Δύο - τρία «έργα - πιλότος» στις ελληνικές θάλασσες είναι αυτά που θα ανοίξουν την πολύ ακριβή ακόμη αγορά των πλωτών αιολικών πάρκων, προσφέροντας τον κρίσιμο εκείνο όγκο για να αναπτυχθεί μια τοπική εφοδιαστική αλυσίδα.
Τα πρώτα αυτά έργα, που θα μπορούσαν να φτάσουν και το 1 GW, θα δημιουργήσουν την απαραίτητη ορατότητα που χρειάζονται οι ενδιαφερόμενοι για να κινητοποιήσουν κεφάλαια, να βρουν χρηματοδότηση και να μπουν στο παιχνίδι, επενδύοντας στην εφοδιαστική αλυσίδα και βάζοντας τις βάσεις για μια βιομηχανία made in Greece.
Τα ναυπηγεία, οι βιομηχανίες καλωδίων και χάλυβα, τα λιμάνια και οι ναυτιλιακές, έχουν ανάγκη να ξέρουν ότι υπάρχει έτοιμη πελατεία στην Ελλάδα για να απορροφήσει τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που θα αναπτύξουν, γεγονός που σημαίνει ότι χωρίς την ύπαρξη κάποιων έργων που θα παίξουν τον ρόλο του «φάρου» και θα βγουν με διαγωνισμούς που θα συνοδεύονται από ειδικούς όρους, δεν πρόκειται να το κάνουν.
Και πώς θα χρηματοδοτηθούν τα πρώτα αυτά έργα, που θα προκηρυχθούν πολύ νωρίτερα από τους άλλους μεγαλύτερους διαγωνισμούς; Το σενάριο που εξετάζεται είναι με χρήση ευρωπαϊκών πόρων, χωρίς ακόμη να έχουν συγκεκριμενοποιηθεί οι σχετικοί κωδικοί. Και σε κάθε περίπτωση, ο στόχος είναι να τρέξουν γρήγορα οι διαδικασίες ώστε να σταλεί άμεσα το μήνυμα στις επιχειρήσεις που ενδιαφέρονται να επενδύσουν στην αυριανή αυτή δευτερογενή αγορά ότι θα υπάρξει σύντομα ο απαραίτητος εκείνος όγκος έργων που θα τους διασφαλίσει βιωσιμότητα.
Καιρός για χάσιμο δεν υπάρχει, το μομέντουμ είναι πολύ ισχυρό, η προβολή που έχει δοθεί στο θέμα των offshore πολύ μεγάλη και σύντομα αναμένονται εξελίξεις πάνω στο θέμα για τα επόμενα βήματα. Κεντρική θέση στο σκεπτικό του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θοδωρή Σκυλακάκη είναι ότι με την μέθοδο των «έργων - πιλότος» θα κερδηθεί ο απαραίτητος εκείνος χρόνος που απαιτείται για να ωριμάσει η τεχνολογία των πλωτών αιολικών. Και άρα να καταστεί βιώσιμη η ανάπτυξη μεγάλων έργων με όρους αγοράς, κάτι που δεν αναμένεται να γίνει πριν τα τέλη της δεκαετίας.
Το υπουργείο λαμβάνει πολύ σοβαρά τα μηνύματα που εστάλησαν από τη Βρετανία, όταν σε πρόσφατο διαγωνισμό για floating αιολικά πάρκα δεν υποβλήθηκε ούτε μια προσφορά, γεγονός που δεν θα ήθελε να δει να συμβαίνει και στην Ελλάδα, καθώς αυτό θα έθετε εν αμφιβόλω το εγχείρημα εν τη γενέση του.
Τα floating πάρκα είναι διεθνώς σε αρκετά ανώριμο στάδιο και άρα πολύ ακριβά και κοστίζουν πάνω από 3 εκατ ευρώ / MW έναντι 2- 2,5 εκατ. / MW για τα σταθερής θεμελίωσης στον βυθό.
Τα επόμενα στάδια του σχεδίου Σκυλακάκη αφορούν ευρύτερα την ανάπτυξη της νέας αυτής μεγάλης αγοράς των θαλάσσιων αιολικών πάρκων. Στον πυρήνα του είναι να επισπευσθούν οι προδιαγωνιστικές διαδικασίες και η ΕΔΕΥΕΠ σε συνεργασία με τον ΑΔΜΗΕ να πραγματοποιήσουν τις μελέτες βυθού και τις ανεμολογικές μελέτες για τα οικόπεδα που έχουν προβλεφθεί.
Στο σκεπτικό του είναι να απαλλαγούν οι ενδιαφερόμενοι από περιττά ρίσκα όταν θα έρθει η ώρα να συμμετάσχουν στους διαγωνισμούς. Το Δημόσιο θα έχει κάνει από πριν όλες εκείνες τις ενέργειες, προκειμένου να προσφέρει στους επενδυτές πλήρως αναπτυγμένα έργα, τα οποία θα έχουν ολοκληρώσει το σύνολο ει δυνατόν της περιβαλλοντικής τους αδειοδότησης. Και θα τους έχει απαλλάξει από το ρίσκο της ανάπτυξης, αλλά και από διαδικασίες που επιβαρύνουν τα κόστη τους, με ό,τι αυτό συνεπάγεται και για τις τιμές ρεύματος που θα προσφέρουν.
«Θέλουμε να βγάλουμε τους διαγωνισμούς με το κλειδί στο χέρι», είπε χθες ο υπουργός μιλώντας στην ημερίδα της ΕΛΕΤΑΕΝ για την εφοδιαστική αλυσίδα, εξηγώντας ότι τα στοιχεία που θα προκύψουν από τις μελέτες, θα διατίθεται στους ενδιαφερόμενους επενδυτές σε ένα dataroom με την διαδικασία πρόσκλησης ενδιαφέροντος.
Τα κόστη πάντως είναι πολύ υψηλά (2- 2,5 εκατ/ Μεγαβάτ), ακόμη και για τα φθηνότερα σήμερα θαλάσσια αιολικά σταθερής θεμελίωσης, όπως αυτά για τα οποία πήραν τις πρώτες άδειες η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή και ο όμιλος Κοπελούζου. Στο σενάριο που οι επενδύσεις αυτές γίνονταν σήμερα, με βάση τα τωρινά δεδομένα, θα κόστιζαν 700 - 800 εκατ. ευρώ έκαστη, καθώς μιλάμε για έργα της τάξης των 300 MW.
Τα κόστη αναμένεται να πέσουν ακόμη και κατά 50% προς το 2030, τότε που υπολογίζεται ότι θα έχει ολοκληρωθεί και ο βαρύς όγκος της δουλειάς των δύο επενδυτών - δηλαδή οι ανεμολογικές, γεωφυσικές και γεωτεχνικές μελέτες, εκείνες που άπτονται της αλυσίδας logistics - και θα είναι έτοιμοι να παραγγείλουν τον βασικό εξοπλισμό των πάρκων.
