Άσκηση υψηλής δυσκολίας είναι η επιστροφή στην «κανονικότητα» των τιμολογίων στη λιανική αγορά ηλεκτρισμού (μετά τις 30 Σεπτεμβρίου με τα σημερινά δεδομένα), όπως προκύπτει και από τα σχόλια των εταιρειών προμήθειας στη δημόσια διαβούλευση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Αποβλήτων και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) για τον οδικό χάρτη των νέων τιμολογίων και τον τρόπο μετάβασης σε αυτά σε σχέση με το υφιστάμενο μοντέλο.
Μεταξύ άλλων, η ΔΕΗ προτείνει τα κυμαινόμενα τιμολόγια να «κλειδώσουν» στις 20 Σεπτεμβρίου (εάν όντως βγουν από τον «πάγο» οι Ρήτρες Αναπροσαρμογής στις 30 Σεπτεμβρίου). Η ΗΡΩΝ κάνει λόγο για την αναγκαιότητα θέσπισης μεταβατικού νομοθετικού πλαισίου, με την παράταση για «εύλογο χρονικό διάστημα» του υφιστάμενου μοντέλου, ενώ η Elpedison ζητά να έχουν οι πάροχοι μεγαλύτερη ευελιξία στη διαμόρφωση των τιμολογίων.
Υπενθυμίζεται ότι στα υφιστάμενα προϊόντα (με τις Ρήτρες Αναπροσαρμογής σε αναστολή), οι εταιρείες ανακοινώνουν κάθε 20 του μηνός τις χρεώσεις που θα ισχύσουν τον επόμενο μήνα. Στην προηγούμενη «φόρμουλα» των κυμαινόμενων τιμολογίων, η τιμή κάθε μήνα προέκυπτε αυτόματα. Κι αυτό γιατί ήταν το άθροισμα της βασικής (σταθερής) χρέωσης και μίας προσαύξησης από τη ρήτρα αναπροσαρμογής – με την τελευταία να προκύπτει από τον μαθηματικό τύπο που περιγραφόταν στη σύμβαση.
ΔΕΗ
Η ΔΕΗ -που απέστειλε στη ΡΑΑΕΥ επιστολή 18 σελίδων με τις παρατηρήσεις της- προτείνει οι χρεώσεις που θα ισχύουν για τον Οκτώβριο (τον πρώτο μήνα μετά την άρση των μέτρων) να ανακοινωθούν στις 20 Σεπτεμβρίου. Με τη διαφορά ότι αντί για τη συνολική χρέωση Οκτωβρίου, να γνωστοποιηθούν στους καταναλωτές οι ακριβείς παράμετροι της μεθοδολογίας (βασική χρέωση και συντελεστές της ρήτρας) από την οποία θα υπολογίζεται η επιβάρυνσή τους στο εξής.
Σύμφωνα με τον leader του κλάδου προμήθειας, θα πρέπει να προηγηθεί έως το τέλος Ιουλίου (στη βάση των προβλέψεων του Κώδικα Προμήθειας για ενημέρωση των καταναλωτών 60 μέρες πριν τις όποιες αλλαγές στα τιμολόγιά τους) η ενημέρωση των καταναλωτών για τη μεθοδολογία του τιμολογίου στο οποίο θα «περάσουν» από 1η Οκτωβρίου. Η διαφορά σε σχέση με αυτό που είχε προτείνει η ΡΑΑΕΥ είναι πως ο ακριβής μαθηματικός τύπος θα γνωστοποιηθεί στις 20 Σεπτεμβρίου. Σύμφωνα με τη ΔΕΗ, με αυτόν τον τρόπο αφενός δεν θα προκληθεί σύγχυση στους καταναλωτές, αφετέρου οι πάροχοι θα αποφύγουν το ρίσκο να «κλειδώσουν» μέσα στο καλοκαίρι τη φόρμουλα διαμόρφωσης των κυμαινόμενων τιμολογίων που ενδεχομένως να μην ανταποκρίνεται στα δεδομένα της αγοράς κατά το χρόνο ενεργοποίησής της τον Οκτώβριο.
