Την ολική επαναφορά του φυσικού αερίου για βιομηχανικές χρήσεις εξαιτίας της πτώσης των τιμών, την αύξηση του καυσίμου και στην παραγωγή ηλεκτρισμού -για τον ίδιο λόγο- με παράλληλο comeback του ρωσικού αερίου (αγωγών και LNG) καταγράφουν τα στοιχεία του ΔΕΣΦΑ για την περίοδο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2024, όπως τα επεξεργάστηκε το Green Tank.
Τα στοιχεία δείχνουν σημαντική αύξηση της κατανάλωσης φυσικού αερίου τον Φεβρουάριο σε ετήσια βάση (4,88 Τεραβατώρες ή 13,2% σε ετήσια βάση), αν και σε βάθος εξαετίας η επίδοση για τον περασμένο μήνα είναι η δεύτερη χαμηλότερη που έχει καταγραφεί. Η κατανάλωση φυσικού αερίου στη βιομηχανία αυξήθηκε κατά 242% (+0,56 TWh) και ήταν η τρίτη μεγαλύτερη της εξαετίας 2019-2024, κάτι που δείχνει ότι όσο η τιμή του καυσίμου είναι ελκυστική οι βιομηχανίες θα καταφεύγουν στο φυσικό αέριο και απαιτούνται ισχυρά κίνητρα προκειμένου να υπάρξει εκτεταμένος εξηλεκτρισμός του εν λόγω κλάδου. Αυξημένη τον Φεβρουάριο ήταν και η χρήση φυσικού αερίου για ηλεκτροπαραγωγή που ανήλθε σε 2,62 TWh με αύξηση 14,6% σε ετήσια βάση.
Για την περίοδο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2024 η κατανάλωση αερίου ανήλθε σε 10,92 ΤWh, αυξημένη κατά 30,1% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023. Σε σχέση με τον μέσο όρο της πενταετίας -που δίνει μια καλύτερη εικόνα για την τάση σε βάθος χρόνου- ήταν μειωμένη κατά 0,7 TWh (-3.3%). Σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2024, παρατηρήθηκε μείωση στις 4,88 TWh από 6,04 TWh τον πρώτο μήνα του έτους. Παρά ταύτα, η κατανάλωση φυσικού αερίου τον Φεβρουάριο παραμένει η τρίτη υψηλότερη κατανάλωση των τελευταίων 14 μηνών.
Η εικόνα των εισαγωγών
Σχετικά με τις φυσικές ροές αερίου από τις τέσσερις πύλες εισόδου της χώρας (Σιδηρόκαστρο, Αγία Τριάδα (Ρεβυθούσα), Κήποι και Νέα Μεσήμβρια) τον Φεβρουάριο 2024 οι εισαγωγές αερίου από τη Ρωσία μέσω του αγωγού Turkstream από την πύλη Σιδηροκάστρου ανήλθαν σε 2,43 TWh και ήταν οι δεύτερες υψηλότερες από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία (Μάρτιος 2022), μετά τον Οκτώβριο του 2023. Το μηνιαίο μερίδιο των εισαγωγών από τον Turkstream έφτασε σχεδόν το 50% (49.4%), έχοντας πενταπλασιαστεί σε σχέση με τις εισαγωγές τον Φεβρουάριο του 2023.
Στην πύλη της Αγίας Τριάδας -που αντιστοιχεί στο Τερματικό της Ρεβυθούσας- η μηνιαία ροή LNG το μήνα που πέρασε διαμορφώθηκε στο 1,58 ΤWh, μειωμένη κατά 53,5% σε ετήσια βάση. Ως εκ τούτου, κατατάχθηκε στη δεύτερη θέση με μερίδιο 32,1%, με το Σιδηρόκαστρο να ανακτά τον Φεβρουάριο την πρωτοκαθεδρία που είχε σταθερά πριν την ρωσο-ουκρανική σύρραξη. Στην τρίτη θέση βρέθηκε το αζέρικο αέριο από τον ΤΑΡ μέσω Νέας Μεσημβρίας με μερίδιο 18,5% (0,91 ΤWh) και ετήσια αύξηση 31,7%.
