Όταν τα ενεργειακά projects φτάνουν να συζητούνται σε επίπεδο κορυφής, μεταξύ των ηγετών δύο χωρών, σημαίνει αφενός ότι έχουν ωριμάσει, αφετέρου ότι υπάρχει αμοιβαίο πολιτικά συμφέρον να προωθηθούν. Ακριβώς αυτό δείχνει το γεγονός ότι ένα από τα τρία θέματα της σημερινής ατζέντας του Πρωθυπουργού κατά τη συνάντηση του με τον γερμανό καγκελάριο Ολαφ Σολτς στο Βερολίνο, θα αφορά τον ρόλο της Ελλάδας στον ενεργειακό διάδρομο Νότου - Βορρά.
Στην συνάντηση που θα έχουν Μητσοτάκης -Σολτς στην καγκελαρία, ο Έλληνας Πρωθυπουργός θα αναδείξει τον ρόλο που μπορεί να παίξει η Ελλάδα ως ενεργειακός πάροχος σταθερότητας και εξαγωγέας φθηνής πράσινης ενέργειας προς την Γερμανία, καλύπτοντας τις αυξανόμενες ανάγκες της.
Και θα τονίσει ότι το έργο Green Aegean έχει αρχίσει να ωριμάζει, οι Διαχειριστές των χωρών της προτεινόμενης διαδρομής (Ελλάδα - Αδριατική - Σλοβενία - Αυστρία - Νότια Γερμανία) βρίσκονται σε συνεχείς επαφές, κυρίως όμως θα προβάλει το ρόλο της Ελλάδας ως κόμβου ασφαλείας στην λίαν ευαίσθητη ζώνη που περιλαμβάνει την Αν.Μεσόγειο και τη Μ. Ανατολή. Και η οποία προσφέρει με τον διάδρομο Νότου - Βορρά συγκριτικά πλεονεκτήματα, καθώς μπορεί να αποτελέσει τη γέφυρα της Ευρώπης με τη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο μέχρι και την Ουκρανία.
Τόσο η Γερμανία, όσο και η Ελλάδα, έχουν πολλούς λόγους για να θέλουν να προχωρήσει το έργο. Το μεν Βερολίνο γνωρίζει ότι για να πρασινίσει μέχρι το 2050 η ενέργεια που παράγουν οι γερμανικές βιομηχανίες, χρειάζεται και άλλες πηγές, πέραν των αιολικών της Βόρειας Θάλασσας. Από μόνα τους δεν αρκούν για να καλύψουν τους τεράστιους όγκους που χρειάζεται η γερμανική οικονομία μετά και την απώλεια του φθηνού ρωσικού αερίου. Από την πλευρά της η Αθήνα γνωρίζει καλά ότι αν δεν φτάσει στα μεγάλα κέντρα κατανάλωσης της Ευρώπης, τότε η Ελλάδα δεν θα καταφέρει να εξάγει την ενέργεια που παράγει. Ενδεχομένως να διακυβευτεί και το ίδιο το εγχείρημα της πράσινης μετάβασης.
Όπως έχουν κατ’ επανάληψη εξηγήσει οι άνθρωποι του ΑΔΜΗΕ, η πράσινη ενέργεια που ήδη παράγεται στην Ελλάδα είναι πολλαπλάσια των ποσοτήτων που διακινούνται μέσω των υφιστάμενων διασυνδέσεων, δεδομένης της συμφόρησης που παρατηρείται στα δίκτυα των γειτονικών βαλκανικών χωρών, δημιουργώντας την ανάγκη για την ανάπτυξη νέων και μεγαλύτερων διεθνών ενεργειακών διαδρόμων προς τις χώρες της κεντρικής Ευρώπης.
Βρισκόμαστε σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι και σε αυτή τη συγκυρία η συνάντηση Μητσοτάκη - Σολτς αποκτά ξεχωριστή σημασία. Ειδικά, τώρα που το Green Aegean φαίνεται να ωριμάζει και βρίσκεται σε κάθε περίπτωση σε αρκετά πιο προχωρημένο στάδιο απ' ότι τον Μάρτιο του 2023 όταν ο Πρωθυπουργός το έθετε ως θέμα στην Σύνοδο Κορυφής.
Τότε στο τραπέζι υπήρχαν δύο εναλλακτικές διαδρομές. Μια χερσαία μέσω Δυτικών Βαλκανίων και από εκεί στην Αυστρία και μια υποθαλάσσια προς τη Σλοβενία και από εκεί στην Αυστρία και μετά στην Νότια Γερμανία. Σήμερα έχει απομείνει μόνο η τελευταία, καθώς κρίθηκε ότι η αναβάθμιση του πεπαλαιωμένου δικτύου των Βαλκανίων θα ήταν κοστοβόρα και χρονοβόρα, επομένως ασύμφορη.
Τότε, το σχέδιο ήταν σε πολύ πρώιμο στάδιο. Σήμερα, με βάση όσα είπε προ ημερών ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ Μάνος Μανουσάκης, στο περιθώριο του συνεδρίου του «Κύκλου Ιδεών», βρίσκονται σε εξέλιξη συζητήσεις με την Κομισιόν για την προετοιμασία του αιτήματος χρηματοδότησης του Green Aegean.
Τότε στη γειτονιά της Ευρώπης υπήρχε μόνο ένας πόλεμος, σήμερα υπάρχουν δύο. Σήμερα επίσης ο πόλεμος στη Γάζα και η εύφλεκτη κατάσταση στη Μ.Ανατολή αναδεικνύουν και τη σημασία το σχεδίου, που εφόσον υλοποιηθεί θα έρθει να «κουμπώσει» με τη διασύνδεση Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ, με project promoter πλέον τον ΑΔΜΗΕ και με το Ελλάδα - Αίγυπτος (GREGY), στο οποίο επίσης συζητά να εισέλθει ο Διαχειριστής.
Τα τρία πλέον έργα, το Ελλάδα - Κύπρος - Ισραήλ, το GREGY και το Green Aegean, αποτελούν κομμάτια ενός διηπειρωτικού ενεργειακού άξονα πολλών χιλιάδων χιλιομέτρων, με πολλές επιμέρους διασυνδέσεις, εταιρείες ειδικού σκοπού, διαφορετικούς μετόχους, αλλά ένα κοινό στόχο. Τη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας από χώρες με πλούσιο πράσινο δυναμικό και φθηνές τιμές προς την Κ. Ευρώπη.
Αν μάλιστα μπει στη συζήτηση και ο Saudi Greek Interconnection, (η τύχη του οποίου πάντως εξαρτάται άμεσα από τις σχέσεις Σ.Αραβίας - Ισραήλ), τότε προστίθεται ένα επιπλέον πλεονέκτημα στον διάδρομο Νότου - Βορρά. Ως οριζόντιος άξονας, έχει το πλεονέκτημα ότι όταν εδώ είναι βράδυ, στην Ασία είναι ημέρα. Επομένως, η φωτοβολταϊκή ενέργεια που θα παράγεται πχ. στην Σαουδική Αραβία θα καλύπτει ευρωπαϊκές ανάγκες το βράδυ, όταν δηλαδή δεν υπάρχει παραγωγή από ηλιακά συστήματα και δεν επαρκούν οι αποθηκευμένες σε μπαταρίες ποσότητες.
