Με την ενεργειακή φτώχεια να επηρεάζει πάνω από 41 εκατομμύρια Ευρωπαίους, η ανάγκη για μια συστημική λύση που θα μειώσει το ενεργειακό κόστος είναι πιο επιτακτική από ποτέ. Αυτό αναφέρει μιλώντας στο energymag.gr ο Σπύρος Νικήτας Τσαμίχας, Νομικός Σύμβουλος, Συνιδρυτής της Energon Green Solutions σχολιάζοντας τα τελευταία δεδομένα που διαμορφώνονται στον κλάδο ενέργειας.
Όπως σημειώνει «οι ενεργειακές κοινότητες όλα δείχνουν ότι προσφέρουν μια αποτελεσματική λύση για την άμβλυνση της ενεργειακής φτώχειας, στο πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης, ενσωματώνοντας ένα συνεργατικό μοντέλο που επιτρέπει, σε υποεθνικό επίπεδο, στις τοπικές κοινωνίες να παράγουν, να καταναλώνουν και να διαχειρίζονται τη δική τους ενέργεια, σύμφωνα με τις προτιμήσεις τους.»
Ειδικότερα όπως σημειώνει ο κ Τσαμίχας, «στα ευάλωτα και χαμηλού εισοδήματος νοικοκυριά, οι ενεργειακές κοινότητες μπορούν να προσφέρουν πρόσβαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως τα φωτοβολταϊκά συστήματα. Αυτή η πρόσβαση όχι μόνο μειώνει το κόστος ενέργειας, αλλά προσφέρει και ένα οικονομικά βιώσιμο μέλλον, μειώνοντας την εξάρτηση από τις διακυμάνσεις των τιμών στην παγκόσμια αγορά ενέργειας. Παραδείγματα από το εξωτερικό, όπως το πρόγραμμα “WattSolidaire” στη Γαλλία, δείχνουν πως η πλεονάζουσα ενέργεια από φωτοβολταϊκά συστήματα μπορεί να διανεμηθεί σε οικογένειες που έχουν ανάγκη, βοηθώντας τις κοινότητες να δημιουργήσουν ένα δίκτυο αλληλεγγύης, ενισχύοντας την ανθεκτικότητά τους.»
Μάλιστα ο Σπύρος Νικητασ Τσαμίχας αναφέρει ότι η Ελλάδα υπολογίζεται ότι έχει το δεύτερο μεγαλύτερο μερίδιο φωτοβολταϊκών στην ΕΕ (2019-2024), με ισχύ 8,93 GW, ξεπερνώντας τον στόχο του ΕΣΕΚ για το 2025, ενώ η ανάπτυξη αυτή οδήγησε σε εξοικονόμηση 3,1 δισ. ευρώ από μειωμένες εισαγωγές αερίου. «Παράλληλα, ο δρόμος για τις ενεργειακές κοινότητες διευρύνθηκε με τον Νόμο 5037/2023, που ενσωμάτωσε δύο ευρωπαϊκές οδηγίες, εισάγοντας τις κοινότητες ανανεώσιμων πηγών και τις ενεργειακές κοινότητες πολιτών. Οι νέες ρυθμίσεις περιορίζουν το παραδοσιακό net metering στα έργα αυτοπαραγωγής και εισάγουν το net billing, όπου ο συμψηφισμός γίνεται με βάση την αξία της παραγόμενης και καταναλισκόμενης ενέργειας, διασφαλίζοντας πιο δίκαιη κατανομή των ενεργειακών πόρων.Να σημειωθεί πως η Electra Energy με έδρα στην Αθήνα από το 2016, έχει ως σκοπό την διευκόλυνση κατανόησης τωνανωτέρω ρυθμίσεων και την προωθήση της μετάβασης σε ένα δημοκρατικό, βιώσιμο και συμμετοχικό ενεργειακό κοινοτικό σύστημα. Μέχρι και το 2024 είχαν δημιουργηθεί 1,742 ενεργές Ενεργειακές Κοινότητες, οι 1,685 από αυτές είναι κάτω από τον ν. 4513/2018, ενώ 40 Κοινότητες Ανανεώσιμης Ενέργειας (ΚΑΕ) και 17 Ενεργειακές Κοινότητες Πολιτών (ΕΚΠ) συστάθηκαν με βάση το νέο θεσμικό πλαίσιο ( ν. 5037/2023), ενδεικτικά η ενεργειακή κοινότητα «Υπερίων», με 128 μέλη, κατασκεύασε φωτοβολταϊκό σταθμό 500 kWστη Στυμφαλία, ενώ
