Το κύμα αντιδράσεων της τοπικής κοινωνίας της Κρήτης, αλλά και οι φωνές εντός της κυβέρνησης, σχετικά με την χωροθέτηση του παράκτιου αιολικού πάρκου στην Κρήτη φέρνει αλλαγές στον σχεδιασμό.
Σύμφωνα με όσα αποφασίστηκαν σε χθεσινή σύσκεψη υπό την ηγεσία του Υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος και της ΕΔΕΥΕΠ (Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων) το επίμαχο οικόπεδο, έξω από την Ελούντα, πρόκειται να μετακινηθεί δυτικότερα προκειμένου να κατευναστούν οι αντιδράσεις. Κατά τη διάρκεια της σύσκεψης έγινε αναλυτική παρουσίαση των επίμαχων οικοπέδων , ακόμα και με φωτογραφίες, που απέδειξαν ότι δεν θα είναι ορατές οι πλωτές ανεμογεννήτριες από τη στεριά.
Με το Εθνικό Σχέδιο Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων η Ελλάδα θα εκμεταλλευτεί τον δυνατό άνεμο του Αιγαίου και θα τον μετατρέψει σε έναν πολύτιμο εθνικό πόρο. Σε πρώτη φάση, μέχρι το 2030 θα αναπτυχθούν τέτοια πάρκα ισχύος περίπου 2GW. Στην πλήρη ανάπτυξη, μέχρι το 2040 θα έχουν γίνει πάρκα ισχύος 12 GW. Ωστόσο, τουριστικοί φορείς αλλά και δήμοι αντιδρούν όλο και εντονότερα , γι αυτό τον λόγο αναμένεται να ξεκινήσει το "μασάζ" προκειμένου να πέσουν οι τόνοι. Για την Παρασκευή μάλιστα είναι προγραμματισμένο και το πρώτο ραντεβού για την απαραίτητη ενημέρωση των τοπικών φορέων. Από πλευράς μάλιστα ΥΠΕΝ τονίζονται τα ανταποδοτικά οφέλη των τοπικών κοινωνιών, που μπορεί να μεταφράζονται σε οικονομικότερο ή ακόμη και σε δωρεάν ρεύμα.
Οι αντιδράσεις
Στη βουλή μεταφέρθηκε το θέμα προ ημερών, με την υπουργό Τουρισμού να παίρνει θέση κατά των αιολικών πάρκων στις περιοχές Κρήτη 2α και Κρήτη 2β. Η κυρία Κεφαλογιάννη επικαλέστηκε λόγους προστασίας του τουριστικού προϊόντος και του πολιτιστικού πλούτου της περιοχής και εκτίμησε ότι οι αλλαγές αυτές δεν δημιουργούν πρόβλημα στην επίτευξη των στόχων του προγράμματος.
Η συζήτηση αφορά το νησί της Σπιναλόγκας, το οποίο τυχαίνει βρίσκεται νοτιοανατολικά από τις δύο ζώνες χωροθέτησης των Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων Κρήτη 2α / 2β και 1 ναυτικό μίλι από τη φυσική ακτογραμμή που κατά την υπουργό, θα δημιουργήσει οπτική όχληση. Τόνισε μάλιστα ότι ο προτεινόμενος σχεδιασμός μπορεί να έχει επιπτώσεις και στην τουριστική ανάπτυξη της περιοχής αποθαρρύνοντας νέες τουριστικές επενδύσεις.
Η αντίδραση της Περιφέρειας
Κατά της ΣΜΠΕ έχει ταχθεί και η Επιτροπή Περιβάλλοντος και Χωροταξίας της Περιφέρειας Κρήτης, η γνωμοδότηση της οποίας δημοσιεύτηκε στις 11 Δεκεμβρίου του 2023. Η Επιτροπή έχει γνωμοδοτήσει αρνητικά για το σύνολο των περιοχών που αναφέρονται στην ΣΜΠΕ για την εγκατάσταση και λειτουργία θαλάσσιων αιολικών στο νομό Λασιθίου. Απαιτεί την ενεργή συμμετοχή της Περιφέρειας Κρήτης, των Δήμων και των τοπικών Φορέων στους χωροταξικούς σχεδιασμούς που αφορούν την Κρήτη τόσο για τη Θαλάσσια Χωροταξία όσο και το χωροταξικό των ΑΠΕ, και την εξασφάλιση ικανών αντισταθμιστικών οφελών για τις τοπικές κοινωνίες.
Το σκεπτικό της Επιτροπής στηρίζεται στο ότι η ΣΜΠΕ παραβλέπει τις ιδιαίτερες ανάγκες και χαρακτηριστικά των τοπικών κοινοτήτων, όπως πολιτιστικά και οικονομικά χαρακτηριστικά, καθώς και δημογραφικά στοιχεία.
Ιδιαίτερα για τις περιοχές της Ανατολικής Κρήτης η οποία έχει τον τουρισμό ως βασικό άξονα ανάπτυξης, η προτεινόμενη τοποθέτηση υπεράκτιων αιολικών θέτει κατά την Περιφέρεια σε κίνδυνο τον τουριστικό τομέα. Στα υπόλοιπα επιχειρήματα αναφέρονται:
- Δε λαμβάνονται υπόψη οι αλιευτικές δραστηριότητες που έχουν αναπτυχθεί σε περιοχές της Ανατολικής Κρήτης, όπως στην περιοχή του Αφορεσμένου και τον «ρωσικό πάγκο» βόρεια του Αθερινόλακκου, και τις διαταραχές που θα προκληθούν σε πιθανή χωροθέτηση των ΥΑΠ.
- Η ΣΜΠΕ αγνοεί τις τοπικές πολιτιστικές πρωτοβουλίες, όπως η υποβολή αιτήματος ένταξης της νήσου Σπιναλόγκας στον Κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, και η αλλοίωση του εξωτερικού περιβάλλοντος από την χωροθέτηση των ΥΑΠ θα καταστήσει απαγορευτική την επανυποβολή αιτήματος.
- Δε λαμβάνεται υπόψη η ύπαρξη πολύπλοκων και ευαίσθητων οικοσυστημάτων στις περιοχές ως κριτήρια αποκλεισμού.
- Η οπτική ρύπανση θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στις παράκτιες επιχειρήσεις, ιδιαίτερα για τις ανεπτυγμένες τουριστικά περιοχές.
- Δεν λαμβάνονται υπόψη η απώλεια θέσεων εργασίας από τον κλάδο της αλιείας.
- Δεν έχει εντάξει στα κριτήρια αποκλεισμού τη διέλευση του αγωγού EASTMED από το ΠΟΑΥΑΠ «Κρήτη 4». – Η ΣΜΠΕ παραβλέπει σημαντικές Ευρωπαϊκές Συμφωνίες για τα οικοσυστήματα και τη βιοποικιλότητα, ιδιαίτερα εφόσον το ΕΠΑΥΑΠ θα έχει σημαντικές επιπτώσεις σε 89 περιοχές NATURA.
- Δεν υπάρχει ένα συγκεκριμένο και αναλυτικό πλάνο αντισταθμιστικών και ανταποδοτικών οφελών για τις τοπικές κοινωνίες.
