Σε συνάντηση που αναμένεται να έχουν την Παρασκευή 11/2 ,ο υπουργός Κώστας Σκρέκας και ο πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Αθανάσιος Δαγούμας αναμένεται να ξεκαθαρίσει το τοπίο για την πορεία τους έργου της υπόγειας αποθήκης φυσικού αερίου στην Καβάλα.
Ουσιαστικά, η πολιτική ηγεσία θα αποφασίσει εάν και ποια έργα είναι απαραίτητα ώστε να καταστεί δυνατή η διαμόρφωση του πλαισίου για τον διαγωνισμό μετά και την καταγραφή αντίθετων απόψεων μεταξύ της Ρυθμιστική Αρχής Ενέργειας και του ΔΕΣΦΑ.
Μετά, δε, τη συνάντηση και τις πολιτικές αποφάσεις που θα ληφθούν, αναμένεται να δοθούν προς δημόσια διαβούλευση ο Κανονισμός Τιμολόγησης αλλά και παράλληλα το σχέδιο ανάπτυξης του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Φυσικού Αερίου.
Η συνέχεια βέβαια περιλαμβάνει και εγκρίσεις από την πλευρά της ΕΕ για σειρά ζητημάτων νομιμότητας ως προς το ευρωπαϊκό πλαίσιο ενισχύσεων και της ταξινομίας.
Υπενθυμίζεται ότι ΡΑΕ και ΔΕΣΦΑ έχουν διαφορετικές προσεγγίσεις για το σχεδιασμό της επένδυσης στην υπόγεια αποθήκη, ειδικά στο βαθμό κοινωνικοποίησης του κόστους του έργου.
Η ΡΑΕ έχει εκφράσει αντιρρήσεις για το κατά πόσο είναι απαραίτητες εργασίες κατασκευής νέων αγωγών για την κάλυψη της αποθήκης και έχει, σύμφωνα με πληροφορίες, σημειώσει ότι η επένδυση θα πρέπει να καλυφθεί κατά 50% από ρυθμιζόμενες χρεώσεις (δηλαδή από την κατανάλωση), 35% από επιδότηση και 15% από τον επενδυτή.
Από την πλευρά του ο ΔΕΣΦΑ, θεωρεί ότι τα παραπληρωματικά έργα είναι απαραίτητα για την ασφάλεια του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Φυσικού Αερίου και γι' αυτό πρέπει να ενταχθούν σε διαδικασίες απόσβεσης μέσω των ρυθμιζόμενων χρεώσεων, δηλαδή να καλυφθούν ως επί το πλείστον από τους καταναλωτές.
Η ΡΑΕ
Υπενθυμίζεται ότι όπως έχει γράψει το energymag.gr ο πρόεδρος της ΡΑΕ Αθανάσιος Δαγούμας σε πρόσφατη συνέντευξη προς τους δημοσιογράφους «φωτογράφισε» επιχειρηματικές σκοπιμότητες διαφόρων εμπλεκομένων στα ενεργειακά κατασκευαστικά έργα των δικτύων ενέργειας
Σε σχέση ειδικά με τους Διαχειριστές, όπως τόνισε ότι η Αρχή έχει βάλει στο «μικροσκόπιο» όλες τις κινήσεις τους.
«Δεν είναι”pass through η Αρχή” (δεν μπορεί να παραβλέψει κανείς την Αρχή). Δεν ξέρω τι είχαν μάθει μέχρι τώρα. Δεν αποδεχτήκαμε προτάσεις επενδύσεων που δε συνάδουν με τις βασικές αρχές που ισχύουν σε ένα ευρωπαϊκό κράτος. Θα κόβονται δαπάνες εφόσον δεν τεκμηριώνονται» τόνισε.
