Μια νέα φάση χρηματοδοτήσεων στο πλαίσιο της δράσης “Εξοικονομώ για Επιχειρήσεις” τροχοδρομούνται από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών στο πλαίσιο της υλοποίησης του αναθεωρημένου σχεδίου Ελλάδα 2.0 που τον περασμένο Δεκέμβρη εγκρίθηκε από την ΕΕ.
Οι αναμενόμενες ενέργειες “αθροίζουν” προϋπολογισμό 450 εκατ. ευρώ και αφορούν, με βάση τα όσα ανέφεραν σε συνέντευξη τύπου, για τον απολογισμό των απορροφήσεων των ευρωπαϊκών πόρων και τον προγραμματισμό για το νέο έτος, τη Δευτέρα, ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Νίκος Παπαθανάσης, ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ κ. Δημήτρης Σκάλκος, ο Ειδικός Γραμματέας Διαχείρισης Προγραμμάτων Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ταμείου Συνοχής κ. Γιώργος Ζερβός, η Ειδική Γραμματέας Διαχείρισης Προγραμμάτων Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου κ. Νίκη Δανδόλου, ο Διοικητής της Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού Ταμείου Ανάκαμψης κ. Ορέστης Καβαλάκης και υπηρεσιακά στελέχη του Υπουργείου τα εξής:
Εγκατάσταση ενεργειακά αποδοτικού εξοπλισμού 90 εκ.€
Ολοκληρωμένες παρεμβάσεις ενεργειακής απόδοσης στον τριτογενή τομέα 200 εκ.€
- Αυτοπαραγωγή με Φωτοβολταϊκά και Μπαταρίες για βιομηχανίες 160 εκ. €
Ειδικότερα, τα προγράμματα που αναμένονται είναι:
Εξοικονομώ-Επιχειρώ
Ολοκληρωμένες παρεμβάσεις ενεργειακής απόδοσης στον τριτογενή τομέα: Το πρόγραμμα, ο οδηγός του οποίου έχει προδημοσιευτεί είναι προϋπολογισμού 200 εκατ. ευρώ και σε αυτό θα μπορούν να εντάσσονται επενδύσεις για την ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων και εξοπλισμού μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων από τους κλάδους του Τουρισμού, του Εμπορίου και των Υπηρεσιών. Όπως επισημαίνεται στο Εθνικό Σχέδιο στο πλαίσιο του Εξοικονομώ περιλαμβάνονται τα έργα για τις ανακαινίσεις ενεργειακής απόδοσης στον τριτογενή τομέα και δευτερογενή τομέα για μεσαίες, μεγάλες και πολύ μεγάλες επιχειρήσεις και για εγκατάσταση εξοπλισμού για ενεργειακή εξοικονόμηση στις πολύ μικρές επιχειρήσεις. Από τον προϋπολογισμό των 200 εκατ. ευρώ τα 100 εκατ. θα κατευθυνθούν προς τους κλάδους Εμπορίου και Υπηρεσιών και τα 100 εκατ. προς τον κλάδο του Τουρισμού.
Ανακυκλώνω- αλλάζω συσκευή για επιχειρήσεις
Το πρόγραμμα εγκατάστασης αποδοτικού ενεργειακού εξοπλισμού έχει συνολικό προϋπολογισμό 90 εκατ. ευρώ. Στόχος του προγράμματος είναι να προσφέρει επιδοτήσεις σε επιχειρήσεις για την αντικατάσταση του παλαιού τους ενεργοβόρου ηλεκτρικού εξοπλισμού.Συμπληρωματικά, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας επιδιώκει τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης, μέσω των πρωτοβουλιών για την αντικατάσταση των εξοπλισμών θέρμανσης και ψύξης σε επιχειρήσεις, καθώς και για την ανακύκλωση παλαιών συσκευών μέσα από συστηματικές προσεγγίσεις εναλλακτικής διαχείρισης, με την συνδρομή πιστοποιημένων οργανισμών.
