της Μαρίας Αδαμίδου,
Σε λίγα λεπτά φτάνει το ηλεκτρικό ιπτάμενο ταξί που θα σε πάει γρήγορα και αθόρυβα στη δουλειά και όσο περιμένεις κλείνεις γρήγορα από το κινητό σου ένα μικρό SUV για τη βόλτα της οικογένειας το Σαββατοκύριακο στο βουνό και ένα κάμπριο για το ραντεβού με τους φίλους στην παραλιακή την επόμενη εβδομάδα. Έχεις, άλλωστε, ετήσια συνδρομή στην υπηρεσία αυτή και επιλέγεις αλα καρτ το όχημα ανάλογα με τις ανάγκες σου.
Η σκηνή αυτή θα αποτελεί κομμάτι της καθημερινότητάς μας το 2030, ή τουλάχιστον, αυτό οραματίζονται οι ειδικοί, με βάση την καταιγιστική εξέλιξη της τεχνολογίας αλλά και την ανάγκη μείωσης των εκπομπών ρύπων στις μεταφορές.
Μείωση εκπομπών ρύπων
Στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι να μειώσει τις εκπομπές ρύπων από τις μεταφορές κατά 60% έως το 2050 ως προς τα επίπεδα που ίσχυαν το 1990 και πρωταρχικό μέλημα είναι η μείωση εκπομπών CO2 από τα επιβατικά αυτοκίνητα, που ευθύνονται για το 60,6% των ρύπων από τις οδικές μεταφορές.
Από τις προτεινόμενες λύσεις, αυτή που κερδίζει έδαφος είναι η ηλεκτροκίνηση, με την πώληση ηλεκτρικών οχημάτων να τριπλασιάζεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο από το 2020. Ωστόσο παραμένουν αρκετά ζητήματα που πρέπει να επιλυθούν, μέχρι η ηλεκτροκίνηση- και μαζί της, τα ιπτάμενα ηλεκτρικά ταξί- να ενταχθούν στην καθημερινότητά μας. Αφενός, δεν υπάρχουν ακόμη στις περισσότερες χώρες οι απαιτούμενες υποδομές για να εξυπηρετήσουν τις απρόσκοπτες μετακινήσεις.
Για παράδειγμα στη χώρα μας έχει προαναγγελθεί η δημιουργία 8.000 σημείων φόρτισης σε δημόσια προσβάσιμους χώρους έως το 2027, ωστόσο δεν είναι ακόμη απολύτως σαφές πως θα επιτευχθεί ένα πυκνό δίκτυο σταθμών, ακόμη και σε πιο απομακρυσμένες περιοχές. Και υπάρχουν ένα σωρό ακόμη θέματα που δεν έχουν βρει ακόμη απτή λύση, ίσως με πιο χαρακτηριστικό τη μικρή δυνατότητα αποθήκευσης των μπαταριών που χρησιμοποιούνται.
Τα προβλήματα
Αφετέρου, ένα ζήτημα που επίσης πρέπει να επιλυθεί είναι αυτό των πραγματικά μηδενικών ρύπων από την ηλεκτροκίνηση. Σήμερα, η παραγωγή ηλεκτρικών αυτοκινήτων είναι λιγότερο φιλική προς το περιβάλλον από την κατασκευή οχημάτων με κινητήρα εσωτερικής καύσης, γεγονός που δίνει μια ώθηση και στην κατεύθυνση των εναλλακτικών αέριων καυσίμων, όπως το βιομεθάνιο και το υδρογόνο. Πρόκειται για ανανεώσιμα αέρια καύσιμα, με μηδενικούς ή ακόμη και αρνητικούς ρύπους (ανάλογα με τον τρόπο παραγωγής τους), που μπορούν εύκολα να αξιοποιηθούν σε υφιστάμενες υποδομές και είναι πιο εύκολη η μετατροπή του κινητήρα.
Όσον αφορά στην ηλεκτροκίνηση, οι μπαταρίες απαιτούν ειδική διαδικασία για την ασφαλή απόσυρσή τους. Σημαντικό ρόλο, δε, παίζει και ο τρόπος με τον οποίο παράγεται το ρεύμα, δηλαδή αν προέρχεται σε μεγάλο βαθμό από ΑΠΕ ή όχι. Αν παράγεται από ορυκτά καύσιμα, τότε έχεις ένα αυτοκίνητο που δεν ρυπαίνει το ίδιο, αλλά επιβαρύνει το περιβάλλον για κάθε χιλιόμετρο που διανύει μέσω του τρόπου παραγωγής της ενέργειας που καταναλώνει.
Το carpooling
Μεγάλο ενδιαφέρον, ωστόσο, προκαλεί η άλλη λύση που προωθείται: η συνδρομητική υπηρεσία που σου επιτρέπει να ενοικιάζεις ακόμη και αυθημερόν το όχημα που σε ενδιαφέρει, χωρίς να χρειάζεται να έχεις αγοράσει δικό σου. Πέραν των υπολοίπων, εδώ ανοίγεται και μια νέα αγορά, με διόλου ευκαταφρόνητο τζίρο εάν αναλογιστεί κανείς τον τεράστιο όγκο ιδιωτικών μετακινήσεων στις αστικές περιοχές ανά τον πλανήτη.
Το carpooling, δηλαδή η κοινή χρήση ενός ιδιόκτητου αυτοκινήτου δεν είναι καινούρια ιδέα. Εδώ και τουλάχιστον μια δεκαετία, σε αρκετές χώρες προωθείται η ιδέα να μην κυκλοφορεί κάποιος μόνος του με το αυτοκίνητο, αλλά να οργανώνεται με φίλους και συναδέλφους και να μεταβαίνουν στον προορισμό τους με ένα όχημα κάθε φορά. Η ιδέα αυτή δεν περπάτησε, ειδικά στον ευρωπαϊκό Νότο. Μια υπηρεσία που σου δίνει πρόσβαση σε «κοινόχρηστα» αυτοκίνητα ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες, ίσως φανεί πιο ελκυστική στους οδηγούς, μειώνοντας ταυτόχρονα τον στόλο επιβατικών αυτοκινήτων που κυκλοφορεί. Το μόνο σίγουρο είναι πως θα απαιτηθεί σημαντικό επικοινωνιακό, πολιτικό και οικονομικό κεφάλαιο, προκειμένου να αλλάξει η νοοτροπία όλων μας σε σχέση με την αυτοκίνηση. Προλαβαίνουμε μέχρι το 2030; Οι ειδικοί λένε ναι.