Ως βασικό ανάχωμα στην ενεργειακή ακρίβεια που για πολλές επιχειρήσεις αποτέλεσε για το 2022 βασικός λόγος για τον οποίο “κουρεύτηκε” η κερδοφορία φαντάζει το νέο πλαίσιο για τα διμερή συμβόλαια. Όπως μεταφέρεται, ειδικά για τους καταναλωτές Μέσης Τάσης, δηλαδή, το σύνολο του μεταποιητικού κλάδου, κινήσεις για τη στήριξη της βιομηχανίας είναι απαραίτητες ώστε να συνεχίσει να παράγει με ανταγωνιστικό τρόπο.
Να σημειωθεί ότι οι καταναλωτές Μέσης Τάσης, είναι σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση, καθώς δεν έχουν “κλειδωμένες” τιμές κι έτσι “βαδίζουν” στο άγνωστο σε σχέση με τα λειτουργικά τους κόστη. Είναι ενδεικτικό ότι στο περιθώριο της εκδήλωσης κοπής πίτας της “Πρωτοβουλίας ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ ”, περίπου 70 μεταποιητικών κι όχι μόνο ελληνικών επιχειρήσεων, το περασμένο Σαββατοκύριακο, ετέθη το όλο θέμα μετ΄ επιτάσεως.
Χαρακτηριστική η αναφορά του Χρήστου Παπαδημητρίου από την ομώνυμη μπράντα οξοποιίας “Papadimitriou”, που έκανε λόγο για τριπλασιασμό του κόστους ρεύματος, που μαζί με το ράλι των πρώτων υλών έχουν επιφέρει άνοδο 80% στο κόστος παραγωγής το 2022. Μέγεθος, όμως, που όπως τόνισε δεν έχει μεταφερθεί στο “ράφι, καθώς η επιχείρηση έχει “πάρει πάνω της” μεγάλο κομμάτι της ανατίμησης αυτής. Επίσης ο ο Νικόλαος Σέρρας από την εταιρεία που παράγει το νερό ΔΙΡΦΥΣ έκανε λόγο για “κούρεμα” 8% του μικτού περιθωρίου κέρδους λόγω του ενεργειακού ράλι.
Να σημειωθεί ότι με βάση το τελευταίο μηνιαίο δελτίο ενέργειας του ΑΔΜΗΕ για τον Οκτώβριο οι καταναλωτές Μέσης Τάσης καταλαμβάνουν την πρώτη θέση σε επίπεδα κατανάλωσης με 857 GWh και ποσοστό 24,37%. Ουσιαστικά εκπροσωπούν το μεγαλύτερο μέρος των επιχειρήσεων της χώρας, ενώ ειδικά στη βιομηχανία, αντιπροσωπεύουν τη “ραχοκοκαλιά” της, τη μεταποίηση, κλάδο ιδιαίτερα κομβικό για την εθνική οικονομία.
Σήμα κινδύνου
Όπως αποτυπώθηκε και στη συνεδρίαση του Γενικού Συμβουλίου του ΣΕΒ που πραγματοποιήθηκε παρουσία του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Κώστα Σκρέκα, στα Γραφεία του Συνδέσμου, την Τετάρτη 30.11.2022, αλλά και στην τελευταία επιστολή βιομηχανικών φορέων στον Πρωθυπουργό πριν λίγες εβδομάδες, η ανάγκη για δράση είναι άμεση καθώς η αγωνία των εν λόγω επιχειρήσεων είναι μεγάλη.
Ειδικά, επιχειρήσεις μεσαίου μεγέθους, που είτε δεν έχουν τη δυνατότητα αποτελεσματικής διαπραγμάτευσης, όπως άλλες που είναι σε κατηγορία καταναλωτών Υψηλής Τάσης, ή σύναψης διμερών συμβολαίων με προμηθευτές, λόγω και των ελλειμμάτων στο ρυθμιστικό πλαίσιο, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου κάνοντας λόγο για οριακές καταστάσεις, που ενδεχομένως οδηγήσουν και σε “λουκέτα”.
Να σημειωθεί ότι όπως αναφέρει ο Άγις Πιστιόλας, επικεφαλής της Πρωτοβουλίας ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ θα πρέπει το 50% του φορτίου που θα διατεθεί μέσω του πλαισίου με τα διμερή να δοθεί στη βιομηχανία, Τονίζει δε την ανάγκη για ανταγωνιστικό ενεργειακό κόστος καθώς η ίδια η βιομηχανία το επιστρέφει σε θέσεις εργασίας και εγχώρια ανάπτυξη.
Υπενθυμίζεται ότι η Πρωτοβουλία έχει επιλέξει για τα μέλη της κοινό προμηθευτή ηλεκτρικής ενέργειας για τα Μέλη της.
