του Αλέξανδρου Μπαρόσι
Ένα νέο ενεργειακό hub για την ΝΑ Ευρώπη πρόκειται να γίνει η Αλεξανδρούπολη, όπως ανέφερε προ ημερών από την ακριτική πόλη, ο υπουργός Ενέργειας Κώστας Σκρέκας.
Η ιδέα ακούγεται ελκυστική. Ρεαλιστική είναι; Έχει σίγουρα η περιοχή τους απαιτούμενους όγκους φυσικού αερίου για να την υλοποιήσει; Γιατί ένας παίκτης να την προτιμήσει έναντι άλλων κόμβων; Πού θα διαμορφωθούν οι τιμές;
Εύλογα τα ερωτήματα, ωστόσο η καύσιμη ύλη υπάρχει. Το πρώτο συστατικό ενός hub είναι οι ποσότητες. Εκτός του πρώτου FSRU (5,6 δισ κ.μ.) της Gaztrade, που θα είναι έτοιμο στα τέλη του 2023, δρομολογούνται άλλα τρία: Ενα δίδυμο από την ίδια εταιρεία πάντα στην Αλεξανδρούπολη (6 δισ κ.μ), η πλωτή μονάδα της «Διώρυγα Gas» στους Αγ.Θεοδώρους (4 δισ κμ) και τα έργα της Mediterranean Gas στον Βόλο (5,2 bcm) και των ΕΛΠΕ στη Θεσσαλονίκη. Σύνολο, πάνω από 20 bcm, τα περισσότερα προς εξαγωγή.
Το δεύτερο συστατικό είναι μια πλατφόρμα συναλλαγών φυσικού αερίου. Τα πρώτα βήματα για τη δημιουργία μιας spot ελληνικής αγοράς αερίου, έγιναν την περασμένη Ανοιξη. Η πλατφόρμα, την οποία δημιούργησε το Χρηματιστήριο Ενέργειας και η οποία βρίσκεται ακόμη σε αρχικό στάδιο, φιλοδοξεί να αυξήσει τη ρευστότητα στην αγορά και να βάλει τις βάσεις για τη μετατροπή της σε περιφερειακό κόμβο εμπορίας αερίου.
Τρίτο συστατικό, η ενίσχυση του συστήματος μεταφοράς του ΔΕΣΦΑ και η αύξηση της χωρητικότητας του IGB.
Και τέταρτο και κυριότερο συστατικό, είναι εκείνο το μείγμα των υποδομών που θα επιτρέψει τις εξαγωγές όλων αυτών των 20 και πλέον bcm, όπως ο ελληνο-βουλγαρικός αγωγός, των μόλις 182 χιλιομέτρων, ο οποίος δεν είναι απλά ένα ακόμη έργο περιφερειακής εμβέλειας. Αποτελεί το πρώτο κρίκο μιας μακράς ενεργειακής γέφυρας, με δεύτερο κρίκο το σκέλος Βουλγαρία -Ρουμανία και τρίτο το κλείσιμο της ένωσης με την Ουκρανία, προκειμένου αέριο δυτικών συμφερόντων να φτάνει στην «αυλή» της Ρωσίας. Το ταξίδι του «ελληνικού LNG» θα αρχίζει από το Αιγαίο και μέσω από μια διαδρομή άνω των 1.000 χιλιομέτρων θα καταλήγει μέχρι τη Μολδαβία.
Ο IGB είναι τμήμα του Κάθετου Διαδρόμου (Vertical Corridor) που με κατεύθυνση από το Νότο προς το Βορρά έχει ως στόχο να ξηλωθεί το ρωσικό ενεργειακό πουλόβερ. Ξεκινά από τη χώρα μας και διασχίζει τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία, την Ουκρανία και τη Μολδαβία, αξιοποιώντας σημερινές και νέες υποδομές φυσικού αερίου για την τροφοδοσία της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης με LNG.
Πώς θα φτάσει όλο αυτό το υγροποιημένο αέριο τόσο βαθιά, μέχρι τα μολδαβικά και ουκρανικά εδάφη; Μέσω του παροπλισμένου αγωγού Trans Balkan Pipeline (TBP), που επί 30 χρόνια μετέφερε ρωσικό αέριο μέσω της Ουκρανίας στη ΝΑ Ευρώπη και τώρα προετοιμάζεται να δουλέψει σε αντίστροφη ροή. Η χωρητικότητα του διαβαλκανικού αγωγού είναι 17 δισ. κ.μ. αερίου και γύρω στα 8 δισ. μπορούν να καλυφθούν με αέριο που θα μεταφέρεται από το ελληνικό σύστημα στην Βουλγαρία και από εκεί μέχρι το Κίεβο και τη Βουδαπέστη.
Οι μεγάλες ποσότητες αερίου σε καλές τιμές, η προσέλκυση πολλών και σημαντικών traders και παικτών, μαζί με ένα δίκτυο υποδομών μέσω των οποίων οι όγκοι αυτοί θα εξάγονται, είναι τα βασικά συστατικά για ένα ανταγωνιστικό hub. Η Αλεξανδρούπολη κινείται πάνω σε αυτήν ακριβώς την κατεύθυνση.
