Οι εξελίξεις στην Ουκρανία αναδεικνύονται για άλλη μια φορά ως βασικός «μοχλός» των τιμών του φυσικού αερίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σημειώνει η Capital Economics. Ωστόσο, ο συνδυασμός χαμηλότερης χρήσης φυσικού αερίου και εναλλακτικών προμηθειών στην Ευρώπη σημαίνει ότι η κατάσταση είναι πολύ διαφορετική από εκείνη κατά τη διάρκεια της πρόσφατης ενεργειακής κρίσης.
Πιο αναλυτικά, όπως επισημαίνει η Capital Economics, οι φόβοι ότι η μάχη κοντά σε μια βασική εγκατάσταση επεξεργασίας φυσικού αερίου στη Ρωσία θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τις υπόλοιπες προμήθειες ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη από τον αγωγό, ήταν βασικός μοχλός για το ράλι 15% στην τιμή του TTF στην ευρωπαϊκή τιμή φυσικού αερίου πριν μερικές ημέρες. Στη συνέχεια, και σύμφωνα με αναφορές, ο σταθμός φυσικού αερίου στην πόλη Sudzha τέθηκε υπό ουκρανικό έλεγχο και οι τιμές αυξήθηκαν περαιτέρω, πάνω από τα 40 ευρώ ανά MWh, ενώ παρά την πτώση που ακολούθησε το TTF είναι περίπου 20% πάνω από το επίπεδό του στα μέσα Ιουλίου και 55% υψηλότερα από τα τέλη Φεβρουαρίου.
Εκ πρώτης όψεως, το ράλι στην ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου έχει δυσοίωνους τόνους, τονίζει ο οίκος. Εξάλλου, η προηγούμενη φορά που ο δείκτης αναφοράς TTF ξεπέρασε τα 40 ευρώ ανά MWh ήταν τον Αύγουστο του 2021, πριν την εντυπωσιακή εκτόξευση σε επίπεδα άνω των 300 ευρώ ανά MWh ένα χρόνο αργότερα. Πάντως, οι ομοιότητες με την τρέχουσα περίπτωση και την κατάσταση πριν από τρία χρόνια δεν είναι βαθιές, σημειώνει η Capital Economics.
Σε κάθε περίπτωση, αξίζει να σημειωθούν τρία βασικά σημεία:
Πρώτον, σε σύγκριση με την αβεβαιότητα στο αποκορύφωμα της ενεργειακής κρίσης του 2021/2022, οι κίνδυνοι που συνδέονται με την κατάληψη του τερματικού σταθμού φυσικού αερίου στη Sudzha μπορούν να προσδιοριστούν ποσοτικά πολύ καλύτερα και, κυρίως, είναι μικρότεροι. «Σημειώστε ότι οι ροές μέσω του αγωγού αντιστοιχούν μόνο στο 5% περίπου της συνολικής ζήτησης φυσικού αερίου της ΕΕ και θα σταματούσαν στα τέλη του τρέχοντος έτους», τονίζει ο οίκος.
Δεύτερον, μία από τις κληρονομιές της ενεργειακής κρίσης είναι ότι η Ευρώπη χρησιμοποιεί τώρα πολύ λιγότερο φυσικό αέριο από ό,τι πριν από τρία χρόνια. Για παράδειγμα, με φόντο τη συνεχιζόμενη ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και τις υψηλότερες τιμές φυσικού αερίου, το μερίδιο της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται με φυσικό αέριο στην ΕΕ έχει μειωθεί από περίπου 19% τους πρώτους έξι μήνες του 2020 και του 2021 σε περίπου 14% την ίδια περίοδο φέτος. Εν τω μεταξύ, η χρήση φυσικού αερίου στη βιομηχανία της Γερμανίας κατά τους πρώτους οκτώ μήνες του τρέχοντος έτους ήταν περίπου 20% χαμηλότερη από ό,τι την ίδια περίοδο του 2021.
Έχει επίσης δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην αύξηση των επιπέδων αποθήκευσης αερίου στην Ευρώπη. Οποιαδήποτε διακοπή στον εφοδιασμό φυσικού αερίου θα μπορούσε να επιβραδύνει τον ρυθμό με τον οποίο αναπληρώνονται οι δεξαμενές αποθήκευσης ενόψει του χειμώνα και τα επίπεδα αποθήκευσης δεν έχουν αυξηθεί τόσο γρήγορα όσο το 2023. Ωστόσο το πιο βασικό είναι ότι τα επίπεδα αποθήκευση είναι κοντά στο 90% και είναι παρόμοια με αυτά που ήταν πέρυσι και πολύ πάνω από τον μέσο όρο της προηγούμενης πενταετίας, επισημαίνει η Capital Economics.
Τέλος, το γεγονός ότι το πρόσφατο ράλι του φυσικού αερίου της ΕΕ ήρθε παράλληλα με την ταχεία συσσώρευση long θέσεων στην αγορά των futures που κατέχουν οι εταιρείες επενδύσεων, εγείρει ερωτήματα σχετικά με τη συνέχειά του. Φυσικά, αν η ιστορία μας έχει διδάξει κάτι είναι ότι η ακραία θέση στην αγορά μπορεί εύκολα να γίνει ακόμα πιο ακραία, τονίζει ο οίκος, αλλά όπως έδειξε η πρόσφατη χαλάρωση του carry trade του γεν, τέτοιες δημοφιλείς συναλλαγές μπορούν να μειωθούν γρήγορα και άτακτα. Αντίστοιχα, οι τιμές του φυσικού αερίου θα μπορούσαν ενδεχομένως να μειωθούν γρήγορα, αν μερικοί από τους χειρότερους γεωπολιτικούς φόβους που είναι επί του παρόντος αποτιμημένοι σε αυτές, υποχωρήσουν.
Συνολικά, οι κίνδυνοι για την τρέχουσα πρόβλεψη της Capital Economics για πτώση των τιμών του φυσικού αερίου στην ΕΕ στα 25 ευρώ ανά MWh έως το τέλος του τρέχοντος έτους έχουν σίγουρα αυξηθεί, όπως επισημαίνει, και λόγω της κατάστασης στη Μέση Ανατολή. Επιπλέον, το γεγονός ότι η ΕΕ εξαρτάται περισσότερο από τις εισαγωγές LNG την έχει φέρει σε άμεσο ανταγωνισμό για ροές LNG από την Ασία, η ζήτηση για το οποίο είναι πιθανό να παραμείνει ισχυρή. Ωστόσο, ο οίκος εξακολουθεί να πιστεύει ότι είναι πιο πιθανό οι τιμές του φυσικού αερίου στην ΕΕ να υποχωρήσουν αντί να σημειώσουν περαιτέρω ράλι στη συνέχεια.