Παρ’όλα αυτά, οι Ενεργειακές Κοινότητες στην Ελλάδα αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα λόγω της αντίστασηςορισμένων παρόχων ενέργειας να εκδώσουν εκκαθαριστικούς λογαριασμούς, με αποτέλεσμα τα μέλη τους να μην μπορούν να επωφεληθούν από τον εικονικό ενεργειακό συμψηφισμό» τονίζει σχετικά ο Νομικός Σύμβουλος, Συνιδρυτής της Energon Green Solutions
Στην Ελλάδα, όπως σημειώνει οι ενεργειακές κοινότητες θα μπορούσαν να ακολουθήσουν αυτό το παράδειγμα, αξιοποιώντας τα βιο-φωτοβολταϊκά συστήματα για να δημιουργήσουν μια μορφή “έξυπνης” πράσινης υποδομής στα αστικά κέντρα, προς όφελος των λιγότερο ευνοημένων περιοχών.
Ελληνική εκπροσώπηση στο European Youth EnergyForum ’24
Σε αυτό το πλαίσιο, ενδιαφέρουσα είναι η πρόταση που καταθέτει ο Σπύρος Νικήτας Τσαμίχας έχοντας εξειδίκευση στις Έξυπνες Πόλεις και συνιδρυτή που μάλιστα επιλέχθηκε ως Μέλος (delegate) του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Νεολαίας για την Ενέργεια 2024 στη Βουδαπέστη. Με την ομάδα του παρουσίασαν την πρόταση“Framework forUniversity-Powered Energy Communities” (UPEC), που επιδιώκει την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας στην Ευρώπη μέσα από τη συνεργασία πανεπιστημίων και τοπικών κοινοτήτων, παρέχοντας βιώσιμες ενεργειακές λύσεις, κυρίως,σε ευάλωτα νοικοκυριά. Το πλαίσιο παρουσιάστηκε με επιτυχία στην Διάσκεψη των Μερών του ΟΗΕ για το Κλίμα (COP29) στο Αζερμπαϊτζάν. «Η δημιουργία ενεργειακών κοινοτήτων σε συνδυασμό με πανεπιστημιακούς πόρους αποτελεί αναγκαίο βήμα για την ενεργειακή ανεξαρτησία και τη βιώσιμη ανάπτυξη των πόλεων μας. Η ενσωμάτωση τεχνολογικά σύγχρονων και συμπεριληπτικών πρακτικών προσφέρει μια λύση οικονομικά βιώσιμη, περιβαλλοντικά ωφέλιμη και κοινωνικά δίκαιη, ανοίγοντας το δρόμο για ένα μέλλον όπου η ενέργεια θα είναι προσβάσιμη για όλους.» εξηγεί ο Σπύρος-Νικήτας Τσαμίχας.
Μέσω της πρωτοβουλίας UPEC, φοιτητές από διάφορα Ευρωπαϊκά πανεπιστήμια έχουν την ευκαιρία να συμμετάσχουν ενεργά στην προσπάθεια αντιμετώπισης ενεργειακής φτώχειας, λαμβάνοντας πρακτική εκπαίδευση σε πραγματικά έργα ενέργειας, εφαρμόζοντας στην πράξη τις γνώσεις που απέκτησαν κατά τη διάρκεια των σπουδών τους.Η συμμετοχή των φοιτητών στην ανάπτυξη ενεργειακών κοινοτήτων και πράσινων συστημάτων, όπως τα βιο-φωτοβολταϊκά, όχι μόνο συμβάλλει στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης ευάλωτων ομάδων, αλλά διαμορφώνει και μια νέα γενιά επαγγελματιών ευαισθητοποιημένων στα θέματα ενέργειας και περιβάλλοντος.
