Σε μια προσπάθεια να αρθεί το αδιέξοδο στην ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης-Κύπρου, οι Βρυξέλλες προχώρησαν χθες -με επιστολή διευθύντριας της Γενικής Διεύθυνσης Ενέργειας στα ενδιαφερόμενα μέρη, ΑΔΜΗΕ και ΡΑΕ Κύπρου- στην επαναβεβαίωση ότι το έργο Great Sea Interconnector (διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ) αποτελεί «ύψιστης σημασίας» και στην ανάληψη της δέσμευσης ότι «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα χρησιμοποιήσει όλα τα διπλωματικά μέσα που έχει στη διάθεσή της για να το προστατεύσει από το γεωπολιτικό ρίσκο».
Την επιστολή, σύμφωνα με πληροφορίες που δημοσιεύει το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΚΥΠΕ), υπογράφει η Catharina Sikow-Magny (φωτο), Διευθύντρια πράσινης μετάβασης και ενοποίησης ενεργειακών συστημάτων στη Γενική Διεύθυνση Ενέργειας της Κομισιόν και έρχεται ως απάντηση στο αίτημα που κατέθεσε προ ημερών η κυπριακή πλευρά να αναλάβει η Ευρωπαϊκή Ένωση τον πολιτικό κίνδυνο στην περίπτωση που ένα τρίτο κράτος προσπαθήσει να παρεμποδίσει την ηλεκτρική διασύνδεση δύο κρατών-μελών.
Στην επιστολή της κ. Catharina Sikow-Magny αναφέρεται ότι το έργο του GSI είναι έργο κοινού ενδιαφέροντος υπό τον κανονισμό EU 2022/869 που αφορά τις διευρωπαϊκές ενεργειακές υποδομές και περιλαμβάνεται στον κατάλογο της Κομισιόν με τα έργα κοινού ενδιαφέροντος (PCi) που υιοθετήθηκε τον Νοέμβριο του 2023, ενώ ως τέτοιο έχει λάβει σημαντική επιδότηση μέσω της Διευκόλυνσης Συνδέοντας την Ευρώπη (657 εκατ. ευρώ).
Βάσει αυτών, η Ευρωπαία αξιωματούχος διαβεβαιώνει ότι «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα χρησιμοποιήσει όλα τα διπλωματικά μέσα που έχει στη διάθεσή της για να προστατέψει το έργο από το γεωπολιτικό ρίσκο».
Επιφυλακτική η Λευκωσία – Αμετακίνητα αρνητική η ΡΑΕΚ
Ωστόσο, η επιστολή δεν φαίνεται, σε πρώτο χρόνο τουλάχιστον, να οδηγεί την Κυπριακή πλευρά στο να άρει τις επιφυλάξεις της. Σύμφωνα με τα κυπριακά μέσα ενημέρωσης, η Λευκωσία αξιολογεί θετικά την επιστολή, ωστόσο παραμένει επιφυλακτική ως προς την πρακτική αξία των διαβεβαιώσεων της ΕΕ επί του (θαλασσίου) πεδίου.
Με άλλα λόγια τα ερωτήματα που τίθενται είναι: τί προτίθεται να κάνει η ΕΕ εάν οι διπλωματικές κινήσεις της δεν τελεσφορήσουν και η Άγκυρα, εμμένοντας στο παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο, ξαναστείλει πολεμικά πλοία στην περιοχή όπου τώρα διεξάγονται έρευνες βυθού ώστε αργότερα να ποντιστεί το καλώδιο; Θα επωμιστεί η ΕΕ το οικονομικό κόστος του έργου σε περίπτωση που αυτό παρεμποδιστεί από την Τουρκία;
Η ΡΑΕΚ εξακολουθεί να παραμένει αρνητική ως προς την ανάληψη του γεωπολιτικού ρίσκου του έργου από τους Κύπριους καταναλωτές, όπως αναφέρουν νέες πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας. Η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας της Κύπρου αξιοποιεί και τον παράγοντα χρόνο, προσπαθώντας να μεταφέρει την πίεση στον ΑΔΜΗΕ, όπως φάνηκε και από τη χθεσινή τηλεδιάσκεψη των δύο πλευρών.
Το ενδιαφέρον εστιάζεται σε νέα τηλεδιάσκεψη που προγραμματίζεται για τις αρχές της επόμενης εβδομάδας κι ενώ στενεύουν τα χρονικά περιθώρια που έχει ο ΑΔΜΗΕ για να καταθέσει στη Nexans την τελική δέσμευση σχετικά με την ανάληψη του συνολικού κόστους του 1,4 δισ. ευρώ για το καλώδιο (full notice to proceed).
