Η εύρεση προσωπικού, το κόστος της ενέργειας και συνολικά το λειτουργικό κόστος, η μειωμένη πληρότητα εκτός των μηνών αιχμής και ο ανταγωνισμός από τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης συνιστούν το βασικό “παζλ” προκλήσεων για τον κλάδο των ξενοδοχείων με βάση την Ετήσια Έρευνα για τον Ξενοδοχειακό Κλάδο το 2023, την οποία πραγματοποίησε το ΙΤΕΠ για λογαριασμό του ΞΕΕ και παρουσιάστηκε τη Δευτέρα κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου. Όπως μάλιστα, τόνισε, ο Πρόεδρος του ΞΕΕ κ. Αλέξανδρος Βασιλικός, “η Ετήσια Έρευνα έχει γίνει πλέον θεσμός και συνιστά ένα αξιόπιστο εθνικό δείκτη για την ξενοδοχειακή αγορά και την πορεία του τουρισμού στη χώρα μας”.
“Κόστος ενέργειας και προσωπικό ήταν οι μεγάλες ανησυχίες για το 2023” ανέφερε, χαρακτηριστικά, παρουσιάζοντας την έρευνα ο κ. Βασιλικός σημειώνοντας ότι στο πλαίσιο και της άτυπης συνόδου, την τρέχουσα εβδομάδα, των υπουργών Τουρισμού της ΕΕ, στις Βρυξέλλες, ως πρόεδρος της Hotrec, του ευρωπαϊκού φορέα εκπροσώπησης του κλάδου, έχει θέσει ζήτημα διασφάλισης για τον ξενοδοχειακό κλάδο επαρκών “εργαλείων” στήριξης και πόρων για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων, απέναντι στις μεγάλες προκλήσεις που θέτει η πράσινη και η ψηφιακή μετάβαση, ειδικά των μικρών και μεσαίων, που είναι και η πλειοψηφία.
“Σε επίπεδο ΕΕ ζητούμε να αλλάξει το πλαίσιο, ώστε τα ποσοστά πόρων που πάνε στον κλάδο, να είναι προκαθορισμένα από την ΕΕ. Ζητάμε να έχει ο τομέας τουρισμού τη συμμετοχή που του αξίζει” υπογράμμισε, σημειώνοντας, ότι περίπου το 10% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ, χωρίς τις πολλαπλασιαστικές επιδράσεις σε άλλους κλάδους, προέρχεται από τον κλάδο του τουρισμού, όπου “κεντρική θέση’ επέχει η φιλοξενία.
“Μια απαιτούμενη, από την αγορά, αλλαγή αφορά τα ψηφιακά και τα ενεργειακά θέματα. Οφείλει να στηρίξει η πολιτεία και βέβαια οφείλει να το πράξει και η ΕΕ” είπε ο κ. Βασιλικός και συμπλήρωσε ότι σήμερα δεν υπάρχει επαρκής στήριξη ζητώντας ένα ολιστικό πλαίσιο προσέγγισης των μεγάλων προκλήσεων, που αφορούν τον κλάδο. Εξέφρασε, δε, θετική γνώμη, για το τελευταίο πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης για τον τουρισμό και τις υπηρεσίες συνολικά, με ευρωπαϊκούς, πόρους, καθώς, όπως είπε. “είναι οριζόντιο” και δε θέτει κριτήρια που αποκλείουν επιχειρήσεις και ειδικά τους “μικρούς”.
Οι επενδύσεις και το ποσοστό για δράσεις βιωσιμότητας
Παρά τις δυσκολίες, πάντως, ο κλάδος των ξενοδοχείων, που αριθμεί περίπου τα 10.000 στην Ελλάδα, με 40 να έχουν κλείσει, αν και έχει μπει στο “χαρτοφυλάκιο” ένας επιπλέον αριθμός 500 δωματίων, συνεχίζει να επενδύεις. Κι αυτό παρά το ύψος των επιτοκίων αλλά και το χαμένο έδαφος από την πανδημία. “Αν αθροίσετε επενδύσεις, αυτές φτάνουν σχεδόν τα 3 δισ. τα τελευταία 5 χρόνια. Αν πάμε πριν την πανδημία, μιλάγαμε για 1 δισ. το χρόνο. Το 80% των χρημάτων αυτών πάνε στην ποιοτική αναβάθμιση και έτσι εξηγείται η βελτίωση που βλέπουμε” τόνισε ο κ. Βασιλικός. Να σημειωθεί ότι με βάση τη μελέτη το επίπεδο των επενδύσεων φτάνει σε ποσοστό περίπου το 70-80% των προ κρίσης επιπέδων. “Πρέπει να έχουμε μια πολύ μεγάλη συμμετοχή προγραμμάτων, αν θέλουμε να παραμείνουμε στην αγορά σε δεσπόζουσα θέση” ανέφερε ο κ. Βασιλικός στέλνοντας το “μήνυμα”, σημειώνοντας, ωστόσο, ότι σε σχέση με το ποσοστό επενδύσεων που πάει σε δράσεις βιωσιμότητας, αυτό ανέρχεται στο 13% των συντελεσμένων επενδύσεων για το 2023.