«Δεν είμαστε αποικία. Θα πρέπει οι αποφάσεις να παίρνονται με τεκμηριωμένο τρόπο. Τα premiums δεν είναι χάρισμα στους διαχειριστές, είναι αποτέλεσμα κόστους οφέλους. Αν το όφελος είναι πολύ μεγάλο τότε είναι εύλογο μπορεί ο κάθε διαχειριστής να πάρει ένα κέρδος. Δε χαρίζονται χρήματα από τους καταναλωτές σε διαχειριστές» τόνισε χαρακτηριστικά σημειώνοντας ότι η ΡΑΕ είναι σε συνεργασία με τις ευρωπαϊκές υπηρεσίες και αντίστοιχες αρχές χαίροντας εκτίμησης για το ότι φέρνει σε πέρας με λιγοστά μέσα ένα δύσκολο έργο.
Αφορμή για τις αναφορές αυτές αποτέλεσε η δημοσιότητα σε σχέση με τον κανονισμός τιμολόγησης της Υπόγειας Αποθήκης Φυσικού Αερίου Νότιας Καβάλας, που τίθεται επί τάπητος στην Ολομέλεια της ΡΑΕ την Πέμπτη, πριν δοθεί στη συνέχεια σε διαβούλευση.
«Ο ΔΕΣΦΑ ήρθε με ένα σενάριο που δεν είναι αποδεκτό από τη ΡΑΕ. Εμείς προστατεύουμε τους πολίτες όχι το να αυξάνουν τα κέρδη τους οι Διαχειριστές. Αυτός είναι ο ρόλος μας. Ήρθε ο Διαχειριστής και μας λέει να κάνουμε ένα διπλό αγωγό σε όλη αυτή την έκταση, από τη Θράκη έως τη Θεσσαλονίκη, για να δουλέψει η αποθήκη της Καβάλας. Να πληρώσουν οι Έλληνες καταναλωτές σχεδόν 1 δις. ευρώ, το οποίο παρουσίασαν ότι είναι 450 εκατ. ευρώ. Σιγά μην είναι 450 εκατ. Πλάκα κάνετε; Να πληρώσει ο Έλληνας καταναλωτής 1 δις. ευρώ για να βγάζει κέρδη ο Διαχειριστής; Είναι δυνατόν; Δεν ντρέπονται; Να πληρώνουν οι καταναλωτές 1 δις. ευρώ για αγωγούς που δεν χρειαζόμαστε;.» τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Δαγούμας που παράλληλα εξέθεσε το όλον ιστορικό.
«Στις 2 Σεπτεμβρίου η ΡΑΕ πήρε απόφαση για την ΥΑΦΑ Καβάλας. Στις 8 Σεπτεμβρίου αποτυπώθηκε η ανάγκη περαιτέρω ανάλυσης από τον ΔΕΣΦΑ. Στις 9 Σεπτεμβρίου η Αρχή αποφάσισε να μην κοινοποιήσει την απόφασή της και μέσα στο Σεπτέμβριο ο ΔΕΣΦΑ να κάνει τις περαιτέρω αναλύσεις. Ο ΔΕΣΦΑ ήρθε το Δεκέμβριο με τις αναλύσεις, με το σενάριο του 1 δις. ευρώ που δεν έγινε αποδεκτό από τη ΡΑΕ. Μεταφέρθηκε εντόνως στο Διαχειριστή η διαφωνία της Αρχής, η οποία του ζήτησε να κάνει update στις μελέτες του με αναβάθμιση μόνον ενός μικρού τμήματος του συστήματος, με μία επένδυση γύρω στα 100 εκατ. ευρώ. Ο ΔΕΣΦΑ το έστειλε στις 19 Ιανουαρίου. Θα συζητηθεί την Πέμπτη στην ολομέλεια και η ΡΑΕ θα βγάλει το σχέδιό της σε διαβούλευση».
Σημειώνεται ότι η ΡΑΕ προωθεί με βάση μελέτη την τυποποίηση της διαδικασία έγκρισης του Επιτρεπόμενου Εσόδου όλων των Διαχειριστών και συγκεκριμένα του ΔΕΔΔΗΕ, του ΔΕΣΦΑ, του ΑΔΜΗΕ και της ΕΔΑ, ώστε να διασφαλιστεί η διαφάνεια στον καθορισμό των χρεώσεων που περνάνε στους καταναλωτές.
