Οι κίνδυνοι που θέτει η ενεργειακή μετάβαση και το πολύ υψηλό της κόστος, αποτελούν τη μεγαλύτερη πρόσκληση για τις ευρωπαϊκές πετρελαϊκές εταιρείες, προειδοποιεί ο οίκος αξιολόγησης Fitch Ratings.
Ειδικότερα, όπως επισημαίνει σε νέα του ανάλυση, οποιεσδήποτε μελλοντικές αναβαθμίσεις αξιολόγησης για τις μεγάλες εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου στην Ευρώπη, εξαρτώνται από τη διαρθρωτική βελτίωση των επιχειρηματικών προφίλ για την αντιμετώπιση των κινδύνων της ενεργειακής μετάβασης και τη μόνιμη μείωση του ακαθάριστου χρέους. Όπως διαμηνύει, συνεπώς, βραχυπρόθεσμα δεν εκτιμά ότι θα προχωρήσει σε κάποια αναβάθμιση.
Αν και, όπως σημειώνει, τα χαμηλά επίπεδα μόχλευσης και τα υψηλά αποθέματα μετρητών αποτελούν θετικούς παράγοντες στις αξιολογήσεις τους, ωστόσο οι εταιρείες αυτές θα πρέπει να εφαρμόσουν τις στρατηγικές τους για την ενεργειακή μετάβαση με εμπορικά βιώσιμο τρόπο και να εξισορροπήσουν αυτές τις φιλοδοξίες έναντι της ανάγκης εξασφάλισης της προσφοράς ενέργειας κατά τη διάρκεια ενός ασταθούς γεωπολιτικού σκηνικού.
Πιο αναλυτικά, η Fitch σημειώνει πως, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της, oι ευρωπαϊκές πετρελαϊκές εταιρείες θα συνεχίσουν να παρουσιάζουν ισχυρές επιδόσεις το 2024 με τα μεγέθη τους ωστόσο να ομαλοποιούνται. Οι τιμές του υδρογονάνθρακα και τα περιθώρια διύλισης παραμένουν ισχυρά, παρά το γεγονός ότι έχουν υποχωρήσει σημαντικά από την κορυφή του 2022. Η δραστηριότητα στον κλάδο των χημικών προϊόντων θα συνεχίσει ωστόσο να έχει αδύναμες επιδόσεις καθώς τα δομικά υψηλότερα κόστη των πρώτων υλών και της ενέργειας στην Ευρώπη, έχουν επηρεάσει αρνητικά την κερδοφορία των ευρωπαϊκών εταιρειών.
Η εστίαση αυτή τη στιγμή είναι στις στρατηγικές γύρω από την ενεργειακή μετάβαση, τονίζει ο οίκος. Όπως εξηγεί, οι γεωπολιτικές αλλαγές απαιτούν από τις εταιρείες του κλάδου του πετρελαίου και του φυσικού αερίου να εξισορροπήσουν τις ανησυχίες για την ασφάλεια του εφοδιασμού με τους μακροπρόθεσμους στόχους τους για την ενεργειακή μετάβαση στο πλαίσιο ενός ολοένα και περισσότερο κατακερματισμένου παγκόσμιου πολιτικού σκηνικού.
Ως εκ τούτου, η Fitch αναμένει ότι οι μεγάλες εταιρείες πετρελαίου και αερίου θα συνεχίσουν να βελτιώσουν και να αναπτύσσουν τις στρατηγικές τους για την ενεργειακή μετάβαση, τη στιγμή που αυτή τη στιγμή αναμένουν είτε να αυξήσουν είτε να διατηρήσουν την upstream παραγωγή τους σε υδρογονάνθρακες κατά τη διάρκεια αυτής της δεκαετίας, αν και με αυξανόμενη εστίαση στο φυσικό αέριο.
Η ανάπτυξη και η ενίσχυση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων χαμηλών εκπομπών άνθρακα θα πραγματοποιηθούν παράλληλα. Ωστόσο, η Fitch αναμένει ότι οι εταιρείες θα είναι πειθαρχημένες στην προσέγγισή τους σε επενδύσεις χαμηλών εκπομπών άνθρακα, εστιάζοντας στις οικονομικές αποδόσεις των έργων και την αναβολή ή ακύρωση επενδύσεων εάν επιδεινωθούν οι συνθήκες της αγοράς.
