Έως το 2030 αναμένεται να υλοποιηθούν επενδύσεις πάνω από 10 δισ. ευρώ για την αναβάθμιση του ηλεκτρικού δικτύου και την εγκατάσταση έργων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας με εγκατεστημένη ισχύ τουλάχιστον 4 GW.
Αυτό ανέφερε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας κατά τη συμμετοχή του χθες στο ετήσιο Συνέδριο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στο Ρότερνταμ, περιγράφοντας ουσιαστικά τα αναγκαία βήματα για το “κλείδωμα” της εθνικής ενεργειακής ασφάλειας αλλά και το περαιτέρω πρασίνισμα της εθνικής παραγωγής.
Αναφορικά με την αύξηση της συμμετοχής των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα, που για να γίνει προϋπόθεση είναι να αναβαθμιστούν τα δίκτυα μεταφοράς και να αυξηθεί ο λεγόμενος “ηλεκτρικός χώρος” ο κ. Σκρέκας τόνισε ότι έως το τέλος του έτους θα υπερβεί το 50% από 43% το 2021.
Να σημειωθεί ότι εντός του αμέσως επομένου διαστήματος αναμένεται, με βάση πληροφορίες, μετά τη σχετική δημόσια διαβούλευση, να προωθηθεί στη Βουλή η εδώ και καιρό αναγγελθείσα σχετική νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης για την αναμόρφωση του νομοθετικού πλαισίου. Βέβαια, ήδη η ΡΑΕ έχει χορηγήσει μέχρι στιγμής 205 άδειες για μονάδες αποθήκευσης συνολικής ισχύος 15,82 GW.
Το νομοσχέδιο
Όπως έχει αναφερθεί, σκοπός του νομοσχεδίου είναι ο εκσυγχρονισμός του πλαισίου αδειοδότησης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, καθώς και της παραγωγής και αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας. Ακόμη, επιδιώκονται η ανάπτυξη πιλοτικών θαλάσσιων πλωτών φωτοβολταϊκών σταθμών, καθώς και η ρύθμιση ειδικότερων θεμάτων για την ενέργεια και την προστασία του περιβάλλοντος.
Αντικείμενο του νομοσχεδίου είναι η ενιαία και συνεκτική διαμόρφωση της λεγόμενης Β’ φάσης αδειοδότησης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, η οποία έρχεται με την υποβολή αίτησης στον αρμόδιο Διαχειριστή για χορήγηση Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης και ολοκληρώνεται με την έκδοση της Άδειας Λειτουργίας, σε συνέχεια της αντίστοιχης Α’ φάσης του ν. 4685/2020 (Α’ 92).
Επίσης, ρυθμίζονται ειδικότερα ζητήματα για την παραγωγή και αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας και τίθεται το πρώτον το πλαίσιο για την ανάπτυξη θαλάσσιων πλωτών φωτοβολταϊκών σταθμών, με την παράλληλη ρύθμιση ειδικότερων θεμάτων που αφορούν στην αγορά ενέργειας, καθώς και την προστασία του αστικού και φυσικού περιβάλλοντος.
Προσδοκίες
Βασική στόχευση πάντως, είναι, με βάση και τις σχετικές ανακοινώσεις του ΥΠΕΝ, η μείωση του μέσου χρόνου αδειοδότησης νέων έργων ΑΠΕ σε 14 μήνες από 5 χρόνια που είναι τώρα, η ανάπτυξη έργων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας με εγκατεστημένη ισχύ τουλάχιστον 3,5 GW έως το 2030 και η αύξηση της χωρητικότητας στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας για την ένταξη περισσότερων μονάδων ΑΠΕ.
Όπως επισημαίνει το ΥΠΕΝ, σε ό,τι αφορά την αδειοδοτική διαδικασία, η επιτάχυνση θα επιτευχθεί με την απλοποίηση και την ψηφιοποίηση των σχετικών διαδικασιών, καθώς πλέον όλες οι ενέργειες για την απόκτηση αδειών θα διενεργούνται ψηφιακά. Τα δικαιολογητικά που θα απαιτείται να καταθέτουν οι επενδυτές μειώνονται δραστικά (από 91 σε 54) και περιορίζονται στα απολύτως απαραίτητα, διαδικασίες που μέχρι τώρα ήταν σειριακές πλέον γίνονται παράλληλες, μειώνοντας σημαντικά τους χρόνους υλοποίησης, και τα στάδια της αδειοδοτικής διαδικασίας μειώνονται σε 5 από 7. Επίσης δημιουργείται Υπηρεσία μιας Στάσης στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας που θα παρακολουθεί και θα εποπτεύει όλη την αδειοδοτική διαδικασία, από τη λήψη της πρώτης άδειας (Βεβαίωση Παραγωγού), μέχρι και τη λειτουργία του έργου (Άδεια Λειτουργίας).
Στρατηγικός στόχος έως το 2030 είναι η συνολική εγκατεστημένη ισχύς από ΑΠΕ, να ανέλθει σε 25 GW, από 8,62 GW που είναι σήμερα. Για την υλοποίηση νέων επενδύσεων ΑΠΕ συνολικής ισχύος άνω των 12 GW εκτιμάται ότι θα χρειαστούν επενδύσεις 10 δισ. ευρώ.
Για τους σταθμούς αποθήκευσης ενέργειας στόχος είναι έως το τέλος της δεκαετίας να έχουν τεθεί σε λειτουργία μονάδες τουλάχιστον 3,5 GW, επιπλέον των υδροηλεκτρικών.