Ο ΔΕΣΦΑ
Στον αντίποδα, πάντως, ο ΔΕΣΦΑ, με βάση αναφορές στα ΜΜΕ έχει παραπέμψει σε σχετικές μελέτες που έχουν γίνει και που καταγράφουν εναλλακτικά σενάρια για την ενίσχυση του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου, συνδυαστικά με την υπόγεια αποθήκη.
Όπως τονίζεται η ανάπτυξη και του ΕΣΦΑ και της υπόγειας αποθήκης με βάση ένα βασικό σενάριο για διάθεση πόρων 420 εκατ. θα φέρει μεγάλα οφέλη στους καταναλωτές, που θα καλύψουν το επενδυτικό κόστος.
Επίσης, σε πρόσφατη συνέντευξή της επέμεινε ότι στη Νότια Καβάλα η υπόγεια αποθήκη, χωρίς αναβαθμίσεις , δεν μπορεί να έχει πρόσβαση στο σύστημα φυσικού αερίου, είτε συνολικά είτε εν μέρει. ακόμη και μετά την προσθήκη των νέων σταθμών συμπίεσης, λόγω της διαθέσιμης χωρητικότητας που είναι πλήρως δεσμευμένη από τα υπάρχοντα συμβόλαια.
Η διαβούλευση και οι αποφάσεις
Μένει πάντως να φανεί το τι θα γίνει με τη δημόσια διαβούλευση για τον Κανονισμό Τιμολόγησης, αλλά και τη μελέτη κόστους οφέλους. Είναι μια κίνηση απαραίτητη για την προώθηση από το ΤΑΙΠΕΔ του διαγωνισμού στη φάση των δεσμευτικών προσφορών από τους ενδιαφερόμενους. Επίσης ο βαθμός «κοινωνικοποίησης» του έργου (επιμερισμός του κόστους σε καταναλωτές, επενδυτές) είναι ένα άλλο κείμενο που θα πρέπει να τεθεί στη συνέχεια σε δημόσια διαβούλευση αμέσως μόλις ολοκληρωθεί η αντίστοιχη για τον Κανονισμό Τιμολόγησης. Στα στάδια αυτά αναμένεται να καταγραφούν οι διάφορες απόψεις εμπλεκομένων. Βέβαια και ο χρόνος έναρξης της διαβούλευσης είναι «κομβικός» καθώς μια άμεση εκκίνησή της, πιθανόν να σημάνει μια νέα φάση διαλόγου όλης της αγοράς, χωρίς απαραίτητα να έχει προηγηθεί σύγκλιση απόψεων ΡΑΕ –ΔΕΣΦΑ.
Προβληματισμοί και πολιτική ηγεσία
Πάντως το όλο ζήτημα έχει μεγάλες πολιτικές και συνολικά επιχειρηματικές συνιστώσες καθώς αγορά και την εμπλοκή κατασκευαστικών εταιριών αλλά και βέβαια τους καταναλωτές που θα κληθούν να καταβάλουν αντίτιμο για τα έργα αυτά. Γιαυτό και η πολιτική ηγεσία παρακολουθεί, όπως αναφέρουν πληροφορίες ενεργά τις όλες διαδικασίες σε ένα σχέδιο επενδύσεων που ήδη υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από κατασκευαστικούς ομίλους.
Σημαντικό, επίσης ζήτημα, που απασχολεί ειδικά τους ενδιαφερόμενους για την υπόγεια αποθήκη είναι το κόστος «γεμίσματος» της αποθήκης η ορθή αποτίμησή του στις τρέχουσες συνθήκες. . Είναι ενδεικτικό το γεγονός ότι με τις τρέχουσες τιμές, με πρόχειρες εκτιμήσεις, για να γεμίσει η αποθήκη θα χρειαστούν περί τα 800 εκατ. ευρώ.
Υπενθυμίζεται ότι τα σχήματα που έχουν εκδηλώσει αρχικό ενδιαφέρον για τις Αποθήκες Καβάλας είναι οι ΔΕΣΦΑ-ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και η Energean Oil & Gas.
