του Αλέξανδρου Μπαρότσι
Μια μεγάλη επιχειρηματική μάχη βρίσκεται προ των πυλών. Το στοίχημα τριπλασιασμού της πράσινης ενέργειας, μπορεί να κερδηθεί μόνο με επενδύσεις σε μπαταρίες. Το βάρος πέφτει αναπόφευκτα στην εγκατάσταση πολλών συστημάτων αποθήκευσης, οι οποίες θα παρέχουν στο σύστημα υπηρεσίες αποσυμφόρησης, καθώς οι επενδύσεις σε νέα δίκτυα δεν επαρκούν για να σηκώσουν όλη αυτή τη θηριώδη πράσινη ισχύ που προβλέπει το ΕΣΕΚ μέχρι το 2030.
Το σήμα για τη μάχη στέλνει ο υπερφιλόδοξος στόχος για έργα αποθήκευσης, ισχύος 8 GW έναντι μόλις 1,5 GW στο υφιστάμενο σχέδιο. Τι φέρνει όμως αυτό με τη σειρά του; Έναν παροξυσμό που θυμίζει τον πυρετό των φωτοβολταϊκών του 2010. Ενα βουνό αιτήσεων για σταθμούς αποθήκευσης σχηματίζεται ήδη στην ΡΑΕ, δίπλα σε ένα άλλο βουνό, αυτό των αιτήσεων για σταθμούς ΑΠΕ. Το μητρώο της Αρχής μετρά ήδη αιτήσεις για 311 τέτοιες μονάδες, συνολικής ισχύος 20 και πλέον GW… ίση με δύο και πλέον φορές τον υπερφιλόδοξο στόχο των 8 GW.
Ανάμεσα στα έργα ξεχωρίζουν το αντλησιοταμιευτικό της ΤΕΡΝΑ στην Αμφιλοχία, μονάδες των 50 και 100 MW της ΔΕΗ Ανανεώσιμες σε Δ. Μακεδονία και Πελοπόννησο, δύο έργα με συνολική ισχύ 390 MW της Akuo Energy στη Θεσσαλία, σύστημα 240 MW της Ελλάκτωρ στη Λακωνία, καθώς και έργα άνω των 200 MW της Pyritium σε Κοζάνη και Αλεξανδρούπολη.
Βλέπουν κάποιοι ένα νέο Ελντοράντο, όπως προ 20ετίας με τα φωτοβολταικά; Προφανώς ναι, είναι η απάντηση, αφού τα πλέον αποδοτικά έργα θα επιδοτηθούν αδρά μέσα από δύο πρώτους διαγωνισμούς που θα τρέξουν τους επόμενους μήνες. Σε αυτούς θα επιμεριστεί κατά 50% το σύνολο της δημοπρατούμενης ισχύος 900 MW, που προφανώς δεν αρκεί μπροστά στον στόχο των 8 GW. Οι επενδυτές θα υποβάλουν προσφορές για την «ταρίφα» με την οποία θα αποζημιώνονται για τα 10 πρώτα χρόνια λειτουργίας των σταθμών τους. Η «ταρίφα» θα αφορά το προσδοκώμενο ετήσιο έσοδο κάθε μονάδας. Τα έργα με τις χαμηλότερες προσφορές, θα είναι κι εκείνα που θα λάβουν την επενδυτική επιχορήγηση και τα οποία θα πρέπει να συμβασιοποιηθούν πριν το τέλος του 2023 και να ολοκληρωθούν έως το τέλος του 2025.
Μια επιχειρηματική μάχη λοιπόν για τις μπαταρίες ξεκινά και όποιος προλάβει. Και κάπου εδώ αρχίζουν τα ερωτήματα. Η ετήσια στήριξη, υπό τη μορφή λειτουργικής ενίσχυσης, που θα καταβάλλεται κατά τη φάση λειτουργίας τους, για μία 10ετία, θα προέλθει από ειδικό λογαριασμό που δημιουργήθηκε για αυτό τον σκοπό στον ΕΛΑΠΕ. Θα φθάσουν τα χρήματα; Εάν όχι, ποιός θα σηκώσει το κόστος της αποθήκευσης, όπου η τεχνολογία δεν έχει ακόμη αναπτυχθεί πολύ και οι μονάδες κοστίζουν;
Οι ειδικοί συστήνουν αυτοσυγκράτηση. Αρκούν τα έργα αντλησιοταμίευσης, όπως λένε, για τη διείσδυση των ΑΠΕ σε επίπεδα 80% ως το 2030, αφού το κόστος των μπαταριών είναι ακόμη υψηλό. Οι φωνές τους δεν εισακούονται, όπως δείχνει ο βομβαρδισμός της ΡΑΕ με αιτήσεις.