Οι αγορές πετρελαίου είναι εφησυχασμένες σύμφωνα με τους αναλυτές, έναντι των κινδύνων που ελλοχεύουν από την κλιμάκωση των συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή, ενώ υπάρχει και η δυσοίωνη πρόβλεψη τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του αργού μπορεί να φθάσουν τα 200 δολάρια το βαρέλι.
Το Ισραήλ θα μπορούσε να στοχεύσει ιρανικά διυλιστήρια πετρελαίου ως αντίποινα για την επίθεση της Τρίτης το βράδυ, κατά την οποία η Τεχεράνη εκτόξευσε περίπου 180 βαλλιστικούς πυραύλους στο Τελ Αβίβ και άλλους στόχους σε ολόκληρη τη χώρα, σε μια δραματική κλιμάκωση της σύγκρουσης μεταξύ των δύο χωρών.
Αυτή η προοπτική θα αποτελούσε μια σκληρή αφύπνιση για τις αρκούδες των αγορών του πετρελαίου, τονίζουν αναλυτές που μίλησαν στο CNBC.
Το Ιράν, μέλος του Οργανισμού Πετρελαιοεξαγωγικών Κρατών (ΟΠΕΚ), είναι σημαντικός παίκτης στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου. Σε τέτοιο βαθμό, που εκτιμάται ότι έως και το 4% της παγκόσμιας προσφοράς θα μπορούσε να τεθεί σε κίνδυνο, εάν οι πετρελαϊκές υποδομές του Ιράν γίνουν στόχος του Ισραήλ. Σύμφωνα με εκτιμήσεις η χώρα αντιπροσωπεύει περίπου το 5% της παραγωγής πετρελαίου.
Μιλώντας στην εκπομπή «Street Signs Europe» του CNBC την Πέμπτη, ο Bjarne Schieldrop, επικεφαλής αναλυτής εμπορευμάτων στη σουηδική τράπεζα SEB εξήγησε ότι η κλιμάκωση των εντάσεων στη Μέση Ανατολή θα μπορούσε να έχει δραματικές συνέπειες για την αγορά.
«Αν … πραγματικά βγάλετε εκτός λειτουργίας τις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις στο Ιράν, αναγκάζοντας τις εξαγωγές να μειωθούν κατά 2 εκατομμύρια βαρέλια, τότε το επόμενο ερώτημα στην αγορά θα είναι τι θα συμβεί τώρα στα Στενά του Ορμούζ; Αυτό, φυσικά, θα πρόσθετε ένα σημαντικό ασφάλιστρο κινδύνου στο πετρέλαιο», δήλωσε ο Schieldrop.
Ερωτηθείς για το βαθμό στον οποίο οι τιμές του πετρελαίου θα μπορούσαν να εκτοξευθούν σε ένα τέτοιο σενάριο, ο Schieldrop απάντησε: «Αν αφαιρέσετε τις εγκαταστάσεις στο Ιράν, εύκολα θα πάτε στα 200 δολάρια και πλέον»..
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την αγορά πετρελαίου είναι το κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ, είχε πει ο ο Άντι Λίποου, πρόεδρος της Lipow Oil Associates, μιλώντας στο CNBC πριν την επίθεση του Ιράν στο Ισραήλ και εκτίμησε ότι οι τιμές του πετρελαίου θα μπορούσαν να εκτιναχθούν κατά 30 δολάρια το βαρέλι εάν συμβεί, πρόσθεσε.
«Εάν τα γεγονότα εξελιχθούν γρήγορα, οποιαδήποτε υλική διακοπή στον εφοδιασμό πετρελαίου του Ιράν ή στις εξαγωγές πετρελαίου μέσω του Στενού του Ορμούζ θα μπορούσε να οδηγήσει τις τιμές του πετρελαίου πολύ πάνω από 100 δολάρια ανά βαρέλι» σημειώσε ο Josh Young, CIO της Bison Interests.
Το στενό του Ορμού, μεταξύ του Ομάν και του Ιράν, είναι ένα ζωτικό κανάλι όπου περίπου το ένα πέμπτο της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου ρέει καθημερινά, σύμφωνα με την Υπηρεσία Ενεργειακών Πληροφοριών των ΗΠΑ. Είναι ένας στρατηγικά σημαντικός πλωτός δρόμος που συνδέει τους παραγωγούς αργού στη Μέση Ανατολή με βασικές αγορές σε όλο τον κόσμο.
Η απάντηση του Ισραήλ
Οι τιμές του πετρελαίου έχουν αυξηθεί περισσότερο από 4% από την αρχή της εβδομάδας, καθώς οι έμποροι παρακολουθούν στενά τους αυξημένους γεωπολιτικούς κινδύνους στη Μέση Ανατολή.
«Όλα εξαρτώνται από το πώς θα κλιμακωθεί περαιτέρω η σύγκρουση και νομίζω ότι είναι αυτονόητο ότι το Ισραήλ θα προβεί σε αντίποινα μετά την τελευταία ιρανική επίθεση – και αυτό θα συμβεί μέσα σε περίπου πέντε ημέρες πιθανότατα, πριν από την επέτειο ενός έτους στις 7 Οκτωβρίου» εκτιμά ο Schieldrop της SEB.
«Θα είναι … μια αδύναμη επίθεση, όπως είδαμε τον Απρίλιο και μετά όλα θα ηρεμήσουν; Ή θα είναι μια πιο βίαιη επίθεση που θα στοχεύει σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις, ενδεχομένως πυρηνικές εγκαταστάσεις και εγκαταστάσεις πετρελαίου είναι επίσης στο τραπέζι. Αυτό είναι που απασχολεί την αγορά αυτή τη στιγμή», πρόσθεσε.
Ο εφησυχασμός των αγορών
Οι αναλυτές της ενέργειας έχουν προειδοποιήσει για την επικρατούσα αίσθηση πτωτικού κλίματος στην αγορά, ακόμη και όταν οι αυξανόμενες εντάσεις στη Μέση Ανατολή απειλούν να φθάσουν σε νέο σημείο βρασμού.
«Νομίζω ότι, από την άποψη της αγοράς πετρελαίου, η αγορά είναι τόσο εφησυχασμένη αυτή τη στιγμή» εξηγεί η Amrita Sen, ιδρύτρια και διευθύντρια ερευνών της Energy Aspects μιλώντας στην εκπομπή “Squawk Box Europe” του CNBC.
«Και κοιτάξτε, από το 2019, από το Abqaiq, οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι δεν έχουν οδηγήσει σε απώλειες στην προσφορά πετρελαίου» είπε.
Το 2019 η Σαουδική Αραβία έκλεισε τη μισή παραγωγή πετρελαίου της λόγω επίθεσης με drone στις εγκαταστάσεις επεξεργασίας πετρελαίου Abqaiq και δεν υπήρξαν απώλειες στην προσφορά. Ωστόσο οδήγησε σε ράλι τις τιμές πετρελαίου.
«Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η αγορά είναι κουρασμένη», συνέχισε. «Ήταν το Abqaiq, ήταν η Ρωσία-Ουκρανία, αλλά πιστεύω ότι αυτό είναι λίγο διαφορετικό».