Σε έναν νέο πράσινο κλάδο που θα προσελκύσει δισεκατομμύρια νέων επενδύσεων υπόσχονται να εξελιχθούν τα έργα carbon capture and storage - CCS (υπόγειοι χώροι αποθήκευσης του διοξειδίου του άνθρακα), ωστόσο οι επενδύσεις αντιμετωπίζουν μεγάλες προκλήσεις και αβεβαιότητες, τονίζουν ειδικοί.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Στέλιου Μπούρα στο Business Daily , στην Κεντρική και Δυτική Μακεδονία έχουν εντοπιστεί δύο ακόμα περιοχές με γεωλογικούς σχηματισμούς που προσφέρονται για έργα αποθήκευσης CO2, δηλαδή βρίσκονται κάτω από τη γη ή τον πυθμένα της θάλασσας, πέραν του Πρίνου (της Energean).
Πρόκειται για τεχνολογία που στοχεύει στην σύλληψη, μεταφορά και αποθήκευση των εκπομπών CO₂ με στόχο την ουδετερότητα του άνθρακα έως το 2050. Το 2023 οι επενδύσεις στα έργα CCS διεθνώς διπλασιάστηκαν από την προηγούμενη χρονιά ξεπερνώντας τα $6 δισ, ένα ποσό που αυξάνεται συνεχώς.
Πριν από λίγους μήνες, η Δανία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Σουηδία και η Ολλανδία ανακοίνωσαν ότι έχουν λάβει μέτρα για την οικοδόμηση στενότερης συνεργασίας για τη δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα ως απαραίτητο εργαλείο για την ενίσχυση του περιβάλλοντος.
Στην Ελλάδα, η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ) φαίνεται να έχει κάνει νέα βήματα εντοπίζοντας ορισμένα ακόμα σημεία που θα μπορούσαν να μετατραπούν σε έργα CCS και να αποτελέσουν clusters αποθηκευτικών έργων.
Στον κλάδο διεθνώς υπάρχει έντονη κινητικότητα για τις εν λόγω επενδύσεις, όμως όσοι τον αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό επισημαίνουν ότι τα 41 επιχειρησιακά έργα CCS που λειτουργούν ανά τον κόσμο συνδέονται με την παραγωγή ή τη χρήση πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Στην Ελλάδα, ειδικοί υπογραμμίζουν ότι η γραφειοκρατία αποτελεί τεράστιο εμπόδιο, όπως, επίσης και η έλλειψη της απαραίτητης χρηματοδότησης. «Πρόκειται για επενδύσεις που δεν προσφέρουν υψηλές αποδόσεις και αντιμετωπίζουν πολλή γραφειοκρατία τόσο στην Αθήνα, όσο και στις Βρυξέλλες», αναφέρουν κύκλοι της αγοράς στο Business Daily.
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (IEA) σημειώνει στον τελευταίο του οδικό χάρτη του Net Zero ότι τα CCS έργα αναπτύσσονται αργά, συχνά προσφέρουν «ανεκπλήρωτες προσδοκίες» και ότι «η απομάκρυνση του άνθρακα από την ατμόσφαιρα είναι δαπανηρή και αβέβαιη».
Παρά ταύτα, η δυναμική για τα έργα παραμένει ισχυρή στην Ευρώπη, όπου περίπου 120 εγκαταστάσεις CCS εμπορικής κλίμακας βρίσκονται σε διάφορα στάδια ανάπτυξης.
Προχωράει το project στην Καβάλα
Σε πλήρη ανάπτυξη βρίσκεται το project αποθήκευσης CO2 στον Πρίνο της Καβάλας, μια επένδυση της τάξης των 400 εκατ. ευρώ στην πρώτη της φάση και η οποία θα υπερβεί τα 900 εκατ. ευρώ συνολικά.
Η Δρ. Κατερίνα Σάρδη, Διευθύνουσα Σύμβουλος και Country Manager της Energean στην Ελλάδα γνωστοποίησε τρία σημαντικά βήματα που βρίσκονται σε εξέλιξη:
- Η εταιρεία ξεκίνησε την διαδικασία για την μετατροπή της άδειας έρευνας που διαθέτει σε άδεια αποθήκευσης, με βάση την Κοινοτική Οδηγία 31/2009. Το σχετικό αίτημα αναμένεται να υποβληθεί προς την ΕΔΕΥΕΠ στη διάρκεια του πρώτου 6μήνου του έτους.
- Ανατέθηκε σε ανεξάρτητη εταιρεία εγνωσμένης εμπειρίας η Μελέτη Περιβαλλοντικών και Κοινωνικών Επιπτώσεων (ΜΠΚΕ) για την 1η φάση του έργου.
- Βρίσκονται σε εξέλιξη σημαντικές τεχνικές μελέτες για τον σχεδιασμό της εγκατάστασης, όπως η επικαιροποίηση της Προμελέτης Τεχνικών Εφαρμογών και Σχεδιασμού (pre-FEED) που εκπόνησε η Wood plc, προκειμένου να καταρτιστεί η τελική μελέτη.
Σύμφωνα με χρονοδιάγραμμα που έχει παρουσίασε η Country Manager της Energean στην Ελλάδα, μέσα στο 2024 θα πραγματοποιηθεί το δεσμευτικό market test, ώστε έως το πρώτο τρίμηνο του 2025 να έχουν υπογραφεί δεσμευτικά συμβόλαια με τις βιομηχανικές επιχειρήσεις (emitters) που θα επιλεγούν, και να ληφθούν οι Τελικές Επενδυτικές Αποφάσεις και από τις δύο πλευρές. Ως τώρα, η Energean έχει υπογράψει 9 μη δεσμευτικά Μνημόνια Κατανόησης (MoUs) με ενδιαφερόμενους emitters (ρυπαντές) από την Ελλάδα και γειτονικές χώρες.
