Η Ευρώπη παραμένει μια σημαντική αγορά για την υπεράκτια αιολική ενέργεια και θα αποκτήσει αυξανόμενη σημασία τις επόμενες δεκαετίες καθώς προχωρά προς την επίτευξη των στόχων μείωσης των εκπομπών άνθρακα και την αύξηση της ενεργειακής της ανεξαρτησίας, τονίζει ο οίκος αξιολόγησης DBRS. Αυτό έρχεται σε έντονη αντίθεση με την πορεία των Ηνωμένων Πολιτειών μετά το εκτελεστικό διάταγμα του Τραμπ στις 20 Ιανουαρίου, για την αναστολή νέων ή ανανεωμένων μισθώσεων για υπεράκτια και ηπειρωτικά αιολικά πάρκα και τη διακοπή μίσθωσης έργων αιολικής ενέργειας στην εξωτερική υφαλοκρηπίδα.
Η Ευρώπη έχει μακρά ιστορία στη χρήση υπεράκτιας αιολικής ενέργειας ως μέρος του ενεργειακού της μείγματος, επισημαίνει ο οίκος. Το πρώτο υπεράκτιο αιολικό πάρκο στον κόσμο ολοκληρώθηκε στη Δανία το 1991 από την Orsted. Το έργο αποτελούνταν από 11 ανεμογεννήτριες συνολικής ισχύος 5 MW.
Η ευρωπαϊκή υπεράκτια αιολική βιομηχανία έχει αναπτυχθεί σημαντικά έκτοτε με την Ευρώπη να επιτυγχάνει 35 GW εγκατεστημένης παραγωγής μέχρι το τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2024. Πλέον, όπως προσθέτει η DBRS, η Ευρώπη έχει σημαντικό μερίδιο της υπεράκτιας αιολικής βιομηχανίας με το 38% της παγκόσμιας υπεράκτιας αιολικής δυναμικότητας, με τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο ως κύριους συντελεστές. Η ευρωπαϊκή αγορά είναι σημαντικά μεγαλύτερη αυτήν των ΗΠΑ όπου υπάρχουν μόνο 130 MW λειτουργικών υπεράκτιων αιολικών έργων και 6,9 GW προγραμματισμένων έργων μέχρι το 2027.
Η υπεράκτια αιολική ενέργεια αντιπροσωπεύει βασικό μέρος του στόχου της Ευρώπης για μετάβαση σε ανανεώσιμες πηγές ηλεκτρικής ενέργειας και για επίτευξη ενεργειακής ανεξαρτησίας. Όπως τονίζει η DBRS, σύμφωνα με εκτιμήσεις, η ευρωπαϊκή αιολική δυναμικότητα θα φτάσει τα 40 GW το 2025, αυξάνοντας σε 80 GW έως το 2030 και 274 GW έως το 2040, με το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γερμανία και την Ολλανδία να συμβάλλουν τα μέγιστα στην ανάπτυξη.
Οι ενεργειακοί όμιλοι μπόρεσαν να ξεκινήσουν τα υπεράκτια αιολικά έργα χωρίς καμία κρατική υποστήριξη, προσθέτει η DBRS. Για παράδειγμα, η Γερμανία το 2024 δημοπράτησε 8,0 GW υπεράκτιας ισχύος μέσω μιας διαδικασίας αρνητικής υποβολής προσφορών (όπου ο επιτυχών πλειοδότης πληρώνει στην κυβέρνηση το δικαίωμα ανάπτυξης έργου με τα κεφάλαια που χρησιμοποιούνται κυρίως για τη μείωση των εισφορών στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας και για τη στήριξη της θαλάσσιας διατήρησης) με την εταιρεία να κερδίζει έσοδα από την εμπορική ηλεκτρική ενέργεια κατά τη διάρκεια του έργου. Η Γερμανία σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει αυτή τη διαδικασία στο μέλλον για να διαθέσει πρόσθετα υπεράκτια αιολικά έργα με 4,5 GW το 2025, 3,5 GW το 2026, 4 GW το 2027 και 4 GW το 2028. Ωστόσο, παραμένει αβέβαιο εάν θα συνεχίσει να είναι επιτυχής. Για παράδειγμα, ο βόρειος γείτονας της Γερμανίας, η Δανία, μπόρεσε να χρησιμοποιήσει με επιτυχία την αρνητική υποβολή προσφορών για το υπεράκτιο αιολικό έργο Thor το 2022, στο οποίο η εταιρεία πλήρωσε 350 εκατομμύρια ευρώ στην κυβέρνηση για τα δικαιώματα ανάπτυξης του έργου. Ωστόσο, το 2024, δεν υπήρξαν πλειοδότες για τη δημοπρασία υπεράκτιων αιολικών στη Δανία, κυρίως λόγω του υψηλότερου κόστους ανάπτυξης του έργου.
