Μια ακόμα συμβιβαστική πρόταση, σύμφωνα με την οποία το πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου στον κόμβο TTF θα ενεργοποιείται στα 188 ευρώ/MWh (έναντι 275 ευρώ/MWh που ήταν η αρχική πρόταση της Κομισιόν) έχει ρίξει στο τραπέζι η τσεχική προεδρία της ΕΕ προκειμένου να «κλείσει» η συμφωνία.
Αυτό είναι το διακύβευμα της σημερινής συνόδου των Υπουργών Ενέργειας των «27» που προσέρχονται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων έχοντας λάβει ξεκάθαρη εντολή από τους αρχηγούς των κυβερνήσεών τους να τελειώσουν αυτό που ξεκίνησαν την προηγούμενη εβδομάδα: Να ολοκληρώσουν δηλαδή την αρχιτεκτονική του πολυσυζητημένου «Μηχανισμού Διόρθωσης των Αγορών» όπως είναι το επίσημο όνομα του πλαφόν, αφού κατά δική τους παραδοχή οι ΥΠΕΝ έχουν συμφωνήσει στο 90-95% των επιμέρους παραμέτρων και απομένουν ορισμένες -κρίσιμες- λεπτομέρειες, με βασικότερη το ύψος του πλαφόν.
Προτεινόμενη τιμή στα 188 ευρώ/MWh
Η προτεινόμενη τιμή ενεργοποίησης του πλαφόν στα 188 ευρώ/MWh βρίσκεται περίπου στο μέσο του υπό συζήτηση «διαδρόμου τιμών» των 160-220 ευρώ/MWh. Πρόκειται για ένα ύψος μεταξύ του επιπέδου των 160-170 ευρώ/MWh που διεκδικούν οι χώρες-υπέρμαχοι του πλαφόν (με Ιταλία και Ελλάδα στην εμπροσθοφυλακή) και λίγο πιο κάτω από τα 200 ευρώ/MWh που φέρεται να είναι το επίπεδο που μπορεί να ανεχθεί το μπλοκ των «πλαφονομάχων», όπου πρωτοστατούν Γερμανία και η Ολλανδία. Το συμβόλαιο επόμενου μήνα στο TTF έκλεισε την Παρασκευή στα 117 ευρώ/MWh, με απώλειες σε εβδομαδιαία βάση μετά από τρεις εβδομάδες ανόδου.
Η πρόταση της τσεχικής προεδρίας προβλέπει ότι εφόσον ενεργοποιηθεί, το πλαφόν θα «κόβει» συναλλαγές στα συμβόλαια επόμενου μήνα στον κόμβο TTF σε τιμές που θα υπερβαίνουν τουλάχιστον κατά 35 ευρώ/MWh την διεθνή τιμή αναφοράς του LNG, όπως θα προκύπτει από ένα «καλάθι» τιμών σε διάφορους κόμβους ανά τον κόσμο. Προβλέπεται επίσης ότι το πλαφόν της ΕΕ δεν θα πέσει κάτω από τα 188 ευρώ/MWh, ακόμα και αν η τιμή αναφοράς του LNG υποχωρήσει σε χαμηλότερα επίπεδα. Αν όμως η τιμή αναφοράς του LNG αυξηθεί πάνω από τα 188 ευρώ/MWh, τότε το πλαφόν θα την «ακολουθήσει», παραμένοντας 35 ευρώ/MWh πάνω από αυτήν. Πρόκειται για μια δικλείδα που διασφαλίζει ότι η ΕΕ μπορεί να «μπιντάρει» για φορτία LNG πάνω από τις τιμές της αγοράς αν απαιτείται, για να προσελκύσει τις ποσότητες που χρειάζεται σε περιβάλλον στενότητας προσφοράς LNG.
Ο μηχανισμός στην τελευταία εκδοχή του συνοδεύεται από πρόσθετα -γερμανικής εμπνεύσεως- εχέγγυα έναντι του κινδύνου να απειληθεί η ασφάλεια εφοδιασμού σε φυσικό αέριο, όπως η προτροπή προς την Κομισιόν να εξετάσει την απενεργοποίηση του πλαφόν σε περίπτωση «σημαντικής πτώσης» των εισαγωγών LNG σε τριμηνιαία βάση ή αύξησης της κατανάλωσης φυσικού αερίου κατά 15% σε έναν μήνα. Εισάγεται ακόμα υποχρέωση «προκαταρκτικής αξιολόγησης επιπτώσεων» του πλαφόν έως τις 23 Ιανουαρίου.
Θα βγει "λευκός καπνός";
Αν και το κλίμα που υπάρχει είναι ότι τα δυο αντίπαλα στρατόπεδα βρίσκονται πολύ κοντά σε έναν κλασικό ευρω-συμβιβασμό με πολλές εκατέρωθεν υποχωρήσεις που δεν θα αφήσει καμιά πλευρά απολύτως ικανοποιημένη, μια ανατροπή της τελευταίας στιγμής δεν μπορεί να αποκλειστεί. Το αν θα βγει «λευκός καπνός» ή η καυτή πατάτα μεταφερθεί το 2023 και στα χέρια της σουηδικής προεδρίας της ΕΕ θα φανεί σε μερικές ώρες.
Υπενθυμίζεται τέλος ότι η συμφωνία για το πλαφόν -με την υιοθέτηση του σχετικού κειμένου Κανονισμού από τους «27» θα ανοίξει τον δρόμο και για την επίσημη αντιμετώπησηκαι μια σειρά άλλων μέτρων για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, όπως τις κοινές προμήθειες φυσικού αερίου, τον εναλλακτικό δείκτη τιμολόγησης του LNG και τις fast-track αδειοδοτήσεις των έργων ΑΠΕ. Θα έρθει επίσης ως συνέχεια της επί της αρχής συμφωνίας μεταξύ των διαπραγματευτών των εθνικών κυβερνήσεων, του Ευρωκοινοβουλίου και της Κομισιόν για την αναδιάρθρωση του Συστήματος Εμπορίας Ρύπων της ΕΕ (EU ETS) και τον Διασυνοριακό Μηχανισμό Προσαρμογής Ανθρακα (CBAM), επιτρέποντας στην Ευρώπη να κάνει λόγο για το κλείσιμο δυο σημαντικών ενεργειακών «μετώπων» στην εκπνοή του 2022…
