Τα θεμέλια για αυξημένη εμπλοκή σειράς ελληνικών εταιρειών σε μεγάλα projects στους τομείς της ενέργειας και των υποδομών που προωθούν την ενίσχυση της συνδεσιμότητας μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας φαίνεται να θέτουν οι πυκνές επαφές που πραγματοποιούνται σε υψηλό πολιτικό επίπεδο το τελευταίο διάστημα. Ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Νικολάι Ντένκοφ ήταν ο πρώτος ξένος ηγέτης που έκανε «ποδαρικό» στο Μαξίμου το 2024. Ακολούθησε προ ολίγων ημερών η επίσκεψη του Υπουργού Επικρατείας Σταύρου Παπασταύρου και η συνάντησή του με τον Βουλγαρο Υπουργό Οικονομικών Ασεν Βασίλιεφ, στο πλαίσιο της οποίας υψηλόβαθμα στελέχη ελληνικών εταιρειών με έντονη παρουσία στη Βουλγαρία βρέθηκαν στη Σόφια και είχαν σειρά επαφών.
Το «παρών» έδωσαν μεταξύ άλλων ο Εκτελεστικός Διευθυντής του ICCB -της εταιρείας που διαχειρίζεται τον αγωγό φυσικού αερίου Ελλάδας-Βουλγαρίας- Γιώργος Σάτλας, ο πρόεδρος του Ελληνικού Επιχειρηματικού Συμβουλίου Βουλγαρίας Γιώργος Παπακωνσταντίνου, στελέχη της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ -που διαθέτει χαρτοφυλάκιο αιολικών πάρκων στη γειτονική χώρα με σχέδια ανάπτυξής του-, της ΕΚΟ Bulgaria (θυγατρική της Helleniq Energy), της τσιμεντοβιομηχανίας ΤΙΤΑΝ, της Stomana Industry (θυγατρική της ΣΙΔΕΝΟΡ του Ομίλου Στασινόπουλου), της ΕΤΕΜ και των Κυλινδρόμυλων Λούλη.
Στο επίκεντρο της σύσφιξης των ελληνο-βουλγαρικών σχέσεων φαίνεται να βρίσκεται ο κλάδος της ενέργειας, καθώς υπάρχουν σε εξέλιξη κοινές πρωτοβουλίες που καλύπτουν όλο το φάσμα, από το φυσικό αέριο (IGB, FSRU Αλεξανδρούπολης με μετοχική συμμετοχή της βουλγαρικής Bulgartransgaz), υδρογόνο (όπου ΔΕΣΦΑ σε συνεργασία με την Bulgartransgaz σχεδιάζουν από κοινού υποδομές), τις ΑΠΕ (όπου εκτός από την ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή σχέδια περαιτέρω επέκτασης στην αγορά της γειτονικής χώρας έχουν τόσο η ΔΕΗ όσο και η Helleniq Energy) και στον ηλεκτρισμό, όπου μετά την θέση σε λειτουργία και της δεύτερης ηλεκτρικής διασύνδεσης Υπερυψηλής Τάσης μεταξύ των δυο χωρών, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θόδωρος Σκυλακάκης σε πρόσφατες δηλώσεις του ανέφερε την προοπτική κατασκευής ενός ηλεκτρικού διαδρόμου μεταφορικής ικανότητας 2 GW μεταξύ των δυο χωρών. Ελλάδα και Βουλγαρία έχουν υπογράψει στο παρελθόν MoU για την αναβίωση του project του αγωγού πετρελαίου Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη αλλά με αντίθετη ροή (Αλεξανδρούπολη-Μπουργκάς), ενώ η Helleniq Energy φέρεται να εξετάζει την εμπλοκή της στην πιθανή πώληση του διυλιστηρίου στο Μπουργκάς, ιδιοκτησίας της ρωσικής Lukoil, σε περίπτωση που το σενάριο αυτό υλοποιηθεί.
Τη βάση της….ενεργειακής συνδεσιμότητας μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας αποτελεί το MoU που υπέγραψαν οι ΥΠΕΝ των δυο χωρών, κ.κ. Σκυλακάκης και Ράντεφ στις 19 Ιανουαρίου στην Αθήνα και περιγράφει τέσσερις τομείς προτεραιότητας:
1.Την αύξηση της δυναμικότητας μεταφοράς των εθνικών συστημάτων ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου
2.Την κατασκευή και η επέκταση δικτύων μεταφοράς υδρογόνου.
3.Τη βελτιστοποίηση της παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας και υδρογόνου στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης
4. Την προώθηση κοινών έργων ενωσιακού και περιφερειακού ενδιαφέροντος που μπορούν να προσελκύσουν χρηματοδότηση από ευρωπαϊκά κεφάλαια. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται η προκήρυξη από τη ΡΑΑΕΥ του πρώτου διαγωνισμού για κατακύρωση «ταρίφας» σε έργα ΑΠΕ συνολικής ισχύος 200 MW σε Βουλγαρία και Ιταλία (χώρες των οποίων αγορές ηλεκτρισμού είναι συζευγμένες με την ελληνική) που θα πωλούν την παραγωγή τους στην Προημερήσια Αγορά Ηλεκτρισμού της Ελλάδας, αλλά και το δάνειο ύψους 60 εκατ. ευρώ που χορήγησε η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) στην ProCredit Bank της Βουλγαρίας για τη χρηματοδότηση πράσινων επενδύσεων σε Βουλγαρία και Ελλάδα
5.Τη συνέχιση της διαδικασίας ψηφιοποίησης των δικτύων ηλεκτρισμού για τη διαχείριση και την εξισορρόπηση των συστημάτων των δύο χωρών.
