Με 340 ψήφους υπέρ, 279 κατά και 21 αποχές, οι ευρωβουλευτές ενέκριναν τη συμφωνία που επετεύχθη με το Συμβούλιο σχετικά με τα αναθεωρημένα πρότυπα επιδόσεων για τις εκπομπές CO2 από καινούρια αυτοκίνητα και ημιφορτηγά, με βάση τους υψηλότερους στόχους που έχει θέσει η ΕΕ για το κλίμα.
Η νέα νομοθεσία καθορίζει τα βήματα που πρέπει να γίνουν, ώστε να μηδενιστούν από το 2035 οι εκπομπές CO2 που παράγουν τα καινούρια επιβατικά αυτοκίνητα και τα ελαφρά επαγγελματικά οχήματα. Συγκεκριμένα, στόχος είναι να μειωθούν οι εκπομπές αυτές κατά 100% σε σύγκριση με το 2021. Οι νέοι κανόνες θεσπίζουν επίσης ενδιάμεσους στόχους μείωσης των εκπομπών για το 2030: 55% για τα αυτοκίνητα και 50% για τα ημιφορτηγά.
Ο κανονισμός προβλέπει και άλλα σημαντικά μέτρα:
- Μέχρι το 2025 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα παρουσιάσει μια νέα μεθοδολογία, με βάση την οποία θα υπολογίζονται και θα υποβάλλονται τα στοιχεία σχετικά με τις εκπομπές CO2 που παράγουν καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής τους τα αυτοκίνητα και τα ημιφορτηγά που πωλούνται στην ΕΕ. Για τον σκοπό αυτό, θα υποβάλει, όπου χρειάζεται, και σχετικές νομοθετικές προτάσεις.
- Μέχρι τον Δεκέμβριο του 2026 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα καταγράψει τις διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στις οριακές τιμές εκπομπών και τα δεδομένα κατανάλωσης καυσίμου και ενέργειας σε πραγματικές συνθήκες. Επίσης θα υποβάλει έκθεση σχετικά με το πώς ο κάθε κατασκευαστής θα μπορέσει να προσαρμόσει τις εκπομπές CO2 των οχημάτων του και θα προτείνει κατάλληλα μέτρα παρακολούθησης.
- Όσοι κατασκευαστές παράγουν μικρό αριθμό οχημάτων στη διάρκεια ενός ημερολογιακού έτους (δηλαδή 1.000 έως 10.000 καινούρια αυτοκίνητα ή 1.000 έως 22.000 καινούρια ημιφορτηγά) έχουν δικαίωμα να εξαιρεθούν από τους κανόνες αυτούς έως το τέλος του 2035. Όσοι ταξινομούν λιγότερα από 1.000 νέα οχήματα ετησίως θα εξακολουθούν να εξαιρούνται και μετά την διορία αυτή.
- Ο υφιστάμενος μηχανισμός κινήτρων για οχήματα μηδενικών και χαμηλών εκπομπών (ZLEV) επιβραβεύει όσους κατασκευαστές πωλούν περισσότερα τέτοια οχήματα (με εκπομπές από 0 έως 50 g CO2/km, όπως ηλεκτρικά οχήματα και υβριδικά plug-in με καλές επιδόσεις) επιτρέποντάς τους να υπόκεινται σε χαμηλότερους στόχους μείωσης των εκπομπών CO2. Ο μηχανισμός αυτός θα προσαρμόζεται με βάση τις αναμενόμενες τάσεις πωλήσεων. Από το 2025 έως το 2029 ο δείκτης αναφοράς ZLEV ορίζεται στο 25% για τις πωλήσεις καινούριων αυτοκινήτων και στο 17% για τα νέα ημιφορτηγά. Από το 2030 το εν λόγω κίνητρο θα καταργηθεί.
- Από το τέλος του 2025, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα δημοσιεύει κάθε δύο χρόνια έκθεση στην οποία θα αξιολογεί την πρόοδο που επιτυγχάνεται σε σχέση με τον στόχο μηδενισμού των εκπομπών στις οδικές μεταφορές.
Δηλώσεις
Ο εισηγητής Jan Huitema (Renew, Ολλανδία) ανέφερε: «Ο κανονισμός αυτός προσφέρει κίνητρα για την παραγωγή οχημάτων μηδενικών και χαμηλών εκπομπών. Περιλαμβάνει μια φιλόδοξη αναθεώρηση των στόχων για το 2030 και ορίζει ότι οι εκπομπές πρέπει να μηδενιστούν από το 2035. Οι στόχοι αυτοί είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050 και εξασφαλίζουν ένα σαφές νομικό πλαίσιο για την αυτοκινητοβιομηχανία, τονώνοντας την καινοτομία και τις επενδύσεις από τους κατασκευαστές αυτοκινήτων. Για τους καταναλωτές θα γίνει φθηνότερο να αγοράζουν και να οδηγούν οχήματα μηδενικών εκπομπών, ενώ θα επιταχυνθεί και η δημιουργία μιας αγοράς μεταχειρισμένων οχημάτων. Με αυτόν τον τρόπο η βιώσιμη οδήγηση θα καταστεί προσβάσιμη σε όλους».
Επόμενα βήματα
Μετά την τελική ψηφοφορία στην ολομέλεια, τα κείμενα θα πρέπει να εγκριθούν επισήμως από το Συμβούλιο, ώστε να δημοσιευτούν αμέσως μετά στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ.