Αυτοπαραγωγή με Φωτοβολταϊκά και Μπαταρίες για βιομηχανίες
Το πρόγραμμα ύψους 160 εκατ. ευρώ θα δώσει τη δυνατότητα σε εταιρείες και βιομηχανίες να παράγουν την ενέργεια που καταναλώνουν και να μειώσουν ορατά το ενεργειακό κόστος. Αναμένεται να ξεκινήσει άμεσα μετά από πολλές προαναγγελίες και ο στόχος είναι κάθε ωφελούμενη επιχείρηση, μέσω της παραγωγής του φωτοβολταϊκού, να μειώσει τουλάχιστον κατά 35% την ηλεκτρική ενέργεια που καταναλώνει από το δίκτυο. Ως συνέπεια, οι εταιρείες που θα ενταχθούν θα μειώσουν τις εκπομπές τους κατά τουλάχιστον 30%. Φορέας διαχείρισης του προγράμματος είναι το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στις αρμοδιότητες του οποίου εμπίπτουν ο σχεδιασμός των σχετικών διαδικασιών, η υπαγωγή των δικαιούχων, καθώς και η διενέργεια συστημικών και δειγματοληπτικών ελέγχων για τον έλεγχο τήρησης των όρων και προϋποθέσεων της δράσης. Φορέας υλοποίησης είναι το ΤΑΙΠΕΔ και πιο συγκεκριμένα η Μονάδα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας.
Παράλληλα πέντε δράσεις για την ενεργειακή εξοικονόμηση και την πράσινη μετάβαση είναι ακόμη ενεργές. Πρόκειται για τα προγράμματα:
1. «Φωτοβολταϊκά στη Στέγη» προϋπολογισμού 238 εκατ. ευρώ. Το πρόγραμμα είναι συνολικού προϋπολογισμού 238 εκατ. ευρώ και το σύστημα υποβολής αιτήσεων θα παραμείνει ανοιχτό μέχρις εξαντλήσεως των διαθέσιμων πόρων, με απώτατο όριο το τέλος Ιουνίου 2024. Δικαιούχοι είναι νοικοκυριά και αγρότες που θα μπορούν να εγκαταστήσουν το δικό τους μικρό φωτοβολταϊκό, σε συνδυασμό με σύστημα αποθήκευσης (μπαταρία). Η επιδότηση του συστήματος φωτοβολταϊκού ξεκινά από 45% και φτάνει το 75% για τα νοικοκυριά. Τα αντίστοιχα ποσοστά για τους αγρότες είναι 40% – 60%, ενώ η συνολική επιδότηση του συστήματος φωτοβολταϊκού με μπαταρία μπορεί να φτάσει έως και 16.000 ευρώ για νοικοκυριά και 10.000 ευρώ για αγρότες. Ταυτόχρονα προβλέπεται ειδικό bonus 10% για άτομα με αναπηρία, συζύγους κι εξαρτώμενα μέλη ατόμων με αναπηρία, μονογονεϊκές, τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες. Τα νοικοκυριά θα πρέπει υποχρεωτικά να εγκαταστήσουν φωτοβολταϊκό σταθμό με μπαταρία, ενώ στους αγρότες δίνεται η δυνατότητα να επιλέξουν την εγκατάσταση φωτοβολταϊκού σταθμού με, ή χωρίς μπαταρία.
2. «Φορτίζω Παντού» με προϋπολογισμός 79,7 εκατ. ευρώ Το έργο χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και ειδικότερα από του ΠΔΕ του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με συνολικό προϋπολογισμό τα 79,8 εκατ. ευρώ, ο οποίος κατανέμεται ως εξής: Σχέδια φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων: 29,9 εκατ. ευρώ,Λοιποί δημοσίως προσβάσιμοι χώροι: 49,8 εκατ. ευρώ Μέσω του προγράμματος θα επιδοτηθούν έως και σε ποσοστό 70% ιδιωτικοί φορείς μεταξύ των οποίων πρατήρια καυσίμων, σούπερ μάρκετ ή εμπορικά κέντρα ώστε να εγκαταστήσουν σημεία ταχείας και υπερταχείας φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων.