Ο οίκος δεν αναμένει αλλαγές των μακροπρόθεσμων στόχων εκπομπών, παρά τις πιθανές αλλαγές στα σχέδια μετάβασης. Ως εκ τούτου, οι επενδύσεις θα συνεχίσουν να ρέουν σε επιχειρήσεις χαμηλών εκπομπών άνθρακα καθ' όλη τη διάρκεια του κύκλου, με όλες τις μεγάλες εταιρείες να πραγματοποιούν αρκετές επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, υδρογόνο, φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων και παρόμοια έργα. Οι επενδύσεις χαμηλών εκπομπών άνθρακα και μη ενεργειακών πόρων αναμένεται να αντιπροσωπεύουν το 20%-30% της ετήσιας επένδυσης κατά μέσο όρο στην επόμενη δεκαετία.
Η Fitch αναμένει παράλληλα πως οι ταμειακές ροές οι οποίες προέρχονται από τις λειτουργικές δραστηριότητες των μεγάλων εταιρειών πετρελαίου και φυσικού αερίου θα συνεχίσουν να κυριαρχούνται από υδρογονάνθρακες έως το 2030 το νωρίτερο, αν και το μερίδιο των κεφαλαιακών δαπανών που προορίζεται για έργα χαμηλών εκπομπών άνθρακα μπορεί να αυξηθεί.
Η Fitch αναφέρεται στη συνέχεια ειδικά στις Shell, TotalEnergies, BP και Eni SpA, σημειώνοντας πως συνεχίζουν να επιτυγχάνουν πολύ ισχυρές ταμειακές ροές λόγω των υψηλών αλλά ομαλοποιημένων τιμών των υδρογονανθράκων και την κερδοφορία του κατάντη (downstream) τομέα, υποστηρίζοντας την ήδη πολύ χαμηλή μόχλευση των εταιρειών.
Ωστόσο, ο οίκος αναμένει ότι οι πετρελαϊκές εταιρείες θα πρέπει να επιδεικνύουν συνεχή εστίαση στη συνετή κατανομή κεφαλαίων, στην πειθαρχία του κόστους και στις πιο μακροπρόθεσμες προκλήσεις και ευκαιρίες που παρουσιάζει η ενεργειακή μετάβαση καθώς οι τιμές συνεχίζουν να υποχωρούν.
Σε αυτό το πλαίσιο επισημαίνει πως δεν αναμένεται να προχωρήσει σε αναβαθμίσεις της αξιολόγησης των μεγάλων εταιρειών πετρελαίου στην Ευρώπη, τουλάχιστον στο βραχυπρόθεσμο διάστημα, λόγω των μεγάλων μακροπρόθεσμων προκλήσεων που θέτει η ενεργειακή μετάβαση. Ωστόσο η χαμηλή καθαρή μόχλευση EBITDA, σε συνδυασμό με την ισχυρή πρόοδο στην επανατοποθέτηση των δραστηριοτήτων προς πηγές ενέργειας χαμηλών εκπομπών άνθρακα, θα μπορούσαν να είναι θετικά για την αξιολόγησή τους.
Έτσι, όπως τονίζει η Fitch, σε ότι αφορά τον πετρελαϊκό κλάδο, θα παρακολουθεί στενά τα τρία εξής μέτωπα και τις εξελίξεις γύρω από αυτά:
• Πιθανές αναθεωρήσεις των στρατηγικών μετάβασης. Οι μακροπρόθεσμοι στόχοι είναι απίθανο να αλλάξουν, αλλά τα βραχυπρόθεσμα ορόσημα ενδέχεται να μετατοπιστούν ή να αναθεωρηθούν λόγω της αβεβαιότητας.
• Οι διανομές των μετόχων ενδέχεται να είναι ευμετάβλητες ανάλογα με τις επικρατούσες τιμές, καθώς και την αφθονία των αυξημένων επενδυτικών ευκαιριών.
• Η χρηματοοικονομική μόχλευση θα παραμείνει χαμηλή, δημιουργώντας ουσιαστική ευελιξία για την αντιμετώπιση υψηλότερων επενδυτικών αναγκών.
