Εντείνονται οι ζυμώσεις στο φόντο της “εργαλειοθήκης” της Κομισιόν για την ενέργεια, προσχέδιο της οποίας έχει ήδη δει το φως της δημοσιότητας, για τη διαμόρφωση ενός χρηματοοικονομικού εργαλείου το οποίο οι χώρες θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν για να αντιμετωπίσουν την παρατεταμένη κρίση.
Έτσι, επί τάπητος τέθηκε από το ESM, η πρόταση για ένα ανάλογο Ταμείο με αυτό του RRF (Ταμείο Ανάκαμψης), με “προίκα” 250 δισ. ευρώ, που θα αξιοποιούνται για χορήγηση χαμηλότοκων δανείων στα κράτη μέλη, με 10ετή διάρκεια και με 3ετή περίοδο χάριτος. Βέβαια και πάλι οι “σκληροί” του Βορρά αντέδρασαν κάθετα ωστόσο η συζήτηση έχει ήδη “μπολιαστεί” με την ιδέα και αναμένεται μια νέα πρόταση, πυρήνας της οποίας είναι η αξιοποίηση των αδιάθετων ποσών από τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης, κάτι που έχει ήδη θέσει ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Βέβαια για να γίνει η όποια αλλαγή “κατεύθυνσης" στα αδιάθετα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης, θα πρέπει να υπάρξει πολιτική παρέμβαση και να αλλάξουν οι όροι που διέπουν το Ταμείο. Βέβαια υπάρχει και η εναλλακτική άλλων εργαλείων χρηματοδότησης της ΕΕ, όπως π.χ., τα Διαρθρωτικά Ταμεία.
Με βάση αναφορές, εξετάζεται μια λύση όπως το React EU, που ενεργοποιήθηκε για να ενισχύσει τα κράτη μέλη στην μάχη κατά των οικονομικών επιπτώσεων του κορονοϊού. Διαθέτει έναν “κουμπαρά” 50,6 δισ. και συνδυαστικά με το νέο ΕΣΠΑ της περιόδου 2021- 2027, στηρίζει τις πολιτικές Συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο φόντο της πανδημίας. Έτσι, μπορεί, ο εν “λόγω κουμπαράς” να τροφοδοτήσει ενέργειας στήριξης των οικονομιών έναντι της ενεργειακής κρίσης.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το εν λόγω χρηματοδοτικό εργαλείο, θα μπορούσε να τροφοδοτήσει δράσεις ανάλογες με τις Επιστρεπτέες Προκαταβολές, δηλαδή έκτακτες ενισχύσεις με στόχο τις επιχειρήσεις ώστε να τις βοηθήσουν στην προσπάθεια αντιμετώπισης της εκτίναξης του κόστους παραγωγής, κάτι που στη συνέχεια θα είχε προβολή και στην αλυσίδα αξίας που βέβαια αφορά και τα νοικοκυριά.
Μεγάλο βάρος
‘Ηδη, πάντως οι εθνικές κυβερνήσεις επωμίζονται ήδη τεράστια κόστη στους Προϋπολογισμούς τους αλλά χωρίς να ανακουφίζουν πραγματικά νοικοκυριά κι επιχειρήσεις. Και όσο βέβαια καθυστερεί η ΕΕ στην διαμόρφωση πολιτικών τόσο δυσκολεύουν τα πράγματα.
Να σημειωθεί ότι στο προσχέδιο της πρότασης της της Κομισιόν για την ενεργειακή κρίση θα οδηγήσει σε προτάσεις για μέτρα, που θα ανακοινωθούν εντός της εβδομάδας μαζί με την επικαιροποιημένη εκδοχή του σχεδίου Repower EU για την απεξάρτηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα, εν όψει της Συνόδου Κορυφής των ηγετών της Ε.Ε. στα τέλη του μήνα.
Οι προτάσεις
Σύμφωνα με το προσχέδιο της Κομισιόν, οι νέες προτάσεις αποτελούν συνέχεια κι επέκταση της εργαλειοθήκης που ήδη υπάρχει, ενώ η χρήση “πλαφόν’ δεν αποκλείεται αλλά προτείνεται να γίνεται με φειδώ.
Προτείνονται ειδικότερα στο φυσικό αέριο
- Η δημιουργία Ευρωπαϊκής Ενεργειακής Πλατφόρμας (EU Energy Platform) με στόχο τη «συγκέντρωση» της ζήτησης για φυσικό αέριο (και LNG και υδρογόνο) και την προσέλκυση αξιόπιστων προμηθειών σε ελκυστικές τιμές.
- Η δυνατότητα των κρατών-μελών να εφαρμόσουν ρυθμιζόμενες τιμές στη λιανική αγορά αερίου για περιορισμένο χρονικό διάστημα και για περιορισμένες ποσότητες.
- Η χορήγηση έκτακτων μέτρων ενίσχυσης της ρευστότητας των traders εμπορευμάτων, κατά τρόπο ώστε να μην υπονομεύουν τη νομοθεσία περί κρατικών ενισχύσεων και τις κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας.
- Η αναθεώρηση των ορίων διαπραγμάτευσης για περιορισμένο χρονικό διάστημα στα Ευρωπαϊκά Χρηματιστήρια Φυσικού Αερίου (όπως το TTF) για να αποφευχθούν φαινόμενα ακραίας μεταβλητότητας και να αντιμετωπιστούν πιθανές στρεβλώσεις στη διαμόρφωση των τιμών.
Το ρεύμα
Για το ηλεκτρικό ρεύμα προτείνονται:
- Φορολόγηση ή ρυθμιστικά μέτρα με στόχο τα πολυσυζητημένα «υπερέσοδα» που αποκομίζουν κάποιοι ηλεκτροπαραγωγοί λόγω των υψηλών τιμών ενέργειας.
- Προσωρινή επέκταση του μέτρου των ρυθμιζόμενων τιμών στη λιανική ρεύματος ώστε να καλύπτει και μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, με περιορισμό των ποσοτήτων που καλύπτονται για να μην υπάρχει αύξηση στην κατανάλωση.
- Επιδότηση ορισμένων τεχνολογιών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (π.χ. εισάγοντας μια τιμή αναφοράς για τις μονάδες αερίου) με στόχο τη μείωση των τιμών στην αγορά ρεύματος. Όπως αναφέρεται στο κείμενο, τα κράτη-μέλη που αποφασίζουν να εισάγουν τέτοια μέτρα θα πρέπει να διαβουλευτούν και με τις γειτονικές χώρες και όλους τους εμπλεκόμενους παίκτες. Τα μέτρα επιδότησης μονάδων ηλεκτροπαραγωγής που χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα θα πρέπει να συνοδεύονται από μέτρα μείωσης της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας.
Παράλληλα τονίζεται η ανάγκη για για εργαλεία που θα εξασφαλίσουν τις απαραίτητες επενδύσεις για ΑΠΕ.