4. Πράσινα ταξί, πρόγραμμα προϋπολογισμού 39 εκατ. ευρώ με ωφελούμενους όλους του ιδιοκτήτες ταξί κατηγορίας EURO 5 και παλαιότερης. Κάθε ωφελούμενος/τελικός αποδέκτης δικαιούται αγοράς ή σύναψης επαγγελματικής μίσθωσης ενός αμιγώς ηλεκτρικού αυτοκινήτου μηδενικών εκπομπών ρύπων CO2 ανά άδεια και για αμιγώς ηλεκτρικά οχήματα το οικολογικό bonus ανέρχεται σε ποσοστό 40% επί της λιανικής τιμής προ φόρων με με μέγιστο ποσό 17.500 ευρώ. Η υποχρεωτική απόσυρση του παλαιού οχήματος επιβραβεύεται 5.000 ευρώ. Η αγορά "έξυπνου" φορτιστή επιδοτείται με ποσό 500 €. Ειδικά για τις κατηγορίες ΑμεΑ, προσαύξηση έως και 1.000 € στο ποσό του οικολογικού bonus. Ειδικά για τις κατηγορίες των οικογενειών με τουλάχιστον τρία τρία εξαρτώμενα τέκνα, προσαύξηση έως και 1.000 € στο ποσό του οικολογικού bonus. Ειδικά για νέους έως 29 ετών που είναι ήδη κάτοχοι άδειας Ε.Δ.Χ. οχήματων ΤΑΞΙ, προβλέπεται προσαύξηση έως και 1.000 € στο ποσό του οικολογικού bonus.
5. Πρόγραμμα Smart Readiness (vouchers για την εγκατάσταση οπτικών ινών σε κτίρια) προϋπολογισμού 100 εκατ. ευρώ.
Ο απολογισμός
Συνολικά σε σχέση με τον απολογισμό της πορείας απορρόφησης, τον προγραμματισμό για το 2024 και τη σημασία της αξιοποίησης των ευρωπαϊκών πόρων που έχει στη διάθεσή της η χώρα ο κ. Νίκος Παπαθανάσης ανέφερε ότι: «Πάνω από το 60% της ανάπτυξης του 2024 θα προέλθει από το ΠΔΕ, το οποίο, αυτή τη χρονιά, θα ανέλθει σε 12,2 δισ. ευρώ, αυξημένο κατά 12%, και θα είναι το μεγαλύτερο των τελευταίων 14 ετών. Επίσης, για την περίοδο ΕΣΠΑ 2021- 2027, οι προσκλήσεις ανέρχονται ήδη στο 1/3 του προϋπολογισμού, για έργα 5,4 δισ. ευρώ. Ως προς το Ταμείο Ανάκαμψης, με την τελευταία έγκριση εκταμίευσης του 3ου αιτήματος πληρωμής ύψους 3,6 δισ. ευρώ, το συνολικό ποσό που έχουμε λάβει ανέρχεται στα 14,7 δισ. ευρώ. Μετά την πρόσφατη Αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου Ελλάδα 2.0, οι συνολικοί ευρωπαϊκοί πόροι από το Ταμείο Ανάκαμψης ανέρχονται πλέον στα 36 δισ. ευρώ εκ των οποίων 18,2 δισ. για επιχορηγήσεις και 17,7 δισ για το δανειακό πρόγραμμα. Συνεχίζουμε την στήριξη της οικονομίας για περισσότερες δουλειές για όλες και όλους, για τα νέα παιδιά».