ΗΡΩΝ
Η ΗΡΩΝ από την πλευρά της εισηγείται τη θέσπιση μεταβατικής διάταξης που θα επιτρέπει τη δυνατότητα διατήρησης των υφιστάμενων τιμολογίων (με τις «παγωμένες» ρήτρες), με μόνη προϋπόθεση ότι ο πελάτης επιθυμεί να παραμείνει σε αυτό και μάλιστα για όσο χρονικό διάστημα το επιλέγει. Η λογική αυτής της πρότασης είναι να αξιοποιηθεί το γεγονός ότι, όσο καιρό είναι σε εφαρμογή, έχουν ενδυναμώσει αποδεδειγμένα τους καταναλωτές και έχουν συμβάλει στην ενίσχυση της διαφάνειας.
«Συνεπώς, η έξοδος από τα έκτακτα μέτρα διαχείρισης της ενεργειακής κρίσης δεν μπορεί να εκμηδενίσει τη θετική επίδραση που είχαν αυτά στον τελικό καταναλωτή και να καταργήσει την ελευθερία παραμονής στο ειδικό τιμολόγιο από τους καταναλωτές που το επιλέγουν έναντι της υποχρεωτικής μετάπτωσής τους σε ένα κυμαινόμενο τιμολόγιο με ρήτρα αναπροσαρμογής», τονίζει η εταιρεία στην επιστολή της.
Elpedison
Η Elpedison πρότεινε μεταξύ άλλων να επιτραπούν και σταθερά τιμολόγια μικρότερης διάρκειας (π.χ. τριμήνου) και όχι μόνο ετήσια τονίζοντας ότι η τυποποίηση των τιμολογίων, στις τέσσερις κατηγορίες που προτείνει η ΡΑΑΕΥ, δεν θα πρέπει να εξαντλεί την ευχέρεια των προμηθευτών να λανσάρουν νέα προϊόντα. «Θεωρούμε πως η σχετική λίστα δεν πρέπει να είναι περιοριστική και πως οι προμηθευτές έχουν τη δυνατότητα διάθεσης και άλλων προϊόντων με διαφορετική τυπολογία», σημειώνει, εισηγούμενη την προσθήκη δυο ακόμα τύπων τιμολογίων
στις τέσσερις που εισηγείται η Ρυθμιστική Αρχή. Αυτές είναι οι «Άλλα Προϊόντα Κυμαινόμενης Τιμολόγησης» και «Άλλα Προϊόντα Μεικτής (Κυμαινόμενης και Σταθερής) Τιμολόγησης».
NRG
Η NRG εισηγείται την θέσπιση “τιμολογίου μετάβασης” στο οποίο θα μεταπέσουν όλες οι κατηγορίες πελατών που εντάχθηκαν στις έκτακτες ρυθμίσεις. “Η ρυθμιστική πρόβλεψη ενός βασικού τιμολογίου μετάβασης θα διευκολύνει τόσο την ίδια την διαδικασία προγνωστοποίησης της μετάβασης όσο και τους τελικούς καταναλωτές, οι οποίοι θα ενημερωθούν με πληρότητα και διαφάνεια για το τιμολόγιο στο οποίο θα ανήκουν και βάσει του οποίου θα τιμολογούνται από την 1η Οκτωβρίου”, αναφέρει η εταιρεία και προσθέτει: “Δεδομένης αφενός της εκπεφρασμένης βούλησης του συνόλου της αγοράς για την μη επιστροφή σε κυμαινόμενα τιμολόγια τα οποία εμπεριέχουν ρήτρες αναπροσαρμογής - παρά το γεγονός ότι τελικώς όπως διαπιστώνεται τα ελληνικά δικαστήρια δικαιώνουν το σύνολο των προμηθευτών με την έκδοση σχετικών αποφάσεων επί των συλλογικών αγωγών που κατέθεσαν ενώσεις καταναλωτών κατά της χρήσης των ρητρών αναπροσαρμογής - και αφετέρου της ένταξης του συνόλου σχεδόν των πελατών χαμηλής τάσης σε κυμαινόμενα τιμολόγια με χρήση ρητρών αναπροσαρμογής, η πρόβλεψη ενός βασικού τιμολογίου μετάβασης εκ μέρους της Αρχής στο οποίο οι προμηθευτές θα εντάξουν τους υφισταμένους πελάτες αποτελεί κατά την άποψη της εταιρείας μας την πλέον εύστοχη η επιλογή, προκειμένου να διευκολυνθεί η ομαλή μετάπτωση εκατομμυρίων πελατών από την 1η Οκτωβρίου σε νέο τιμολόγια”.