Η αυτοπαραγωγή
Οι εν λόγω επιχειρήσεις μάλιστα αντιμετωπίζουν κι ένα άλλο “παράλογο” φαινόμενο, που έχει να κάνει με τις ελλείψεις των υποδομών δικτύου που αποτρέπουν την ανάπτυξη υποδομών αυτοπαραγωγής και net metering. Δεν είναι τυχαίο, ότι με βάση όσα ανέφερε πριν λίγες μέρες ο ιδρυτής της εταιρείας “Ηπειρωτική Βιομηχανία Εμφιαλώσεων ΒΙΚΟΣ, Πέτρος Σεπετάς στο πλαίσιο της τελευταίας HORECA αλλά και πρόσφατης επίσκεψης των ΜΜΕ, στο νέο βιομηχανοστάσιο της εταιρείας στο Καλπάκι Ιωαννίνων, αν και υπάρχει η δυνατότητα για ανάπτυξη μεγαλύτερων υποδομών αυτοπαραγωγής, το υπάρχον δίκτυο και οι υποσταθμοί του ΔΕΔΔΗΕ, δεν μπορούν στην περιοχή, δεν δίνουν επαρκή ηλεκτρικό χώρο.
Ωστόσο η ΒΙΚΟΣ έχει ήδη πρωτοβουλίες για τη συγκράτηση του υψηλού κόστους που επηρεάζει την παραγωγική διαδικασία και σε ό,τι αφορά την ενέργεια έχει τριπλασιαστεί,
Ειδικά για το ενεργειακό κόστος, η εταιρεία, όπως σημείωσε ο κ. Σεπετάς, βρίσκεται εδώ και χρόνια σε διαδικασία ενεργειακής µμετάβασης. Έχει επενδύσει σε έξυπνα συστήματα βέλτιστης αξιοποίησης της ενέργειας και στην αντικατάσταση ενεργοβόρων µμηχανημάτων με σύγχρονα, υψηλού βαθμού απόδοσης. Επίσης, εξελίσσεται σε αυτοπαραγωγό ενέργειας έχοντας επενδύσει στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για τη λειτουργία δύο εγκαταστάσεών της ενώ άλλες τρεις µμονάδες βρίσκονται υπό αδειοδότηση. Παράλληλα η εταιρεία, όπως αναφέρει η διοίκησή της, αναμένει να ολοκληρωθεί το πλαίσιο για τα διμερή συμβόλαια ώστε να μπορέσει να αξιοποιήσει την όποια ευκαιρία για σταθεροποίηση της προβλεψιμότητας του ενεργειακού κόστους.
Ανάλογη είναι και η κατάσταση στον Όμιλο ΜΕΤΡΟ της οικογένειας Παντελιάδη. Όπως είπε ο επικεφαλής Αριστοτέλης Παντελιάδης στο περιθώριο της Horeca μιλώντας σε δημοσιογράφους υπάρχει μια αναζήτηση για PPA. “Είναι όμως πολύ δύσκολα για την ώρα. Δεν βρίσκεις διμερή” τόνισε και σημείωσε: “Το βασικό που κάνουμε όμως είναι φωτοβολταϊκά που βάζουμε. Έχουμε αυτή τη στιγμή καμια 30αριά εγκαταστάσεις και θα φτάσουμε τις 90, και δεν έχει συνδεθεί ούτε μία! Να το γράψετε αυτό. Ούτε μία… Η πρώτη εγκατάσταση τελείωσε, αν θυμάμαι καλά, τον Απρίλιο ή Μάιο!” τόνισε λέγοντας ότι δεν απαιτείται υποσταθμός αλλά ρύθμιση από τον ΔΕΔΔΗΕ του υποσταθμού. “Φωτοβολταϊκά μπαίνουν συνεχώς καινούρια. Ως τον Οκτώβριο θα φτάσουμε τα 90. Κανένα απ’ τα 30 που έχουν τοποθετηθεί δεν έχουν συνδεθεί. Παράγουν λίγο ρεύμα το οποίο το ιδιοκαταναλωνουμε αλλά δεν συνδέονται στο δίκτυο. Για τεχνικούς λόγους, που κι εγώ δεν έχω καταλάβει. Πρέπει να παράγεις πολύ λιγότερο απ’ αυτό που μπορείς για να μην προκαλέσεις κανα βραχυκύκλωμα στο δίκτυο. Ολα υπολειτουργούν… στο μισό της δυναμικότητας τους. Στην Ευρώπη του 2023 πετάμε ρεύμα!” τόνισε.