Στη συνέντευξη συμμετείχαν ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ κ. Δημήτρης Σκάλκος, ο Ειδικός Γραμματέας Διαχείρισης Προγραμμάτων Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ταμείου Συνοχής κ. Γιώργος Ζερβός, η Ειδική Γραμματέας Διαχείρισης Προγραμμάτων Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου κ. Νίκη Δανδόλου, ο Διοικητής της Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού Ταμείου Ανάκαμψης κ. Ορέστης Καβαλάκης και υπηρεσιακά στελέχη του Υπουργείου.
Ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ, κ. Δημήτρης Σκάλκος, μεταξύ άλλων, δήλωσε: «Η ολοκλήρωση της προγραμματικής περιόδου 2014-2020 συνοδεύτηκε από την επιτυχή πλήρη απορρόφηση όλων των διαθέσιμων πόρων για τα Επιχειρησιακά Προγράμματα του ΕΣΠΑ και την αποτελεσματική αξιοποίησή τους σε δράσεις που συνέβαλαν αποφασιστικά στον παραγωγικό μετασχηματισμό της οικονομίας, την ανάπτυξη και τη συνοχή των περιφερειών της χώρας».
Από την πλευρά του ο Ειδικός Γραμματέας Διαχείρισης Προγραμμάτων ΕΤΠΑ-ΤΑ, κ. Γιώργος Ζερβός, σημείωσε: «Η επίτευξη όλων των τεθέντων ποιοτικών και ποσοτικών στόχων και το «ασφαλές» κλείσιμο των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ 2014-20, καταδεικνύει την αποτελεσματική διαχείριση των πόρων και τον άρτιο σχεδιασμό των αρμόδιων Διαχειριστικών Αρχών του Υπουργείου, προς όφελος της εθνικής οικονομίας και τελικά των πολιτών της χώρας. Ταυτόχρονα,προδιαγράφει την ανάλογη συνέχεια και για τα Προγράμματα της περιόδου 2021-27 για την επίτευξη των στόχων ανάπτυξης και ενίσχυσης της οικονομίας».
Η Ειδική Γραμματέας Διαχείρισης Προγραμμάτων ΕΚΤ, κα. Νίκη Δανδόλου, μεταξύ άλλων, ανέφερε: «Το ΕΣΠΑ 2014-2020 ολοκληρώθηκε επιτυχώς σε πανευρωπαϊκούς όρους. Με τους φορείς υλοποίησης και την καθοριστική συμβολή των Ειδικών Υπηρεσιών, η αναπτυξιακή πορεία διασφαλίστηκε, ενώ το ΕΣΠΑ αποτέλεσε βασικό εργαλείο αντιμετώπισης της πανδημίας. Οι ωφελούμενοι, άνεργοι, επιχειρήσεις, ευάλωτες ομάδες, γνωρίζουν. Τέλος, δέσμευσή μας είναι ο πήχυς να ανεβαίνει για το μέλλον. Μια δέσμευση ουσιαστική, πέρα από κανονιστική, έναντι των συμπολιτών μας».
Ο Διοικητής του Ταμείου Ανάκαμψης, κ. Ορέστης Καβαλάκης, τόνισε: «Το 2023 έκλεισε με σημαντικές εξελίξεις για την πορεία του Ταμείου Ανάκαμψης- Ελλάδα 2.0. Η χώρα μας έλαβε 3,6 δις ευρώ από την Ευρωπαϊκή Ένωση, εγκρίθηκε η αναθεώρηση του σχεδίου που πλέον έχει προϋπολογισμό 36 δισ ευρώ και οι πληρωμές για το σκέλος επιχορηγήσεων ξεπέρασαν τα 2 δισ ευρώ. Συνεχίζουμε με προσήλωση και με τους ίδιους εντατικούς ρυθμούς την προσπάθεια να αξιοποιήσουμε πλήρως αυτό το πολύτιμο χρηματοδοτικό εργαλείο».