Οι προμήθειες ρωσικού φυσικού αερίου μέσω Ουκρανίας προς την Ευρώπη, που διαρκούν περισσότερο από 40 χρόνια, πρόκειται να σταματήσουν την 1η Ιανουαρίου. Η Naftogaz της Ουκρανίας αρνήθηκε να ανανεώσει την τελευταία πενταετή συμφωνία διέλευσης με την Gazprom της Ρωσίας.
Παρά τον πόλεμο μεταξύ των δύο χωρών, ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε στις 19 Δεκεμβρίου ότι το Κίεβο ενδέχεται να εξετάσει το ενδεχόμενο να επιτρέψει τη διέλευση ρωσικού αερίου, εάν οι πληρωμές προς τη Μόσχα ανασταλούν μέχρι να τελειώσει ο πόλεμος. Μια εβδομάδα αργότερα, ο Πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν δήλωσε ότι δεν υπάρχει πλέον χρόνος για υπογραφή νέας συμφωνίας φέτος.
Όγκοι αερίου
Η προμήθεια της Ρωσίας προς την Ευρώπη έχει μειωθεί δραματικά μετά την εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, που ώθησε την Ευρωπαϊκή Ένωση να μειώσει την εξάρτησή της από το ρωσικό αέριο. Η Ρωσία ξόδεψε μισό αιώνα χτίζοντας το μερίδιό της στην αγορά φυσικού αερίου της Ευρώπης, το οποίο στο αποκορύφωμά του έφτασε περίπου το 35%, αλλά έχει πέσει στο 8%.
Στις 1 Δεκεμβρίου, η Ε.Ε. λάμβανε λιγότερο από 14 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm) αερίου από τη Ρωσία μέσω Ουκρανίας, από 65 bcm/έτος όταν ξεκίνησε το τελευταίο πενταετές συμβόλαιο το 2020.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει δηλώσει ότι αυτός ο όγκος μπορεί να αντικατασταθεί πλήρως από υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) και μη ρωσικές εισαγωγές μέσω αγωγών. Η Ρωσία έχει χάσει μερίδιο αγοράς από ανταγωνιστές όπως η Νορβηγία, οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Κατάρ. Η Ρωσία θα μπορούσε να κερδίσει περίπου 5 δισεκατομμύρια δολάρια από πωλήσεις μέσω Ουκρανίας φέτος, σύμφωνα με μια μέση πρόβλεψη τιμής φυσικού αερίου της ρωσικής κυβέρνησης στα 339 δολάρια ανά 1.000 κυβικά μέτρα.
Η Ουκρανία κερδίζει μεταξύ 800 εκατομμυρίων και 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων ετησίως από τέλη διέλευσης. Οι τιμές του φυσικού αερίου στην Ε.Ε. εκτοξεύτηκαν σε επίπεδα ρεκόρ το 2022 λόγω της απώλειας των ρωσικών προμηθειών. Με την αναμενόμενη διακοπή των προμηθειών, οι αξιωματούχοι της Ε.Ε. και οι έμποροι λένε ότι είναι απίθανο να επαναληφθεί η άνοδος αυτή λόγω των χαμηλών πλέον όγκων και του περιορισμένου αριθμού πελατών.
Ποιοι επηρεάζονται
Η διαδρομή μέσω Ουκρανίας εξυπηρετεί την Αυστρία και τη Σλοβακία. Η Αυστρία λάμβανε το μεγαλύτερο μέρος του φυσικού της αερίου μέσω Ουκρανίας, ενώ η Σλοβακία λαμβάνει περίπου 3 bcm ετησίως από την Gazprom, δηλαδή περίπου τα δύο τρίτα των αναγκών της.
Η Σλοβακία δήλωσε ότι η απώλεια της ρωσικής προμήθειας δεν θα επηρεάσει την κατανάλωσή της, καθώς έχει διαφοροποιήσει τις συμβάσεις της.
Η Αυστρία, σύμφωνα με τον ρυθμιστή ενέργειας της χώρας, είναι έτοιμη για την αλλαγή προμήθειας. Ο σοβιετικής εποχής αγωγός Urengoy-Pomary-Uzhgorod μεταφέρει αέριο από τη Σιβηρία μέσω της πόλης Sudzha (υπό έλεγχο της Ουκρανίας) στη Ρωσία και στη συνέχεια στην Ευρώπη.
Πηγή : Reuters