Προς ώρας μόνη “σανίδα” είναι για τους εμπορικούς καταναλωτές χαμηλής, μέσης και υψηλής τάσης η επιδότηση που για τον Φεβρουάριο ανέρχεται στα 20 €/MWh. Η αξία, δε, της επιδότησης του ρεύματος για νοικοκυριά, εμπορικούς καταναλωτές και αγρότες τον Φεβρουάριο, όπως αναφέρθηκε, ανέρχεται στα 95 εκ ευρώ. Πάντως, τις τελευταίες μέρες, με βάση πληροφορίες, προκρίθηκε στην κυβέρνηση, η λύση της κατανομής ενισχύσεων στις επαγγελματικές συνδέσεις, με οριζόντιο τρόπο και όχι με βάση τα KVa, ώστε να κατασιγαστεί η έντονη κριτική από την πλευρά της βιομηχανίας, αλλά και επιχειρήσεων που έμειναν εκτός όλο αυτό το διάστημα
Με βάση, δε, εκτιμήσεις της βιομηχανίας, μετά την επιδότηση, με δεδομένη την τάση των τιμών το κόστος ανά μεγαβατώρα διαμορφώνεται μεταξύ 140 -160 ευρώ, ανάλογα τις τιμολογήσεις των παρόχων, που έχει κάθε βιομηχανία ή επιχείρηση. Επίπεδο, που βέβαια, δεν είναι και ό,τι πιο ανταγωνιστικό για τη βελτίωση του κόστους παραγωγής, αν και σε πολλούς, όπως τονίζεται, συνηθισμένο το τελευταίο διάστημα κι ενταγμένο στα τελικά τιμολόγια των προϊόντων.
Η σημασία της βιομηχανίας
Βέβαια, με αιχμή τις αναφορές του κ. Σκρέκα ότι “συνολικά ως τώρα 8,2 δισ. ευρώ έχουν διατεθεί στους λογαριασμούς ρεύματος” τονίζεται ότι η βιομηχανία αν και επιστρέφει σε αξία παραγωγής, φόρους, θέσεις εργασίας κλπ την όποια επιδότηση, έχει λάβει ένα αναλογικά μικρό ποσό.
Σημειώνεται, δε, ότι ιδιαίτερη σημασία έχει στην παρούσα φάση η διαμόρφωση ενός συνολικού πακέτου θεσμικών παρεμβάσεων, πέρα από επιδοτήσεις. Στην αιχμή είναι η κατάργηση του πλαφόν στην τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας, που έχει επιβληθεί στη χονδρεμπορική αγορά ρεύματος από τον Ιούλιο του 2022, για τα “πράσινα” διμερή συμβόλαια της βιομηχανίας. Μάλιστα αναφέρεται ότι θα ήταν μια τολμηρή, αλλά συνάμα σωτήρια κίνηση, η άρση του πλαφόν να επεκταθεί και πέρα από τα διμερή συμβόλαια φυσικής παράδοσης και στις χρηματοοικονομικές συμφωνίες, ώστε με αυτόν τον τρόπο, όπως τονίζεται, να αναπτυχθούν μεγαλύτερες “δικλείδες” για την άρση κινδύνων ολιγοπωλίων και στις ΑΠΕ, πέρα από τη θερμική παραγωγή.
Πάντως, η ρύθμιση για την άρση του πλαφόν στα “πράσινα” διμερή συμβόλαια με διμερή, με φυσική παράδοση, εφόσον περάσει μέχρι τις 15/2 θα καταστεί ενεργή στα τέλη Μάρτη, λόγω και του δευτερογενούς δικαίου, που θα πρέπει να παραχθεί (ΚΥΑ) αλλά και των τεχνικών προσαρμογών που θα πρέπει να κάνει το Χρηματιστήριο Ενέργειας.
Μέχρι τότε, λοιπόν, καταναλωτές Μέσης και Υψηλής Τάσης, όπως εκτιμάται, θα πρέπει να αναμένουν “υπομονετικά” και τις όποιες προεκλογικές ακροβασίες και να αντιμετωπίζουν, βέβαια, υψηλά σε σχέση με το παρελθόν αλλά και με ανταγωνιστές κόστη ενέργειας, με την ελπίδα ότι οι ζήτηση αερίου από τη Γερμανία θα παραμείνει χαμηλά και έτσι οι τιμές δε θα “τσιμπήσουν” πάνω από τα επίπεδα τα τωρινά, περίπου στα 55 ευρώ/MWh.
Ήδη, πάντως, καμπανάκι για την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας έκρουσε την εβδομάδα που πέρασε ο γενικός διευθυντής του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών, Νίκος Βέττας, κατά την παρουσίαση της τριμηνιαίας έκθεσης του οργανισμού. “Στο θέμα της ανταγωνιστικότητας υπάρχει ένα θέμα στο πως θα είναι ανταγωνιστική η Ευρώπη απέναντι στις ΗΠΑ αλλά και εντός της Ευρώπης να μην υπάρχουν ανισορροπίες όταν οι χώρες με βαρύ πορτοφόλι” τόνισε χαρακτηριστικά και σημείωσε ότι αν και η βιομηχανία έχει πάει καλά το τελευταίο διάστημα και τα τελευταία έτη, ωστόσο, δεν είναι σαφές το πως θα αναπτυχθεί και θα μείνει ανταγωνιστική.