Οι κύριες παρεμβάσεις του σχεδίου νόμου είναι:
* Αναμόρφωση της αδειοδοτικής διαδικασίας για την εγκατάσταση μεμονωμένων σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας.
* Εισαγωγή προβλέψεων σχετικά με την αδειοδότηση σταθμών παραγωγής ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ με ενσωματωμένη αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας, που είτε έχουν τη δυνατότητα να απορροφούν ενέργεια από το σύστημα μεταφοράς ή το δίκτυο διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, είτε όχι.
* Μεταβατικές διατάξεις για τη συμμόρφωση των υφιστάμενων αδειών και εκκρεμών αιτήσεων για την αδειοδότηση σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας με το νέο πλαίσιο.
Για τα δίκτυα προβλέπεται ότι σε 45 ημέρες από την ψήφιση του σχεδίου νόμου, ο ΔΕΔΔΗΕ θα υπολογίσει τα διαθέσιμα περιθώρια ισχύος όλων των Υποσταθμών στο δίκτυο διανομής. Για τους υποσταθμούς όπου τα περιθώρια είναι έως 10 MW, τότε αυτά διατίθενται αποκλειστικά για αυτοπαραγωγή, ενεργειακό συμψηφισμό και πρόγραμμα φωτοβολταϊκών στις στέγες.
Τα νέα περιθώρια προτείνεται να κατανεμηθούν ως εξής:
* Νοικοκυριά - 30%
* Αγρότες - 30%
* Βιομηχανία και μεταποίηση - 30%
* Ανεξάρτητοι παραγωγοί - 10%
Για τους υποσταθμούς όπου τα νέα περιθώρια υπερβαίνουν τα 10 MW, η πλεονάζουσα ισχύς άνω των 10 ΜW προτείνεται να κατανεμηθεί ως εξής:
- Σε ποσοστό τουλάχιστον 30% στις παραπάνω τέσσερις κατηγορίες (νοικοκυριά, αγρότες, βιομηχανία και μεταποίηση, ανεξάρτητοι παραγωγοί).
- Σε ποσοστό τουλάχιστον 70% για την εγκατάσταση λοιπών σταθμών ΑΠΕ.
Εξοικονόμηση
Στο Συνέδριο πάντως του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος Ιδιαίτερη αναφορά έκανε και στις δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας και ειδικά στο μεγάλο κύμα ενεργειακής αναβάθμισης του κτιριακού αποθέματος της χώρας με στόχο την ανακαίνιση έως και 600.000 κτιρίων μέχρι το τέλος της δεκαετίας.
Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μίλησε και για τα προγράμματα εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων στις στέγες νοικοκυριών και επιχειρήσεων που έχει δρομολογήσει η Κυβέρνηση, τα οποία θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και το REPowerEU, όπως έχει προτείνει η ελληνική πλευρά.
O κ. Σκρέκας παρουσίασε και τα μέτρα που έχει λάβει η Κυβέρνηση για τη στήριξη της κοινωνίας από τις επιπτώσεις της διεθνούς ενεργειακής κρίσης. Μίλησε για το σύστημα επιδοτήσεων των λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου που εφαρμόζεται από τον περασμένο Σεπτέμβριο, αλλά και για τη θεσμική παρέμβαση στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρισμού που θα εφαρμοστεί από την 1η Ιουλίου. Όπως υπογράμμισε, με τον νέο μηχανισμό οι μονάδες ηλεκτροπαραγωγής θα αποζημιώνονται με βάση το πραγματικό τους κόστος και θα σταματήσει η δημιουργία υπερεσόδων για τους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας. Η διαφορά μεταξύ της χρηματιστηριακής τιμής και της αποζημίωσης που θα λαμβάνουν οι μονάδες θα διοχετεύεται στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ) και θα χρησιμοποιείται για τη χρηματοδότηση μέτρων στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Αγωγοί αερίου και Βαλκάνια
Μιλώντας για την ενεργειακή αυτονομία, την απανθρακοποίηση και την απεξάρτηση της Ευρώπης από τις εισαγωγές ρωσικών ορυκτών καυσίμων, ο κ. Σκρέκας τόνισε την ανάγκη να ενισχυθεί η συνεργασία των κρατών μελών και εστίασε σε τρεις άξονες:
- Την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας.
- Την επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης.
- Τα μέτρα στήριξης της κοινωνίας από τις επιπτώσεις της διεθνούς ενεργειακής κρίσης.
Ο Έλληνας Υπουργός αναφέρθηκε στον σχεδιασμό που υλοποιεί η Κυβέρνηση για την επάρκεια εφοδιασμού της χώρας με φυσικό αέριο. Αυτό θα επιτευχθεί με τον διπλασιασμό της αποθηκευτικής δυνατότητας σε υγροποιημένο φυσικό αέριο με την προσθήκη μιας πλωτής δεξαμενής στον σταθμό του ΔΕΣΦΑ στη Ρεβυθούσα, που θα επιτρέψει την ταυτόχρονη εκφόρτωση δύο πλοίων LNG, την ολοκλήρωση του διασυνδετήριου αγωγού φυσικού αερίου Ελλάδας - Βουλγαρίας IGB και την υλοποίηση του FSRU στην Αλεξανδρούπολη, το οποίο θα συνδεθεί με τους αγωγούς TAP και IGB.
