Σε αναζήτηση λύσεων, που βασίζονται χαμηλή έκθεση σε κόστη ενέργειας, αλλά και σε περιπτώσεις χωροθέτησης επιλογών, που δε δημιουργούν ανάγκες επενδύσεων σε ενεργειακά δίκτυα (λύσεις αφαλάτωσης) προσανατολίζεται η ΕΥΔΑΠ, εν όψει του σχεδιασμού για την αντιμετώπιση των ζητημάτων λειψυδρίας.
Χαρακτηριστικά, όπως ανέφερε, ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΥΔΑΠ, Χάρης Σαχίνης σε χθεσινή δημοσιογραφική ενημέρωση, προτάσσεται η αντιμετώπιση της λειψυδρίας με τη σύνδεση του δικτύου με την λίμνη Κρεμαστών, κάτι που δίνει πιο ανταγωνιστική τιμή ανά κυβικό, καθώς δεν απαιτεί ενεργοβόρες αφαλατώσεις, ωστόσο, προϋποθέτει σημαντικά έργα. Συγκεκριμένα, το έργο κοστολογείται σε 535 εκατ. ευρώ που διανέμεται στα έργα α` φάσης (365 εκατ. ευρώ) και β` φάσης (170 εκατ. ευρώ). Παράλληλα, απαιτείται, όπως είπε μελετητική ωριμότητα, ώστε στη συνέχεια να πραγματοποιηθεί διαγωνισμός, με τον κ.Σαχίνη να εκτιμά ότι θα μπορούσε να υπάρξει ανάδοχος ακόμα και μέσα στο 2025. Τα έργα εκτιμάται ότι θα διαρκέσουν τρία χρόνια, άρα χωρίς να υπολογίζονται καθυστερήσεις θα μπορούσε η λίμνη Κρεμαστών να συνδεθεί το 2029.
Παράλληλα, όπως είπε ο κ.Σαχίνης απαιτούνται επενδύσεις περίπου 400 εκατ. ευρώ για επισκευές και νέες λύσεις όπως είναι οι μονάδες αφαλάτωσης.
Μια από αυτές που παρουσιάζει ενδιαφέρον, είναι αυτή στην περιοχή Κύρα στην Ιτέα όπου το νερό είναι υφάλμυρο και το κόστος θα έφτανε μόνο στο 30% μιας παραδοσιακής μονάδας αφαλάτωσης που κοστολογείται από 0,85-1,15 ευρώ ανά κυβικό μέτρο.
Εναλλακτική λύση στο πρόβλημα της λειψυδρίας είναι και η μεταφορά νερού από τις εκβολές του Αχελώου με τάνκερ τα οποία θα μεταφέρονται στις περιοχές Άσπρα Σπίτια και Θίσβη και από εκεί θα μπορούν, με σχετική επεξεργασία, να διανέμονται στο δίκτυο, αλλά και πιθανές γεωτρήσεις υφάλμυρου νερού, σε περιοχές κοντά στο δίκτυο.
Όπως τόνισε ο κ, Σαχίνης η εταιρεία κινητοποιήθηκε σημαντικά το 2024 καθώς τα αποθέματα νερού μειώνονται χρονιά με τη χρονιά. Ενδεικτικό είναι πως στο τέλος του 2022 υπήρχαν διαθέσιμα 1.059.786.000 κ.μ, ένα χρόνο αργότερα μειώθηκαν σε 902.616.000 κ.μ και φέτος παρουσίασαν ακόμα μεγαλύτερη μείωση σε 610.860 κ.μ.
Σήμερα τα αποθέματα αρκούν για περίπου 4 χρόνια. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο επικεφαλής της ΕΥΔΑΠ "αν δεν κάνουμε καμία ενέργεια και συνεχιστεί η κατάσταση μένουμε από νερό σε 4 χρόνια".
Τα έργα της ΕΥΔΑΠ
Στα έργα της ΕΥΔΑΠ προχωρά το επενδυτικό πλάνο για την κάλυψη της Ανατολικής Αττικής ύψους 958,7 εκατ. ευρώ. Σήμερα εκτελούνται έργα 300χλμ αγωγών που θα καλύψουν 234.500 κατοίκους και μέχρι το 2033 θα τρέξουν έργα 1.400 χλμ αγωγών που θα καλύψουν 410.500 κατοίκους.
