Σοβαρές παραβάσεις στην έκδοση αδειών για μικρά υδροηλεκτρικά εργοστάσια, κάτι που θέτει υπό αμφισβήτηση τη νομιμότητα των εργοστασίων, διαπιστώθηκαν σε έκθεση της Κρατικής Ελεγκτικής Υπηρεσίας της Βόρειας Μακεδονίας που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα.
Η έκθεση, σύμφωνα με το Euractiv, επιβεβαιώνει ότι οι εθνικές αναπτυξιακές στρατηγικές για την ενέργεια και τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, βάσει των οποίων εκδόθηκαν οι περισσότερες από τις άδειες, διαμορφώθηκαν χωρίς να έχει προηγουμένως διεξαχθεί κάποια στρατηγική αξιολόγηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
Οι επιτροπές διενέργειας διαγωνισμών δεν έχουν εκπονήσει τις απαιτούμενες από το νόμο μελέτες παραχώρησης ή προκαταρκτικές αξιολογήσεις περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Δεν υπήρξε μελέτη σκοπιμότητας και δεν υπήρξε τελική απόφαση για τη διενέργεια διαγωνισμού για ορισμένες από τις προσφορές.
Χωρίς άδεια
Σε ορισμένες περιπτώσεις επετράπη ακόμη και η χρήση νερού χωρίς την απαραίτητη άδεια. Τα στοιχεία του αρμόδιου υπουργείου σχετικά με τις αιτήσεις για τέτοιες άδειες είναι ελλιπή, όπως και τα στοιχεία για τις άδειες που τελικά εκδόθηκαν. Όλες οι μονάδες έλαβαν άδειες χωρίς να έχουν γίνει οι απαραίτητες επιθεωρήσεις.
«Η έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους επιβεβαιώνει αυτό που επαναλαμβάνουμε εδώ και χρόνια: ότι η διαδικασία για την κατασκευή μικρών υδροηλεκτρικών σταθμών παραβλέπει τις νομικές υποχρεώσεις για την προστασία του περιβάλλοντος. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να τους χορηγείται άδεια χωρίς να έχουν προσδιοριστεί σωστά οι περιβαλλοντικές τους επιπτώσεις, με καταστροφικές συνέπειες για το περιβάλλον και τον τοπικό πληθυσμό», δήλωσε ο Gjorgji Mitrevski, συντονιστής για την υποστήριξη της κοινότητας στην Eko–Svest.
Αυτό επιδεινώνεται από το γεγονός ότι οι επενδυτές σπάνια τηρούν τα περιβαλλοντικά μέτρα που προβλέπονται στις άδειές τους και από την έλλειψη ικανοτήτων της περιβαλλοντικής επιθεώρησης.
Ο Bojan Trpevski από την Ένωση Νέων Δικηγόρων της Βόρειας Μακεδονίας δήλωσε ότι «η μη διενέργεια αξιολόγησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων κατά την έκδοση των αδειών για μικρά υδροηλεκτρικά εργοστάσια εμποδίζει την αποτελεσματική εφαρμογή της αρχής της συμμετοχής του κοινού».
«Το κοινό δεν είχε την ευκαιρία να εκφράσει τις απόψεις του κατά την έκδοση αυτών των αδειών, ούτε τα θεσμικά όργανα μπόρεσαν να αξιολογήσουν αποτελεσματικά τις βλαβερές επιπτώσεις τους στο περιβάλλον και τα προστατευτικά μέτρα που θα έπρεπε να είχε λάβει ο επενδυτής», πρόσθεσε ο Trpevski.