Παρούσα δηλώνει η Αθήνα στο μεγάλο ενεργειακό παιχνίδι της περιοχής, όπως δείχνει η χθεσινή επιχειρηματική συμφωνία του ΑΔΜΗΕ με τη Λευκωσία και τη κρατική εταιρεία του Αμπου Ντάμπι για τη διασύνδεση της Ελλάδας με Κύπρο και Ισραήλ.
Οι παίκτες της περιοχής που βλέπουν ευκαιρίες στο ολοένα και πιο αναβαθμισμένο σχέδιο του νέου ηλεκτρικού διαδρόμου Ευρώπης - Ασίας, αυξάνονται - το δείχνει η «σφήνα» των Εμιράτων μέσω της κρατικής εταιρείας του Αμπου Ντάμπι, TAQA - αντιμετωπίζουν τη διασύνδεση ως μια υποδομή - κλειδί, ως ένα έργο, όχι μόνο ενεργειακής, αλλά και υψηλής γεωπολιτικής σημασίας.
Δεν ανοίγει απλώς την πόρτα της Ευρώπης στην «πράσινη» παραγωγή τους, αλλά αποτελεί τον κρίκο μιας ευρύτερης αλυσίδας projects στην περιοχή, η οποία έχει ανάγκη, όσο λίγες στον πλανήτη, από έργα που λειτουργούν ως άξονες ασφάλειας και σταθερότητας με πολιτικό εκτόπισμα.
Κομβικός εδώ ο ρόλος του εξωστρεφούς ΑΔΜΗΕ, όχι μόνο γιατί σε συνεννόηση με την ελληνική κυβέρνηση, είναι αυτός που κάνει το παιχνίδι, αλλά και γιατί έχει δημιουργήσει την εικόνα μιας εταιρείας με μια τεράστια γκάμα έργων που κάποτε δεν μπορούσαμε ούτε να φανταστούμε: Από το Great Sea Interconnector (πρώην Euroasia) και τη διασύνδεση με την Αίγυπτο GREGY όπου συζητά να εισέλθει, έως τη δεύτερη διασύνδεση με την Ιταλία και φυσικά το μεγάλο σχέδιο Green Aegean για τη διασύνδεση της χώρας μας με τη Γερμανία, εφόσον καταφέρουμε να πείσουμε για τη σημασία του την κυβέρνηση Σολτς.
Το γεγονός ότι το μνημόνιο συνεργασίας του ΑΔΜΗΕ με το Κυπριακό Δημόσιο και την TAQA υπεγράφη στο Αμπου Ντάμπι, στο περιθώριο της COP28, όπου βρίσκονται στραμμένα τα φώτα της διεθνούς δημοσιότητας, έχει προφανώς την αξία του για ένα έργο το οποίο παρακολουθούν στενά όχι μόνο η Ευρωπαική Επιτροπή, αλλά και πολλές χώρες. Δεν έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που είχε γίνει γνωστό ότι για τη διασύνδεση ενδιαφέρεται εταιρεία από τη Σαουδική Αραβία, η οποία όπως και τα ΗΑΕ βλέπει την ευκαιρία που διανοίγεται να συνδεθεί με την Ευρώπη μέσω του αν όχι μοναδικού, τουλάχιστον του πιο ώριμου αδειοδοτικά project στην περιοχή…
Και μπορεί ο CEO του ΑΔΜΗΕ να αναφέρθηκε χθες στην ευρωπαϊκή χρηματοδότηση των 657 εκατ ευρώ που έχει εξασφαλίσει το έργο, στο γεγονός ότι είναι ο αντισυμβαλλόμενος της Nexans, η οποία φαίνεται ότι δεν θα αργήσει να βάλει μπροστά την κατασκευή του καλωδιακού τμήματος της διασύνδεσης Κρήτης-Κύπρου, άφησε ωστόσο να εννοηθεί και ότι υπάρχει ενδιαφέρον από άλλους παίκτες της αγοράς. Οπως είπε, εκδηλώνεται έντονο ενδιαφέρον από την αγορά για το έργο με τη νέα του «ταυτότητα», όπως προκύπτει και από το MoU που υπεγράφη μεταξύ του ΑΔΜΗΕ, του υπουργείου Ενέργειας της Κύπρου και της TAQA, ενεργειακής εταιρείας με έδρα το Άμπου Ντάμπι.
Και να θυμίσουμε πάντα ποιο είναι το κίνητρο για τις χώρες της περιοχής, δηλαδή τι βλέπουν: Τα πολλαπλά πλέον σχέδια, το Great Sea Interconnector, το Saudi Greek Interconnection και το Ελλάδα - Αίγυπτος (GREGY), αποτελούν κομμάτια ενός διηπειρωτικού ενεργειακού άξονα πολλών χιλιάδων χιλιομέτρων. Εχουν πολλές επιμέρους διασυνδέσεις, εταιρείες ειδικού σκοπού, διαφορετικούς μετόχους, αλλά ένα κοινό στόχο.
Τη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας από χώρες με πλούσιο πράσινο δυναμικό και φθηνές τιμές προς την Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη, που ως οριζόντιος άξονας, έχει το πλεονέκτημα ότι όταν εδώ είναι βράδυ, στην Ασία είναι ημέρα. Επομένως, η φωτοβολταϊκή ενέργεια που θα παράγεται πχ. στο Άμπου Ντάμπι ή στην Σαουδική Αραβία θα καλύπτει ευρωπαϊκές ανάγκες το βράδυ, όταν δηλαδή δεν υπάρχει παραγωγή από ηλιακά συστήματα, δεν επαρκούν τα αιολικά, ούτε οι αποθηκευμένες σε μπαταρίες ποσότητες. Είναι και ένα από τα επιχειρήματα της ελληνικής πλευράς στις συζητήσεις της με τους Γερμανούς για τον Green Aegean.
Οι χώρες του Κόλπου βλέπουν επίσης την προοπτική τα τρία παραπάνω έργα να ενωθούν κάποια στιγμή με ένα τέταρτο άξονα, αυτή τη φορά κάθετο, τον διάδρομο Ελλάδας - Γερμανίας (Green Aegean). Και γνωρίζουν ότι το σχέδιο θεωρείται μονόδρομος, προκειμένου να βρουν διέξοδο όλοι αυτοί οι τεράστιοι όγκοι ενέργειας που επιδιώκεται στο μέλλον να περάσουν από Μ. Ανατολή και Β. Αφρική μέσω Ελλάδας. Ο μόνος τρόπος για να απορροφηθούν είναι να φτάσουν στα μεγάλα κέντρα κατανάλωσης της Ευρώπης, τα οποία διψούν για πράσινη ενέργεια. Αποκτούν επομένως και οι χώρες αυτές έναν ρόλο, ίσως όχι τόσο άτυπο όσο φαίνεται σήμερα, στην ευρύτερη συζήτηση που διεξάγει η Ελλάδα με τον ευρωπαϊκό Βορρά.