Παράλληλα τρέχουν έργα 681,6 εκατ. ευρώ για δίκτυα ύδρευσης, 364,5 εκατ. ευρώ για άλλα έργα αποχέτευσης και επιπρόσθετα 103,8 εκατ. ευρώ για έργα κτιριακά, ψηφιακής διακυβέρνησης και μετασχηματισμού.
Συνολικά το 10ετές επενδυτικό πρόγραμμα της ΕΥΔΑΠ ανέρχεται σε 2,1 δισ. ευρώ με την απορρόφηση το πρώτο εννεάμηνο του 2024 να ανέρχεται σε 38,1 εκατ. ευρώ.
Αναφορικά με την χρηματοδότηση ο κ.Σαχίνης ανέφερε πως θα επιδιωχθεί ένα blending χρημάτων με επιδοτήσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση και δανείων από την ΕΤΕπ. Πάντως προς το παρόν οι απορροφήσεις μένουν σε σχετικά χαμηλά επίπεδα καθώς η εταιρεία θα πρέπει όπως είπε ο ίδιος, να φτάσει να απορροφά 225 εκατ. ευρώ ανά έτος και φέτος έφτασε περίπου τα 75 εκατ. ευρώ.
Τα υδρόμετρα
Σε σχέση με τα υδρόμετρα, όπως αναφέρθηκε, με 10-12 εταιρείες έχουν γίνει επαφές και το 2025 αναμένεται να ξεκινήσει ο διαγωνισμός για την σταδιακή αντικατάσταση των μετρητών με έξυπνους μετρητές που θα είναι ψηφιακοί. Το κόστος της επένδυσης τοποθετείται σε περίπου 300 εκατ. ευρώ και στόχος είναι να αντικαθίστανται 250.000 μετρητές ανά έτος.
Παράλληλα ο κ. Σαχίνης προανήγγειλε την ανάδειξη προσωρινού αναδόχου για το ΚΕΛ Ραφήνας τις επόμενες εβδομάδες και την έναρξη του διαγωνισμού για το ΚΕΛ Μαραθώνα. Το κάθε ένα από αυτά τα δύο έργα έχουν εκτιμώμενο κόστος 80 εκατ. ευρώ.
Η ΕΥΔΑΠ διατηρεί επίσης συνεργασία με εταιρεία συμβούλων για την ελαχιστοποίηση του κόστους ενέργειας.
Τέλος, έρχεται και επένδυση της τάξης των 300 εκατ. ευρώ για τα έργα Γ` φάσης της Ψυττάλειας. Όπως ανέφερε ο κ.Σαχίνης, με τα έργα η εταιρεία θα συμμορφωθεί με τις νέες οδηγίες για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων με 4βαθμια επεξεργασία. "Με το έργο θα δούμε ελαχιστοποίηση του κόστους λειτουργίας" είπε για το θέμα.
Παράλληλα με το έργο επιχειρείται η βέλτιστη αξιοποίηση του ανακτημένου νερού, και των προϊόντων της επεξεργασίας (βιολογικής ιλύος, βιοαερίου, βιομεθανίου, υδρογόνου, φωσφόρου, κλπ.) κυρίως για την παραγωγή ενέργειας. Επίσης εξασφαλίζεται η συνεχόμενη λειτουργία των εγκαταστάσεων (business continuity) σε περίπτωση αδυναμίας, μέσω της ανάπτυξης των επιχειρησιακών δυνατοτήτων της ΕΥΔΑΠ.
Η τιμή
Αναφορικά με την τιμή του νερού ο κ.Σαχίνης σημείωσε ότι γίνονται διαβουλεύσεις με τον ρυθμιστή (ΡΑΑΕΥ), έχουν υποβληθεί προτάσεις και αναμένεται πλέον να ληφθεί από την αρχή η απόφαση για την τιμή του νερού.
