Σε ρόλο «από μηχανής Θεού» στο έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου εμφανίζεται το Ισραήλ, που ενδιαφέρεται σφόδρα να προχωρήσει το έργο, το οποίο αποτελεί τμήμα της συνολικής διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ (Great Sea Interconnector).
Ταυτόχρονα, εν αναμονή της μετάβασης στελεχών του ΑΔΜΗΕ την ερχόμενη Πέμπτη στην Κύπρο για να επιδώσουν στο Κυπριακό υπουργείο Ενέργειας τη μελέτη κόστους – οφέλους, φαίνεται να προωθείται συμβιβαστική λύση με αλλαγές στον προϋπολογισμό -πιθανόν και στο χρηματοδοτικό σχήμα- του έργου ώστε να «περάσει» από την Κυπριακή πλευρά. Προς την κατεύθυνση αυτή είναι σε εξέλιξη διαβουλεύσεις του ΑΔΜΗΕ με τη ρυθμιστική αρχή ενέργειας της Κύπρου, τη ΡΑΕΚ.
Το Ισραήλ «μίλησε», η Κυπριακή κυβέρνηση ξεκαθάρισε την θέση της
«Το Ισραήλ δεν μιλά δημοσίως. Όμως, είχα δύο συναντήσεις τις τελευταίες ημέρες (σ.σ. με εκπροσώπους του Ισραηλινού κράτους) από τις οποίες προέκυψε ότι το Ισραήλ τοποθετείται επίμονα υπέρ του έργου και μας «σπρώχνει» να βιαστούμε στις αποφάσεις μας», αποκάλυψε χθες ο υπουργός Ενέργειας της Κυπριακής Δημοκρατίας, κ. Γιώργος Παπαναστασίου σε δηλώσεις του σε ραδιοφωνικό σταθμό. Αποκάλυψε επίσης ότι η Κυπριακή κυβέρνηση δέχεται πιέσεις για το έργο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αλλά και την Ελληνική κυβέρνηση.
Αποτέλεσμα -προφανώς- των πιέσεων, ο κ. Γ. Παπαναστασίου εμφανίστηκε στις χθεσινές δηλώσεις του με σαφώς ξεκάθαρη θέση υπέρ του έργου: «δεν πρέπει να το δούμε σε ορίζοντα 4-5 χρόνων που θα κατασκευάζεται αλλά 30 -40 χρόνων. Εάν υπάρχει όφελος για τον Κύπριο καταναλωτή στη διάρκεια ζωής του έργου, εκεί πρέπει να εστιάσουμε παρά στην περίοδο που θα κατασκευάζεται με ένα μικρό τέλος που θα επιβληθεί», σημείωσε.
Είπε ακόμη ότι η ηλεκτρική διασύνδεση «τερματίζει την ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου και μας δίνει ασφάλεια προμήθειας ενέργειας», ενώ κατέστησε σαφές ότι χωρίς την διασύνδεση «η Κύπρος δεν μπορεί να πετύχει τους στόχους για απανθρακοποίηση της οικονομίας της».
Σε εξέλιξη διαβουλεύσεις ΑΔΜΗΕ-ΡΑΕΚ, προς αλλαγές στον προϋπολογισμό
Ο υπουργός Ενέργειας της Κύπρου έστειλε μάλιστα δημοσίως μήνυμα στη ρυθμιστική αρχή ενέργειας της πατρίδας του, τη ΡΑΕΚ, «να επαναξιολογήσει τη στάση της», εάν, όπως εξήγησε, «ο ΑΔΜΗΕ τεκμηριώσει γιατί τα ζητά (σ.σ. τα χρήματα από την επιβολή τέλους 0,006 σεντς/κιλοβατώρα στους Κύπριους καταναλωτές από 1/1/2025) και εάν τεκμηριώσει γιατί το έργο θεωρείται μη βιώσιμο» (σ.σ. χωρίς αυτά τα χρήματα, τα οποία υπολόγισε σε 30 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση).
«Η ΡΑΕΚ μπορεί να είναι υπέρ του έργου αλλά πρέπει να έχει στοιχεία και τεκμηρίωση από τον φορέα υλοποίησης για να συναινέσει σε κάτι το οποίο αυτός ζητά», διευκρίνισε σε άλλο σημείο της συνέντευξής του.
Ο Κύπριος υπουργός Ενέργειας αποκάλυψε ότι είναι σε εξέλιξη διαβουλεύσεις μεταξύ ΡΑΕΚ-ΑΔΜΗΕ και προϊδέασε για αλλαγές στον προϋπολογισμό, συνολικού ύψους 1,9 δις ευρώ, του έργου προκειμένου προφανώς να βρεθεί κοινό έδαφος μεταξύ των δύο πλευρών.
«Θα αλλάξει το κόστος του έργου αλλά όχι πολύ», είπε χαρακτηριστικά, αναφέροντας ότι υπάρχει «παράθυρο ευκαιρίας» μέχρι την υπογραφή των δύο συμβολαίων για το έργο: της προμήθειας του καλωδίου 900 χιλιομέτρων, ύψους 1,4 δις ευρώ και της κατασκευής των μετατροπέων τάσεων που θα τοποθετηθούν σε Κρήτη και Κύπρο.
Το έργο θα συναντήσει δυσκολίες, ξεκινά η βυθοσκόπηση
Ο κ. Γ. Παπαναστασίου δεν δίστασε, πάντως, να παραδεχθεί ότι «το έργο θα βρει δυσκολίες, και τεχνικές και άλλες», όπως είπε με νόημα αφήνοντας να εννοηθεί η σημασία της παρέμβασης του Ισραήλ, ακριβώς για να αντιμετωπιστούν οι «άλλες» δυσκολίες.
Ανέφερε ακόμη ότι σύντομα ξεκινά η βυθοσκόπηση, δηλαδή η αξιολόγηση του βυθού ώστε να αποφασιστεί ο «διάδρομος» στον οποίο θα τοποθετηθεί το καλώδιο.
