Η ελληνική αγορά ενέργειας έχει αρκετούς μεγάλους παίκτες. Ένας από αυτούς είναι η Helleniq Energy. Με μεγάλη δύναμη πυρός, πωλήσεις 9,5 δισ στο εννιάμηνο, μειωμένα σε ετήσια βάση αλλά ισχυρά ενοποιημένα EBITDA 968 εκατ. ευρώ και σε μια φάση αργού, αλλά σταθερού μετασχηματισμού, με υπό ανάπτυξη έργα ΑΠΕ 4,2 GW, ο όμιλος έχει προφανώς μεγάλες δυνατότητες.
Και όμως, η μεγάλη κίνηση στην περιοχή μας, εκείνη που θα συζητηθεί και θα κάνει τη διαφορά σε μια γειτονιά όπου οι ευκαιρίες δεν θα είναι για πάντα εκεί να περιμένουν, απουσιάζει. Ο όμιλος σκανάρει αγορές, έχει εντοπίσει στόχους, βλέπει ευκαιρίες, ωστόσο λείπουν οι μεγάλες επενδυτικές ειδήσεις. Μια τρανταχτή εξαγορά σε γειτονική χώρα, η δυναμική επέκταση εκτός Ελλάδας, η αλλαγή πίστας μέσα από κάποια μεγάλη επιχειρηματική συμφωνία που θα του προσδώσει πρωταγωνιστικό ρόλο στην γειτονιά μας.
Ο όμιλος βρίσκεται στην Ρουμανία με πράσινα έργα συνολικής ισχύος άνω των 800 MW, έχει εισέλθει στην αγορά ΑΠΕ της Κύπρου, παρακολουθεί την αγορά της Βουλγαρίας, αλλά η γενικότερη αίσθηση είναι ότι η στρατηγική του προγράμματος μετασχηματισμού του, Vision 2025, υπολείπεται των κινήσεων εκείνων που θα τον αναδείξουν σε περιφερειακή δύναμη στα Βαλκάνια. Εικόνα που δεν αφορά μόνο τις ανανεώσιμες, αλλά και τη συνολική βεντάλια δραστηριοτήτων της Helleniq Energy.
Το διυλιστηριακό κομμάτι είναι ένα τέτοιο παράδειγμα. Μόλις τον Νοέμβριο, μιλώντας στους αναλυτές μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων 9μήνου, ο CEO Ανδρέας Σιάμισιης είχε αναφερθεί στο διυλιστήριο της Lukoil στη Βουλγαρία, αφήνοντας να εννοηθεί ότι υπάρχει ενδιαφέρον. Αν και όπως είχε τότε πει, το πρόγραμμα Vision 2025, δεν προβλέπει τη δέσμευση σημαντικών κεφαλαίων σε assets, όπως τα διυλιστήρια, ωστόσο η πώληση του διυλιστηρίου της Lukoil, λόγω της ισχυρής θέσης που έχει η εταιρεία στην αγορά καυσίμων της Βουλγαρίας, αλλά και λόγω της εγγύτητας με τη γειτονική χώρα, θα μπορούσε να εκληφθεί ως πρόκληση.
Χθες όμως, ένα μήνα μετά, ο κ. Σιάμισιης, μετέφερε μια εντελώς διαφορετική εικόνα. Μιλώντας σε δημοσιογράφους απέκλεισε το ενδεχόμενο ο όμιλος να εξαγοράσει το διυλιστήριο της Lukοil, καθώς αυτό θα ερχόταν, όπως είπε, σε αντίθεση με τη στρατηγική μείωσης του ανθρακικού του αποτυπώματος.
Εξήγησε ωστόσο ότι το ρωσικό διυλιστήριο δραστηριοποιείται σε αγορές όπου έχει παρουσία η Helleniq Energy και ακριβώς επειδή ο ελληνικός όμιλος αγοράζει πετρελαϊκά προϊόντα από το διυλιστήριο της Βουλγαρίας, επηρεάζεται από τις πωλήσεις του και θα επηρεαστεί ακόμη περισσότερο εφόσον υπάρξει σχέδιο επέκτασης των πωλήσεών του στην ελληνική αγορά.
