Την υλοποίηση του έργου που θα καταστήσει την Τουρκία κόμβο φυσικού αερίου φέρεται να έχει ξεκινήσει η Gazprom, με τον επικεφαλής του ρωσικού ενεργειακού κολοσσού Αλεξέι Μίλερ, να επισημαίνει πως θα διασφαλίσει τη διαφανή τιμολόγηση στη συγκεκριμένη ενεργειακή αγορά.
Σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων TASS, ο Μίλερ επεσήμανε πως «Τουρκία και Gazprom ξεκινήσαμε πρόσφατα να επεξεργαζόμαστε το έργο για κόμβο αερίου στη χώρα. Αυτή η απόφαση ελήφθη σε επίπεδο των αρχηγών των δύο κρατών και έχουμε ήδη ξεκινήσει την υλοποίησή της».
Όπως ανέφερε, ο κόμβος φυσικού αερίου θα καταστήσει δυνατή την υποστήριξη της διαφανούς και δίκαιης τιμολόγησης στην αγορά φυσικού αερίου. «Η παγκόσμια αγορά φυσικού αερίου θα συνεχίσει να αναπτύσσεται με υψηλούς ρυθμούς και η κατανάλωση θα αυξηθεί κατά 20% τα επόμενα είκοσι χρόνια. Επομένως, σίγουρα σκεφτόμαστε το μέλλον, σκεφτόμαστε τα νέα μας έργα και σκεφτόμαστε την ενεργειακή ασφάλεια», πρόσθεσε ο CEO της Gazprom.
Νόβακ: Σημαντικός ο ρόλος της Τουρκίας
Υπενθυμίζεται πως πριν από λίγες ημέρες ο αντιπρόεδρος της ρωσικής κυβέρνησης Αλεξάντερ Νόβακ είχε τονίσει πως η Μόσχα συζητά επιπλέον προμήθειες φυσικού αερίου μέσω της Τουρκίας μετά τη δημιουργία κόμβου εκεί. Και υπογράμμισε ότι η χώρα του αναμένει ότι θα έχει στείλει 21 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm) υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στην Ευρώπη το 2022.
«Μέσω αυτού του κόμβου είναι δυνατή η διακίνηση των ρωσικών προμηθειών φυσικού αερίου από τους κατεστραμμένους Nord Streams της Βαλτικής. Ταυτόχρονα, μιλάμε όχι μόνο για τη δημιουργία μιας πλατφόρμας συναλλαγών στην Τουρκία, αλλά και για την ανάπτυξη των υποδομών και την αύξηση του όγκου των παραδόσεων προς τα νότια», πρόσθεσε ο Νόβακ.
Το σχέδιο Ερντογάν για το ρωσικό αέριο
Όπως έγραφε ο ΟΤ, ο πρόεδρος της Τουρκίας θέλει να μετατρέψει τη χώρα του σε κέντρο που θα διακινεί το ρωσικό αέριο παρουσιάζοντάς το ουσιαστικά ως τουρκικό. Παράλληλα, εκμεταλλεύεται στο έπακρο τη στρατηγική της θέση.
«Κατά την τελευταία μας συνάντηση, συμφωνήσαμε με τον Πούτιν γύρω από αυτό το θέμα. Θα δημιουργήσουμε ένα κόμβο εδώ, με τουρκικό αέριο που θα έρχεται από τη Ρωσία», δήλωσε στις 19 Οκτωβρίου ο Ταγίπ Ερντογάν, παρουσιάζοντας ένα ακόμη φιλόδοξο σχέδιό του.
Η δήλωση αυτή έγινε σε μία στιγμή που οι «27» της Ευρωπαϊκής Ένωσης προσπαθούσαν να βρουν τη χρυσή τομή ώστε να μηδενίσουν την εξάρτησή τους από τη Μόσχα σε επίπεδο φυσικού αερίου. Ο Ερντογάν, λοιπόν, φανέρωνε μια ακόμη πτυχή της πολύπλευρης συνεργασίας του με τη Ρωσία και τον Πούτιν, που αρχίζει πλέον να αποκτά στρατηγικά χαρακτηριστικά.
Καθορισμός τιμής
Το ερώτημα, ωστόσο, που έθεσαν εξαρχής πολλοί ειδικοί είναι εάν ο πρόεδρος της Τουρκίας είναι σε θέση να δώσει σάρκα και οστά σε αυτή του την εξαγγελία. Με άλλα λόγια, κατά πόσο η Τουρκία έχει πραγματικά τη δυνατότητα να γίνει ενεργειακός κόμβος.
Σύμφωνα με όσα είπε στην Jerusalem Post ο Αϊντίν Σεζέρ, ένας ειδικός στις ρωσοτουρκικές σχέσεις με έδρα την Άγκυρα, προϋπόθεση για να μετατραπεί η Τουρκία σε κόμβο αερίου είναι να μπορεί να καθορίζει και την τιμή του. Κι αυτό, όπως είπε, είναι μάλλον απίθανο, κάτι που σημαίνει ότι στην καλύτερη περίπτωση, απλώς θα λειτουργεί ως διαμεσολαβητής για τη διακίνηση του ρωσικού αερίου.
Ακόμη και εάν αυτό συμβεί στην πράξη, ωστόσο, αναδεικνύεται ένα πρόβλημα: Ποιος θα είναι ο πελάτης που θα αγοράζει το ρωσικό αέριο το οποίο θα διακινείται μέσω της Τουρκίας;
Γιατί να αγοράσει η Ευρώπη;
Μια ματιά στον χάρτη δείχνει ότι μοναδικοί υποψήφιοι για τον συγκεκριμένο ρόλο είναι οι Ευρωπαίοι. Πόσο πιθανό είναι, όμως, οι χώρες της ΕΕ να επιλέξουν να αγοράσουν από την Τουρκία κάτι το οποίο θέλουν να μην υπάρχει στις αγορές τους και μάλιστα όσο το δυνατό πιο σύντομα;
Για να συμβεί αυτό, θα πρέπει να συμβούν τρία πράγματα: Είτε ο Ερντογάν να καταφέρει να κοροϊδέψει την Ευρώπη, πουλώντας της ρωσικό αέριο ως τουρκικό – κάτι μάλλον απίθανο. Είτε οι ίδιοι οι Ευρωπαίοι να κάνουν τα στραβά μάτια για να καλύψουν τις ανάγκες τους και να κοροϊδέψουν οι ίδιοι τους εαυτούς τους – κάτι επίσης δύσκολο. Είτε να τελειώσει σύντομα ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας να αρθούν – κάτι που, για την ώρα τουλάχιστον, δεν φαντάζει ως πιθανό σενάριο.
Ας υποθέσουμε, όμως, ότι συμβαίνει κάτι από τα τρία ή κάτι άλλο, που δεν έχουμε προβλέψει. Θα μπορούσε τότε να προχωρήσει απρόσκοπτα το σχέδιο του Ερντογάν και του Πούτιν;
Πρόβλημα υπάρχει και εδώ και μάλιστα σημαντικό. Διότι εάν οι δύο εταίροι ισχυρίζονται πως η κατασκευή των αναγκαίων υποδομών στο έδαφος της Τουρκίας μπορεί να γίνει πολύ γρήγορα, δεν ισχύει το ίδιο για εκείνες που απαιτούνται ώστε το δίκτυο της βόρειας και δυτικής Ευρώπης να συνδεθεί με τον νέο «κόμβο».
