Προοπτικές σημαντικής ανάπτυξης της αγοράς των μακροχρόνιων διμερών συμβάσεων προμήθειας ηλεκτρικού ρεύματος (PPA) βλέπει η Pexapark στην Ελλάδα. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του διεθνούς οίκου, η Ελλάδα και η Πορτογαλία εμφανίστηκαν το 2023 για ως νέες είσοδοι στην πρώτη δεκάδα των ευρωπαϊκών χωρών που κάνουν πρωταθλητισμό στα PPA. Πιο συγκεκριμένα, η Ελλάδα πλασαρίστηκε στην πέμπτη θέση, στη βάση του όγκου ηλεκτρισμού που «δεσμεύθηκε» μέσω PPAs και που άγγιξε το 1 GW (950 MW) μέσω εννέα διαφορετικών συμφωνιών.
Μεταξύ των σημαντικότερων συμφωνιών που έκλεισαν κατά το περασμένο έτος στην Ελλάδα ήταν τα PPA που σύναψε η ΔΕΗ (ως παραγωγός) με μεγάλες ενεργοβόρες βιομηχανίες, ο ΗΡΩΝ με την κοινοπραξία ΜΕΤΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ της γερμανικής RWE Renewables και της ΔΕΗ Ανανεώσιμες (από την πλευρά του «πράσινου» offtaker) και τα PPA της MYTILINEOS.
Να σημειωθεί ότι η Ελλάδα ήταν μια από τις αγορές που μπήκε πέρυσι στο «ραντάρ» της Amazon η οποία είναι η εταιρεία που αγόρασε την μεγαλύτερη ποσότητα ρεύματος μέσω PPA (1,8 GW) μέσω επτά διαφορετικών deals σε διάφορες χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα όπου σύναψε PPA για να αγοράσει ηλιακή ενέργεια από φωτοβολταϊκό πάρκο ισχύος 24 MW.
«Η Χρυσή εποχή της Ευρωπαϊκής αγοράς PPA έφτασε», λέει η Pexapark προβλέποντας ότι φέτος θα συναφθούν 350 deals που θα «συσσωρεύσουν» ισχύ άνω των 20 GW σε όλη την Ευρώπη, με την Ισπανία και τη Γερμανία -τους παραδοσιακούς leaders της αγοράς- να διατηρούν την πρωτοκαθεδρία. Η εταιρεία κάνει λόγο για αύξηση της δραστηριότητας στον κλάδο στις αγορές της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και ειδικά στην Ελλάδα και τη Γερμανία, ενώ «βλέπει» και περιθώρια για ακόμα μεγαλύτερη κινητικότητα «βλέπει» η Pexa και στη Γαλλία (που έχει την τρίτη θέση αυτή τη στιγμή) λόγω και του προσφάτως εγκριθέντος σχήματος εγγυήσεων πιστώσεων που μπορεί δυνητικά να προσελκύσει μια μεγάλη δεξαμενή μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων.
Οι επιφυλάξεις της βιομηχανίας
Πάντως στην Ελλάδα, κύκλοι της ενεργοβόρου βιομηχανίας που εμφανίζεται ως ένας από τους μεγαλύτερους δυνητικούς offtaker της ενέργειας που παράγεται από τους σταθμούς ΑΠΕ μέσω σύναψης συμβάσεων PPA εμφανίζονται πιο επιφυλακτικοί, εκτιμώντας ότι η αγορά θα «πάρει μπρος» μόνο όταν αρθούν τα εμπόδια που λειτουργούν ανασταλτικά για την ανάπτυξή της. Όπως εξηγούν, «Η λήξη των μακροχρόνιων συμβάσεων με σταθερή τιμή έφερε τις εγχώριες βιομηχανίες έντασης ενέργειας αντιμέτωπες με τις διακυμάνσεις των χονδρεμπορικών τιμών, εξωθώντας τες να βρουν τρόπος να αντισταθμίσουν τον κίνδυνο από τις ευμετάβλητες τιμές της αγοράς…. Ελλείψει αξιόπιστης προθεσμιακής αγορά με βάθος και ρευστότητα, στράφηκαν στη σύναψη PPA με παραγωγούς ΑΠΕ που εμφανίζουν σταθμισμένο μεταβλητό κόστος ενέργειας (LCOE) χαμηλότερο από αυτό της αγοράς. Όμως τεθηκαν από την αρχή σημαντικά εμπόδια, μεταξύ των οποίων το πλαφόν στη χονδρεμπορική αγορά (σ.σ. που ήρθη πρόσφατα) και η αλλαγή στις προτεραιότητες λήψης όρων σύνδεσης. Την ίδια στιγμή, το υψηλό shaping cost, δηλαδή η καταγραφή μεγάλης διαφοράς μεταξύ των τιμών στις ώρες που παράγουν τα φωτοβολταΪκά με τις υπόλοιπες ώρες της ημέρας, το πλήθος των «παγωμένων» έργων με όρους σύνδεσης που δεσμεύουν ηλεκτρικό χώρο αλλά δεν προχωρούν, η σπανιότητα επενδυτών που να ικανοποιούνται με απόδοση της επένδυσης (IRR) που να κινείται σε μονοψήφιο ποσοστό, ο ορατός κίνδυνος κανιβαλισμού των τιμών στις ώρες που παράγουν τα φωτοβολταϊκά και η πιθανή περαιτέρω πτώση των τιμών του φυσικού αερίου και των τιμών των δικαιωμάτβων εκπομπών ρύπων (EUAs) λόγω μείωσης της ζήτησης καθιστούν μη ελκυστική τη σύναψη μακροχρόνιων ΡΡΑ με ΑΠΕ ως αποκλειστικό μέσο αντιστάθμισης του κινδύνου από τις τιμές των αγορών για τις βιομηχανίες στις τιμές που σήμερα προσφέρονται».