Αέριο Αττικής
Η Αέριο Αττικής ζητά να υπάρχει μεγαλύτερη ευελιξία, αναφορικά με τις παραμέτρους του μαθηματικού τύπου υπολογισμού της χρέωσης στα κυμαινόμενα τιμολόγια. Επίσης, η ΖeniΘ επισημαίνει πως αν οι τέσσερις προτεινόμενες κατηγορίες είναι περιοριστικές, υφίσταται ισχυρό το ενδεχόμενο να μεταβεί η αγορά σε μια κατάσταση υπερ-ρύθμισης σύμφωνα με την οποία θα αποθαρρύνεται η δημιουργία καινοτόμων προϊόντων.
Ενημέρωση καταναλωτών για το νέο τρόπο τιμολόγησης
Σχεδόν το σύνολο των προμηθευτών που τοποθετούνται στη δημόσια διαβούλευση ζητούν να γίνει πιο πρακτική η διαδικασία της ενημέρωσης των καταναλωτών, όταν αυτή χρειάζεται (στην περίπτωση τροποποίησης των όρων της σύμβασης), με πολλές από αυτές να αντιδρούν στην πρόταση της ΡΑΑΕΥ για αποστολή έγχαρτων προσωπικών επιστολών.
Επίσης, στην περίπτωση μετάπτωσης – μετακίνησης ενός καταναλωτή σε νέο προϊόν, πολλές εταιρείες θεωρούν ότι η υποχρέωση υπογραφής νέας σύμβασης με είναι και κοστοβόρα και αναποτελεσματική καθώς ο προμηθευτής δεν μπορεί να διασφαλίσει πως ο πελάτης του θα ανταποκριθεί. Αρκετές εταιρείες επισημαίνουν επίσης ότι δεν χρειάστηκε να υπογραφούν νέες συμβάσεις με τους πελάτες τους, με το «πάγωμα» της ρήτρας. Ο Ελληνικός Σύνδεσμος Προμηθευτών Ενέργειας (ΕΣΠΕΝ), μάλιστα τονίζει ότι η μεταβολή του τιμολόγιου δεν συνιστά καθ’ οιονδήποτε τρόπο λύση της υφιστάμενης Σύμβασης. «Η θέσπιση υποχρέωσης εκ νέου υπογραφής σύμβασης προμήθειας μπορεί να εκληφθεί από τον πελάτη και ως μέσο αμφισβήτησης των υποχρεώσεων εξόφλησης των τιμολογίων που έχουν εκδοθεί για αυτόν κατά την περίοδο των έκτακτων μέτρων ή και μετά τη λήξη αυτών». Στο πλαίσιο αυτό, ο ΕΣΠΕΝ επαναφέρει μεταξύ άλλων το ζήτημα του “ενεργειακού τουρισμού” δηλαδή της μετακίνησης πελατών σε νέο προμηθευτή χωρίς να έχει εξοφληθεί το χρέος στον προηγούμενο.