Αθροιστικά, για το πρώτο δίμηνο του 2024 οι συνολικές εισαγωγές από τις τέσσερις πύλες εισόδου της χώρας ήταν 10,95 TWh. Οι εισαγωγές LNG μέσω της Αγίας Τριάδας καταλαμβάνουν την πρώτη θέση ανάμεσα στις πηγές τροφοδοσίας με 4,71 TWh, μειωμένες κατά 35.6% σε σχέση με το πρώτο δίμηνο του 2023 και μερίδιο 43% έναντι 40% που είναι το μερίδιο των εισαγωγών ρωσικού αερίου αγωγών από το Σιδηρόκαστρο που αυξήθηκαν δραστικά σε σχέση με το δίμηνο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2023.
Σύμφωνα με το Green Tank, τον Ιούνιο του 2023, ήταν ο πρώτος μήνας που το ρωσικό αέριο (από αγωγό και LNG) έγινε η πρώτη πηγή εισαγωγών με μερίδιο 46%, ενώ δεύτερη ήταν το LNG από όλες τις υπόλοιπες χώρες πλην της Ρωσίας (μερίδιο 37%). Μάλιστα, αυτό συνεχίστηκε για όλους τους υπόλοιπους μήνες του 2023 μέχρι και τον Φεβρουάριο 2024.
Κατά την περίοδο Ιουνίου 2023 – Φεβρουαρίου 2024 οι συνολικές εισαγωγές ρωσικού αερίου ήταν τουλάχιστον 24.8 TWh, δηλαδή 30% περισσότερες από την αντίστοιχη εννιάμηνη περίοδο πριν την έναρξη του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία (19.07 TWh μεταξύ Ιουνίου 2021 και Φεβρουαρίου 2022. Παρατηρείται, λοιπόν, πως οι εισαγωγές ρωσικού αερίου, όχι απλά αυξήθηκαν, αλλά ξεπέρασαν και τα επίπεδα προ ενεργειακής κρίσης, με τις εισαγωγές ρωσικού LNG να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη αυτή.
Ο στόχος εθελοντικής μείωσης της ζήτησης κατά 15%
Τέλος, αναφορικά με τη συμμόρφωση της Ελλάδας στον ευρωπαϊκό στόχο εθελοντικής μείωσης της κατανάλωσης φυσικού αερίου κατά 15% σε σχέση με τον μέσο όρο της προηγούμενης πενταετίας (η ισχύς του οποίου πρόσφατα παρατάθηκε για ένα ακόμα έτος, έως τον Μάρτιο 2025), προκύπτει ότι για το ενδεκάμηνο Απρίλιος 2023 ― Φεβρουάριος 2024, η συνολική κατανάλωση ήταν 49, 45 ΤWh που αντιστοιχεί σε ποσοστιαία μείωση 10% σε σχέση με τον μέσο όρο της περιόδου αναφοράς (54,96 ΤWh).
Η επίδοση αυτή κατατάσσει την Ελλάδα πολύ χαμηλά στη σύγκριση με τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ και συγκεκριμένα στην 23η θέση. Βρίσκεται δε 8 θέσεις πιο χαμηλά από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, καθώς η ΕΕ-27 πέτυχε μείωση -16.7%. Το Green Tank παρατηρει ότι κατά την περίοδο Αυγούστου 2022-Μαρτίου 2023 όταν ο εν λόγω στόχος ήταν υποχρεωτικός, η Ελλάδα είχε επιτύχει μείωση κατανάλωσης φυσικού αερίου της τάξης του 22% και είχε βρεθεί στη 10η θέση ξεπερνώντας τόσο τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (16η θέση) όσο και χώρες όπως η Γερμανία, η Αυστρία ή η Ιταλία.
