“Δελτίο θυέλλης» για διατήρηση των υψηλών τιμών ηλεκτρισμού στη λιανική αγορά για το υπόλοιπο του 2022 και για το 2023 εξέδωσε ο Σύνδεσμος των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας της ΕΕ (ACER). Όπως αναφέρεται στην ετήσια έκθεση του ACER για τις αγορές ρεύματος και αερίου στην Ευρώπη, επειδή πολλά υφιστάμενα συμβόλαια προμήθειας ρεύματος βρίσκονται προ της λήξης τους, οι εταιρείες θα βρεθούν αντιμέτωπες με αυξημένο κόστος αγοράς των ποσοτήτων ρεύματος που χρειάζονται στην spot και στις προθεσμιακές χονδρεμπορικές αγορές και το αυξημένο αυτό κόστος θα μετακυλιστεί στα τιμολόγια που προσφέρουν στους τελικούς καταναλωτές.
Τούτων λεχθέντων, ο ACER επισημαίνει την ανάγκη να υπάρξει διευρυμένο «δίχτυ προστασίας» των καταναλωτών. «Είναι δυστυχώς πιθανό ότι, με τις αυξήσεις των τιμών, μια μερίδα καταναλωτών που δεν χρειάστηκε ποτέ στο παρελθόν οικονομική υποστήριξη να βρεθεί στην ανάγκη οικονομικής στήριξης ώστε να ανταπεξέλθει στους λογαριασμούς ενέργειας», σημειώνεται μεταξύ άλλων. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ACER εκφράζει σαφή προτίμηση σε στοχευμένα μέτρα που να εστιάζουν στους πιο ευάλωτους καταναλωτές, λαμβάνοντας υπόψη την κατανάλωση ενέργειας και το ύψος των δαπανών προς την κατεύθυνση αυτή, σε συνδυασμό με εισοδηματικά κριτήρια και την ενεργειακή κλάση της κατοικίας.
Σε κάθε περίπτωση, καθώς οι αυξήσεις των τιμών ρεύματος που ξεκίνησαν το 2021 συνεχίστηκαν όλο το 2022 και δεν προβλέπεται να ανακοπούν ούτε το επόμενο έτος, οι εθνικές Ρυθμιστικές Αρχές Ενέργειας θα πρέπει να προωθήσουν τρόπους ώστε οι προμηθευτές να στηρίξουν προληπτικά τους πελάτες τους, πριν εκείνοι αρχίσουν να καθυστερούν τις εξοφλήσεις των λογαριασμών. Ένα τέτοια μέτρο θα μπορούσε να είναι ο διακανονισμός εξόφλησης των λογαριασμών πριν από την επικείμενη χειμερινή περίοδο, ώστε να περιορισθεί η επίπτωση των «φουσκωμένων» χρεώσεων.
Η Ελλάδα
Η ίδια έκθεση δείχνει ότι τα ελληνικά νοικοκυριά είναι μεταξύ αυτών που επωμίζονται το μεγαλύτερο βάρος -σε σχέση με το διαθέσιμο εισόδημά τους- για να πληρώσουν τους λογαριασμούς ρεύματος και αερίου. Τα στοιχεία του ACER (Σεπτέμβριος 2022) δείχνουν ότι η Ελλάδα βρίσκεται πίσω μόνο από Πορτογαλία και Νορβηγία όσον αφορά στο ποσοστό του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος που δαπανάται για τους λογαριασμούς ρεύματος, καθώς αυτό υπερβαίνει το 6%, από λίγο παραπάνω από 4% που ήταν το 2020.
Την τρίτη θέση καταλαμβάνει η χώρα –πίσω από Βουλγαρία και Γερμανία αυτή τη φορά- και για το ποσοστό του διαθέσιμου εισοδήματος που δαπανάται για τους λογαριασμούς φυσικού αερίου, με το ποσοστό να διαμορφώνεται στο 13% περίπου φέτος από 3% το 2020.
Σύμφωνα πάντα με τον ACER, η Ελλάδα συμπεριλαμβάνεται -μαζί με Ουγγαρία, Ιταλία, Ολλανδία Ρουμανία και Σουηδία- μεταξύ των χωρών όπου παρατηρείται μείωση της διαθεσιμότητας συμβολαίων προμήθειας ηλεκτρικού ρεύματος με σταθερές χρεώσεις, κάτι που αποδίδεται στην υψηλή μεταβλητότητα των τιμών στη χονδρεμπορική αγορά. Η Ελλάδα είναι επίσης μεταξύ των χωρών όπου απαιτείται μεγάλο χρονικό διάστημα -συγκριτικά με άλλες χώρες- για την αλλαγή προμηθευτή ηλεκτρικού ρεύματος.
Τα στοιχεία της μελέτης του ACER αναδεικνύουν επίσης τη μεγάλη υστέρηση της Ελλάδας αναφορικά με τη διείσδυση των «έξυπνων» μετρητών ηλεκτρικού ρεύματος, που αποτελούν βασικό προαπατούμενο για την ενεργή συμμετοχή των καταναλωτών στην αγορά ενέργειας και την προσφορά δυναμικών συμβολαίων τιμολόγησης. Η Ελλάδα εμφανίζει μακράν το μικρότερο ποσοστό διείσδυσης έξυπνων μετρητών (3%), έναντι 54% που είναι ο μέσος όρος της ΕΕ. Κάτι που πάντως προσδοκάται να αλλάξει τα επόμενα χρόνια, με την πρόοδο του διαγωνισμού-μαμούθ άνω του 1 δις. ευρώ που έχει προκηρύξει ο ΔΕΔΔΗΕ, ο οποίος πάντως προχωρά με βραδείς ρυθμούς
