσεις 1,9 GW σε offshore πάρκα μέχρι το 2030.
