Σημαντικά ακριβότεροι σε σχέση με το παρελθόν είναι οι λογαριασμοί ενέργειας στην Ευρώπη, παρά τα υψηλά αποθέματα φυσικού αερίου σε ποσοστό ρεκόρ είχε η Ευρώπη στα τέλη Νοεμβρίου,
Σύμφωνα με υπολογισμούς της Moody’s, η Ε.Ε. έχει διασφαλίσει αποθέματα-ρεκόρ φυσικού αερίου με πληρότητα περίπου 97,5% στα τέλη Νοεμβρίου, το οποίο σημαίνει ότι υπάρχουν ελάχιστες πιθανότητες έλλειψης. «Τα βελτιωμένα ενεργειακά αποθέματα της Ευρώπης ενόψει του φετινού χειμώνα είναι αποτέλεσμα της αποτελεσματικότητας των κυβερνητικών δράσεων στην πλευρά της προσφοράς και της ζήτησης και της συνεπούς εξοικονόμησης ενέργειας τόσο από τα νοικοκυριά όσο και από τις επιχειρήσεις», αναφέρεται στην έκθεση της Moody’s, η οποία αναφέρει ότι οι μεγαλύτερες προμήθειες υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) το 2023, η μεγαλύτερη διαθεσιμότητα πυρηνικών και υδροηλεκτρικών σταθμών και ένας ήπιος χειμώνας βελτιώνουν την κατάσταση.
Έτσι, η Moody’s εκτιμά πλέον ότι τα αποθέματα φυσικού αερίου θα ανέρχονται στα τέλη Μαρτίου στο 55%, υψηλότερα από την προηγούμενη πρόβλεψη.
Στα ύψη οι τιμές
Ωστόσο, «οι ευρωπαϊκές τιμές φυσικού αερίου θα παραμείνουν υψηλά και με διακυμάνσεις», σύμφωνα με την έκθεση της Moody’s.
Ο τομέας της ενέργειας ήταν ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες που συνέβαλαν στην αποκλιμάκωση του πληθωρισμού τους τελευταίους μήνες, αφού ήταν ο κυριότερος καταλύτης για την αύξηση των τιμών καταναλωτή αμέσως μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Τον Νοέμβριο, ο ετήσιος πληθωρισμός στην Ευρωζώνη διαμορφώθηκε στο 2,4%, με τον αποπληθωρισμό των τιμών της ενέργειας να ανέρχεται στο 11,5% σε ετήσια βάση αλλά με τον ρυθμό αύξηση των τιμών σε όλους τους τομείς να έχει απλώς μετριαστεί.
Στο δε Ηνωμένο Βασίλειο, οι πληθωριστικές πιέσεις στην τιμή του φυσικού αερίου έχουν μειωθεί 31% κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους μέχρι τον Νοέμβριο, σύμφωνα με τα στοιχεία της βρετανική στατιστικής υπηρεσίες.
Αλλά οι μειώσεις είναι υποδεέστερες της εκτίναξης που έχουν καταγράψει οι τιμές του φυσικού αερίου.
Στηριζόμενη σε στοιχεία της FactSet, η Moody’s διαπίστωσε ότι οι τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη κινούνται πολύ υψηλότερα του μέσου όρου της περιόδου 2015-2019 - με τον οίκο να προβλέπει μάλιστα ότι θα παραμείνουν πάνω από αυτό το επίπεδο τουλάχιστον έως το 2031. Σημειώνεται ότι το 2020 και το 2021 οι τιμές κινήθηκαν χαμηλότερα του μέσου όρου.
"Οι λογαριασμοί που πληρώνουν τα νοικοκυριά και οι βιομηχανία παραμένουν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα”, ανέφερε στο CNBC, μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ο James Waddell, επικεφαλής του ευρωπαϊκού τμήματος φυσικού αερίου και του παγκόσμιου τμήματος LNG της Energy Aspects.
"Οι τιμές αυτές ακολουθούν συνήθως τις εξελίξεις στις τιμές της χονδρικής αγοράς φυσικού αερίου με καθυστέρηση αρκετών μηνών, λόγω των αντισταθμιστικών συμβολαίων των προμηθευτών. Επομένως, η πτώση των τιμών χονδρικής που έχει ξεκινήσει από πέρυσι δεν έχει ακόμη μετακυλισθεί πλήρως”, προσθέτει.
Ο ίδιος σημειώνει πάντως, ότι οι τιμές χονδρικής παρότι είναι περίπου τέσσερις φορές χαμηλότερες σε σύγκριση με τον μέσο όρο του 2022, και πάλι παραμένουν υπερδιπλάσιες από ό,τι ήταν ιστορικά.
"Αυτό σημαίνει ότι παραμένουν οι πιέσεις για τα νοικοκυριά και τις βιομηχανίες, και στην περίπτωση των τελευταίων βλέπουμε όλο και περισσότερο ενδιαφέρον από τις εταιρείες να μεταφέρουν την παραγωγή τους εκτός Ευρώπης”, επισημαίνει ο Waddell.
Παράλληλα, σημειώνει ότι παρά τον επαρκή εφοδιασμό βραχυπρόθεσμα, εξακολουθούν να υφίστανται ανησυχίες σχετικά με την ικανότητα της Ευρώπης να διευρύνει τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου τα επόμενα χρόνια, δεδομένου ότι "τα αποθέματα μπορούν να εξαλειφθούν γρήγορα σε περίπτωση που ο καιρός κρυώσει”. Το ίδιο μπορεί να συμβεί εάν αυξηθεί η ζήτηση LNG από την Ασία, μειώνοντας την προσφορά προς την Ευρώπη, σύμφωνα με τον Waddell.
Οι κίνδυνοι
Η Moody’s από τη μεριά της, σημειώνει ότι οι τιμές του φυσικού αερίου θα παραμείνουν ευμετάβλητες κυρίως λόγω των "αυξημένων γεωπολιτικών κινδύνων, οι οποίοι αντικατοπτρίζουν την εγγενή τους ευπάθεια στις διαταραχές του εφοδιασμού”
Ο οίκος επισημαίνει μάλιστα αρκετούς καθοδικούς κινδύνους που μπορεί να επηρεάσουν τις εκτιμήσεις της για την αγορά φυσικού αερίου, όπως η περαιτέρω μείωση της προμήθειας μέσω του ρωσικού αγωγού και τυχόν διακοπές εφοδιασμού, όπως στην περίπτωση των απεργιών σε εγκαταστάσεις LNG στην Αυστραλία νωρίτερα φέτος.
Οι αναλυτές της Moody’s επισημαίνουν ότι πρόσθετη αστάθεια έχει προκαλέσει και ο πόλεμος μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, ο οποίος προκάλεσε την αύξηση των ασφαλίστρων κινδύνου και των τιμών spot του φυσικού αερίου παρά τη σχετική απόσταση της Ευρώπης από το μέτωπο του πολέμου.
Σύμφωνα με την Moody's, "στο απίθανο δυσμενές σενάριο όπου η σύγκρουση θα μπορούσε να κλιμακωθεί στην ευρύτερη περιοχή με την άμεση εμπλοκή του Ιράν, οι ευρωπαϊκές τιμές του φυσικού αερίου θα μπορούσαν να εκτοξευθούν σε παρόμοια επίπεδα αυτά στα οποία ανήλθαν μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Αυτό το σενάριο θα έβλαπτε την οικονομική δραστηριότητα και θα αύξανε περαιτέρω τις προκλήσεις για τους τομείς έντασης ενέργειας".