Η βουλγαρική κρατική εταιρεία φυσικού αερίου Bulgargaz, σημαντικός παίκτης στην αγορά φυσικού αερίου της περιοχής, συσσωρεύει μεγάλες ζημίες λόγω συμφωνίας με την τουρκική κρατική εταιρεία φυσικού αερίου BOTASH.
Η Τουρκία δεν έδειξε καμία προθυμία να ακυρώσει τη συμφωνία μεταξύ της BOTASH και της Bulgargaz, οδηγώντας τη βουλγαρική κρατική εταιρεία φυσικού αερίου σε πτώχευση. Αυτό κατέστη σαφές το Σάββατο μετά από συνάντηση του Βούλγαρου υπουργού Ενέργειας Vladimir Malinov με τον Τούρκο ομόλογό του Alparslan Bayraktar στην Κωνσταντινούπολη.
Οι βουλγαρικές αρχές προσπαθούν να επαναδιαπραγματευτούν τη συμφωνία για περισσότερο από μισό χρόνο, αλλά χωρίς αποτέλεσμα.
Η σύμβαση μεταξύ της Bulgargaz και της BOTASH προβλέπει τη δέσμευση δυναμικότητας 1,85 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων (bcm) ετησίως από τουρκικούς τερματικούς σταθμούς υγροποιημένου φυσικού αερίου προς τα βουλγαρικά σύνορα μέσω του διαβαλκανικού αγωγού φυσικού αερίου. Σύμφωνα με τη σύμβαση, η Bulgargas μπορεί να εκφορτώνει βυτιοφόρα σε ορισμένους τερματικούς σταθμούς LNG στην Τουρκία και να παραλαμβάνει την ίδια ποσότητα φυσικού αερίου προς τα βουλγαρικά σύνορα μέχρι το 2035.
Η κοινοβουλευτική επιτροπή που διερεύνησε τη συμφωνία Bulgargas-BOTASH δήλωσε ότι είναι εντελώς δυσμενής για τη Βουλγαρία και την έστειλε στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) για έρευνα.
Ωστόσο, η κοινοβουλευτική έκθεση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η βουλγαρική εταιρεία πληρώνει σχεδόν μισό εκατομμύριο δολάρια ημερησίως στην BOTASH, αλλά δεν χρησιμοποιεί τη συμβατική χωρητικότητα. Ως αποτέλεσμα, η κρατική εταιρεία φυσικού αερίου χάνει εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια ετησίως. Σε διάστημα δύο ετών, η Bulgargas θα δαπανήσει σχεδόν 300 εκατομμύρια δολάρια για τη συμφωνία και η εταιρεία δεν θα έχει κανένα έσοδο από αυτήν.
Η σύμβαση υπεγράφη το 2023, όταν στην εξουσία βρισκόταν η υπηρεσιακή κυβέρνηση που είχε διορίσει ο πρόεδρος Rumen Radev.
«Η Bulgargaz έχει χρεοκοπήσει, σώθηκε μόνο από το μακροπρόθεσμο συμβόλαιο για το αζέρικο αέριο. Η σύμβαση με την τουρκική εταιρεία BOTASH είναι απλώς ένα επεισόδιο στην ήττα του βουλγαρικού ενεργειακού τομέα», δήλωσε ο Alexander Nikolov, πρώην υπουργός Ενέργειας, στον συνεργάτη της Euractiv, Sega.
«Η Βουλγαρία και η Τουρκία θα συνεχίσουν τη συνεργασία τους για να διασφαλίσουν τη διαφοροποίηση και την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού», δήλωσε το υπουργείο Ενέργειας μετά τη συνάντηση μεταξύ Malinov – Bayraktar.
«Η βουλγαρική πλευρά εξέφρασε την προθυμία να επανεξετάσει τη συμφωνία, ενώ η τουρκική πλευρά εξέφρασε την κατανόηση και την ετοιμότητά της να συνεχίσει τη συνεργασία. Οι υπουργοί Ενέργειας έδωσαν εντολή στις διοικήσεις των δύο εταιρειών να ξεκινήσουν ενεργές εργασίες για τη συμφωνία μεταξύ Bulgargaz και BOTASH», αναφέρεται στην ανακοίνωση μετά τη συνάντηση του Σαββάτου στην Κωνσταντινούπολη.
Η σύμβαση υπεγράφη στις 3 Ιανουαρίου 2023 στη Σόφια από τη διευθύνουσα σύμβουλο της Bulgargaz Denitza Zlateva και τον διευθύνοντα σύμβουλο της BOTASH Burhan Özdcan παρουσία των υπουργών Ενέργειας των δύο χωρών, Rosen Hristov και Fatih Dönmez.
Τον Οκτώβριο, η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ξεκίνησε έρευνα σχετικά με τις συμβάσεις προμήθειας φυσικού αερίου BOTASH και τις κρατήσεις δυναμικότητας στα τουρκοβουλγαρικά σύνορα.
Η Επιτροπή ζήτησε επίσης πληροφορίες σχετικά με τις συμβάσεις που έχουν συναφθεί ή βρίσκονται υπό διαπραγμάτευση βάσει των οποίων η Bulgargaz μπορεί να ενεργεί ως αποκλειστικός αντιπρόσωπος ή διανομέας για προμήθειες φυσικού αερίου στη Βουλγαρία ή αλλού στην ΕΕ.
Ο λόγος της έρευνας είναι η υποψία ότι η Bulgargaz μπορεί να είναι η μόνη εταιρεία στην ΕΕ που έχει πρόσβαση σε φυσικό αέριο μέσω της τουρκικής υποδομής και ενεργεί ως μεσάζων για το ρωσικό αέριο που προμηθεύεται στην Τουρκία και παραδίδεται στην περιοχή.