Τι σημαίνει αυτό; Ότι θα παρακολουθεί στενά τη διαδικασία πώλησης και την εμπορική στρατηγική που θα διαμορφωθεί από τη νέα ιδιοκτησία, κι εφόσον διαπιστώσει ότι παραβιάζονται οι ευρωπαϊκοί κανόνες, τότε ο ελληνικός όμιλος θα αντιδράσει.
Εκκρεμότητες
Έτερη βαλκανική εκκρεμότητα για τον ελληνικό όμιλο είναι ο πετρελαιαγωγός Θεσσαλονίκης – Σκοπίων, για τον οποίο η η Ρυθμιστική Αρχή της Βόρειας Μακεδονίας εξέδωσε πρόσφατα άδεια λειτουργίας. Πότε θα ξεκινήσει η λειτουργία του αγωγού; Μάλλον μέσα στο 2024.
Εδώ, εκκρεμεί η απαίτηση της Helleniq Energy από τη Βόρεια Μακεδονία ως προς την αθέτηση των συμβατικών υποχρεώσεων της γείτονος για την εξαγορά μίας μίνιμουμ ποσότητας πετρελαίου σε ετήσια βάση. Σε κάθε περίπτωση, το πράσινο φως της ρυθμιστικής αρχές σημαίνει πως έγινε ένα σημαντικό βήμα για την ενεργοποίηση της υποδομής, αλλά πρέπει ακόμη να οριστικοποιηθεί από τη Β.Μακεδονία ο τρόπος λειτουργίας της.
Σε εκκρεμότητα επίσης βρίσκεται άλλο ένα μεγάλο κεφάλαιο για την Helleniq Energy, η πώληση του ποσοστού της στην ΔΕΠΑ Εμπορίας. Μετά το ναυάγιο του διαγωνισμού, η διοίκηση του ελληνικού ομίλου αναμένει εξελίξεις εντός των επομένων 3- 6 μηνών, προσθέτοντας ότι η ΔΕΠΑ είναι πλέον κάθετα ανταγωνιστική με τις δραστηριότητες της Helleniq Energy, γεγονός που δεν μπορεί να συνεχιστεί.
Ποια είναι τα σενάρια; Είτε ο όμιλος να πουλήσει το 35% που κατέχει στη ΔΕΠΑ Εμπορίας, είτε να το συγχωνεύσει, είτε να εξαγοράσει το υπόλοιπο 65%, το οποίο κατέχει το Δημόσιο μέσω του ΤΑΙΠΕΔ. Ο CEO της Helleniq Energy δεν απέκλισε το ενδεχόμενο ο όμιλος να αναζητήσει εκείνος επενδυτή για το μερίδιό του στην εταιρεία.
Τα παραπάνω ωστόσο δεν αφορούν παρά επιμέρους τμήματα της στρατηγικής του ομίλου. Η μεγάλη εικόνα αφορά στις ΑΠΕ, σε αυτές στηρίζεται ο μετασχηματισμός του.
Έχει ενδιαφέρον ότι σε πρόσφατη εταιρική του παρουσίαση, ο όμιλος εκτιμούσε ότι η περιοχή της ΝΑ Ευρώπης θα γίνει η πρώτη πανευρωπαϊκά στην ανάπτυξη των ΑΠΕ μελλοντικά. Και ότι καθώς οι εν λόγω αγορές είναι λιγότερο ώριμες σε σχέση με άλλες, θα αναπτυχθούν πιο γρήγορα στο εξής και θα προσφέρουν καλύτερα κέρδη για τους επενδυτές. Οι μέχρι τώρα κινήσεις ωστόσο της Helleniq Energy δεν δείχνουν έναν όμιλο έτοιμο να εκμεταλλευθεί αυτό που ο ίδιος περιγράφει ως ευκαιρία. Την «πράσινη» επανάσταση που ζουν τα τελευταία χρόνια τα Βαλκάνια. Η μεγάλη κίνηση συνεχίζει να απουσιάζει.