Η DBRS δεν αναμένει πάντως ότι η αρνητική υποβολή προσφορών θα λειτουργήσει σε ολόκληρη την Ευρώπη, καθώς εκτιμά πως θα υπάρξει μεγαλύτερη κρατική υποστήριξη για την έναρξη υπεράκτιων αιολικών έργων, μέσω συμβάσεων επί διαφοράς (CfD), μεταξύ άλλων.
Ενίσχυση των δικτύων μετάδοσης
Ο οίκος σημειώνει ότι τα δίκτυα μεταφοράς εξακολουθούν να αποτελούν περιορισμό για τη σύνδεση περισσότερων υπεράκτιων αιολικών έργων λόγω της περιορισμένης χωρητικότητας. Οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας έχουν σχέδια για να διευκολύνουν την ενσωμάτωση της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας στο δίκτυο. Για παράδειγμα, ο Όμιλος Elia σχεδιάζει να επενδύσει 30,1 δισεκατομμύρια ευρώ έως το 2028 για να αυξήσει τη χωρητικότητα του δικτύου. Αυτό περιλαμβάνει το νησί της Πριγκίπισσας Ελισάβετ, το οποίο θα είναι το πρώτο τεχνητό νησί στον κόσμο που θα λειτουργεί ως κόμβος ηλεκτρικής ενέργειας που θα συνδέει νέα προγραμματισμένα υπεράκτια αιολικά πάρκα και θα διασυνδέεται με το χερσαίο δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
Περαιτέρω υποστήριξη για την αιολική ενέργεια φαίνεται επίσης στην ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για δέσμευση 1,2 δισεκατομμυρίων ευρώ στο πλαίσιο του τρέχοντος ενεργειακού προγράμματος Connecting Europe Facility σε διασυνοριακές υποδομές. Περίπου 750 εκατομμύρια ευρώ θα επενδυθούν σε οκτώ έργα δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των υπεράκτιων και έξυπνων δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας. Με 645 εκατομμύρια ευρώ, η μεγαλύτερη επιχορήγηση θα υποστηρίξει το έργο Bornholm Energy Island, το οποίο θα επιτρέψει τη σύνδεση με τη Δανία και τη Γερμανία με την ενσωμάτωση 3 GW υπεράκτιας αιολικής ισχύος.
Η DBRS σημειώνει παράλληλα και το αυξανόμενο ανεκτέλεστο υπόλοιπο έργων (backlog) των κύριων ευρωπαίων κατασκευαστών ανεμογεννητριών. Η Siemens Gamesa, με περισσότερα από 25 GW εγκατεστημένα παγκοσμίως, ανακοίνωσε 39 δισεκατομμύρια ευρώ ανεκτέλεστο υπόλοιπο έργων αιολικής ενέργειας στην παρουσίαση των αποτελεσμάτων του α’ τριμήνου του 2025, ενισχυμένο από την υψηλή ζήτηση από τη Βόρεια Θάλασσα. Η Vestas, με εγκατεστημένη ισχύ άνω των 10 GW, είχε ανεκτέλεστο ύψους 15 δισεκατομμύρια ευρώ στο τέλος του 2024. Αν και ο οίκος αναμένει σημαντική ανάπτυξη για τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην υπεράκτια αιολική ενέργεια στην Ευρώπη, αναμένει επίσης ότι θα εκτεθούν σε μεγαλύτερο ανταγωνισμό κυρίως από κινεζικούς ομίλους κυρίως λόγω της ανταγωνιστικότητας κόστους και των οικονομιών κλίμακας από τη μεγάλη εγχώρια υπεράκτια αλυσίδα εφοδιασμού αιολικής ενέργειας.