“Έχουμε πετύχει μια ποιοτική αναβάθμιση του ξενοδοχειακού κλάδου, αλλά όλοι πρέπει να προσαρμοστούν. Η κατεύθυνση που δίνεται είναι προς την ενεργειακή αναβάθμιση, προς τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Αυτά τό θα αλλάξουν άρδην τον κλάδο με ποιοτικά χαρακτηριστικά” ανέφερε ο πρόεδρος του ΞΕΕ.
Στο μεταξύ, τα σημαντικότερα συμπεράσματα της Έρευνας, στην οποία αποτυπώνονται όλα τα βασικά μεγέθη που συνθέτουν την οικονομική πραγματικότητα για το ελληνικό ξενοδοχείο σήμερα, είναι:
- Παρατηρείται σταθερή εικόνα στους μήνες λειτουργίας των εποχικών ξενοδοχείων - κατά μέσο όρο 5, 7 μήνες το 2023, με 5,6 μήνες το 2022 – ενώ παρουσιάζεται και ομοιογένεια ανάμεσα στις κατηγορίες.
- Καταγράφεται αύξηση στη μέση πληρότητα των ξενοδοχείων κατά τους μήνες Μάιο (53% το 2023 από 47% το 2022) και Οκτώβριο (49% το 2023 από 44% το 2022) γεγονός που αποτυπώνει την προοπτική επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου.
- Το ίδιο συμπέρασμα ενισχύεται και από το γεγονός πως τους μήνες Μάιο και Οκτώβριο, σημειώνεται αύξηση της μέσης τιμής διάθεσης δίκλινου δωματίου κατά περίπου 11% μεταξύ των ετών 2023 και 2022.
- Παρ’ όλα αυτά, πρέπει να ληφθούν υπόψη δύο παράμετροι. Πρώτον, σε ετήσια βάση τα μισά δωμάτια του ελληνικού ξενοδοχειακού δυναμικού διατέθηκαν σε τιμή κάτω των 130 ευρώ και δεύτερον, κατά τους μήνες Μάιο και Οκτώβριο η αυξημένη πληρότητα αφορά κυρίως στα ξενοδοχεία των μεγαλύτερων κατηγοριών, ενώ παραμένει χαμηλή για τα ξενοδοχεία ενός ( Μάιος 28%, Οκτώβριος 20%) και δύο αστέρων ( Μάιος 39%, Οκτώβριος 31%)
- Ο τζίρος των ξενοδοχείων το 2023 αυξήθηκε κατά 23% σε σχέση με το 2022 και έφτασε τα 10,5 δις ευρώ. Η αύξηση αυτή διαφοροποιείται αισθητά ανάμεσα στα ξενοδοχεία συνεχούς ( + 9,4%) και εποχικής (+27,4%) λειτουργίας.
- Η απασχόληση αυξήθηκε κατά 12,6% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά και ξεπέρασε τις 208.000 θέσεις εργασίας.
- Η αύξηση του τζίρου και της απασχόλησης συνδέεται και με επενδύσεις των ξενοδόχων που για το 2023 ανήλθαν συνολικά σε 761 εκατ. και το 13% αυτών αφορούσε δράσεις βιωσιμότητας.
- Τα προβλήματα των ξενοδοχείων, όπως καταγράφονται στην Έρευνα, παραμένουν η εύρεση προσωπικού, το κόστος της ενέργειας και συνολικά το λειτουργικό κόστος, η μειωμένη πληρότητα εκτός των μηνών αιχμής και ο ανταγωνισμός από τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Σχολιάζοντας τα ευρήματα, μάλιστα, της έρευνας ο Πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου της Ελλάδος κ. Αλέξανδρος Βασιλικός, επεσήμανε:
" Ο ελληνικός τουρισμός πηγαίνει καλά και έχει σταθερή δυναμική. Το αναδεικνύει η Ετήσια Έρευνά μας, μέσα από τα βασικά μεγέθη του κλάδου που επιβεβαιώνουν πως ο τουρισμός συνεχίζει να είναι ο πρωταγωνιστής της εθνικής οικονομίας και το ελληνικό ξενοδοχείο συνεχίζει τη μεγάλη προσφορά του στη χώρα. Απόδειξη τα 2,5 δις που επενδύθηκαν την τελευταία πενταετία από τα ξενοδοχεία για την αναβάθμισή τους ώστε να μπορούμε σήμερα να μιλάμε για αύξηση του τζίρου και της απασχόλησης. Είμαστε λοιπόν στο σωστό δρόμο, χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν υπάρχουν μεγάλες προκλήσεις, από την εύρεση προσωπικού και το ενεργειακό κόστος μέχρι τον αθέμιτο ανταγωνισμό. Γι’ αυτό και συνεχίζουμε να καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια αντιμετώπισής τους. Με τεκμηριωμένες θέσεις και υπεύθυνη επιστημονική δουλειά. Ο τουρισμός δεν προσφέρεται ούτε για πανηγυρισμούς, ούτε για μεμψιμοιρίες. Είναι πεδίο συνεργασίας και συλλογικής δράσης.».
