Μόλις το 2,2% της γης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σχεδόν 1 στα 25 στρέμματα, αρκεί για να αναπτυχθούν αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα προκειμένου η ΕΕ να επιτύχει την κλιματική ουδετερότητα έως το 2040, επιτυγχάνοντας να απεξαρτηθεί πλήρως από τα πυρηνικά και τον άνθρακα, άρα παράγοντας το 100% της ενέργειας από ΑΠΕ.
Συνεπώς, με τον κατάλληλο σχεδιασμό στις χρήσεις γης και περιβαλλοντικές διασφαλίσεις στις χώρες της ΕΕ, μπορούν να αναπτυχθούν εγκαταστάσεις παραγωγής ηλιακής και αιολικής ενέργειας με το ελάχιστο αποτύπωμα σε γη, και χωρίς να επηρεάζεται η παραγωγή τροφίμων, η βιοποικιλότητα και ευρύτερες γεωργικές δραστηριότητες ή οι μελλοντικές ανάγκες αποκατάστασης της φύσης.
Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγει μελέτη του Ευρωπαϊκού Γραφείου Περιβάλλοντος (EEB), του μεγαλύτερου δικτύου περιβαλλοντικών οργανώσεων πολιτών στην Ευρώπη (εκπροσωπεί 180 οργανώσεις από 38 χώρες), καταρρίπτοντας τους -ευρύτατα διαδεδομένους στην Ελλάδα- ισχυρισμούς ότι η χρήση γης για την παραγωγή ενέργειας μειώνει την καλλιεργήσιμη γη, άρα και την παραγωγή τροφίμων.
Ακόμη και αν, επισημαίνουν οι συντάκτες της έκθεσης, τεθούν περιορισμοί στην εγκατάσταση ΑΠΕ για λόγους που έχουν σχέση με το περιβάλλον, τη γεωργία και τη βιοποικιλότητα και καθορισθούν «ουδέτερες ζώνες» (περιοχές στις οποίες δεν μπορούν να τοποθετηθούν ΑΠΕ δηλαδή), και πάλι το 5,2% της έκτασης της ΕΕ, σχεδόν 1 στα 20 στρέμματα, είναι αρκετό για να επιτευχθεί ο στόχος της κλιματικής ουδετερότητας έως το 2040.
Δεν αρκούν οι στέγες από μόνες τους – σε αγροτικές περιοχές το 81% των ΑΠΕ
Οι συντάκτες της έκθεσης επισημαίνουν ότι το 81% της κατάλληλης γης για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας βρίσκεται στις αγροτικές περιοχές, το 16,5% σε πόλεις και προάστια και το 2,5% στα μεγάλα αστικά κέντρα. Παραπέμπουν μάλιστα σε έρευνα του Κοινού Κέντρου Ερευνών (JRC) της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με βάση την οποία οι αγροτικές περιοχές διαθέτουν το υψηλότερο δυναμικό για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας με 78% για φωτοβολταϊκά συστήματα και 83% για χερσαία αιολικά πάρκα.
«Οι στέγες από μόνες τους δεν αρκούν. Οι αστικές και βιομηχανικές περιοχές από μόνες τους δεν μπορούν να φιλοξενήσουν το σύνολο των φωτοβολταϊκών που απαιτούνται ώστε η παραγόμενη ενέργεια να οδηγήσει στην απανθρακοποίηση της Ευρώπης. Άλλωστε, υπάρχει επαρκής διαθέσιμη γη για να παραχθεί ηλιακή ενέργεια σε αρμονία με τις τρέχουσες ανάγκες προστασίας της βιοποικιλότητας, τις υφιστάμενες οικονομικές δραστηριότητες και τους μελλοντικούς στόχους αποκατάστασης της φύσης» επισημαίνεται στην έκθεση.
Αναγκαίο ένα ευρωπαϊκό υπερδίκτυο ενεργειακών διασυνδέσεων
Οι συντάκτες της έκθεσης αναδεικνύουν ακόμη την αναγκαιότητα της αλληλεγγύης και της διασύνδεσης, αναφέροντας ότι υπάρχουν χώρες που δεν έχουν επαρκείς εκτάσεις για να καλύψουν τις ανάγκες τους σε ΑΠΕ και άλλες που διαθέτουν άφθονες εκτάσεις, μακριά από περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές, για να εγκαταστήσουν ΑΠΕ παράγοντας ενέργεια πολύ πάνω από τις ανάγκες τους.
«Ένα ευρωπαϊκό υπερδίκτυο διασυνδέσεων είναι απαραίτητο για να επιτευχθεί ο στόχος παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ σε ποσοστό 100%, κάνοντας πράξη την αλληλεγγύη και μειώνοντας τις απώλειες ενέργειας», τονίζουν και αναδεικνύουν επίσης την αναγκαιότητα να δίνονται επαρκή αντισταθμιστικά οφέλη στις κοινότητες που φιλοξενούν εγκαταστάσεις ΑΠΕ.
