Ακλόνητη παραμένει η κυριαρχία του ρωσικού αερίου στην ελληνική αγορά με την χώρα μας καθαρό εισαγωγέα ορυκτών καυσίμων, γεγονός που αποτυπώνει ανάγλυφα τις δυσχέρειες στον επίπονο δρόμο της ενεργειακής απεξάρτησης από την Ρωσία, βάσει και των σχετικών κατευθύνσεων της Κομισιόν.
Με τις εναλλακτικές λύσεις όπως η υποκατάσταση των ρωσικών εισαγωγών από ΗΠΑ ή Κατάρ να είναι ακριβότερες και τις τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας από ΑΠΕ να βρίσκονται ακόμα σε νηπιακό επί της ουσίας στάδιο στην χώρα μας, η εξάρτηση της Ελλάδας από τις εισαγωγές θα διατηρηθεί για πολλά χρόνια ακόμα, καθώς μαγικές λύσεις για την διασφάλιση της ενεργειακής επάρκειας δεν υπάρχουν.
Υπό αυτό το πρίσμα, επικίνδυνα αυξημένη είναι η ενεργειακή εξάρτηση της χώρας, διαπιστώνει το ΙΕΝΕ στην ετήσια Έκθεσή του για τον «Ελληνικό Ενεργειακό Τομέα», η οποία, μάλιστα, τα τελευταία χρόνια έχει επιταχυνθεί με ανησυχητικούς ρυθμούς, καθώς από 70,7% το 2018 έφτασε το 79,6% το 2022.
Η Ελλάδα παραμένει καθαρός εισαγωγέας ενέργειας, και συγκεκριμένα πετρελαίου και φυσικού αερίου, εξαιτίας και της πολιτικής απολιγνιτοποίησης, βάσει της οποίας, ο λιγνίτης καλύπτει σήμερα μόλις το 6% των ενεργειακών αναγκών (από 46% το 2013.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΔΕΣΦΑ και την ανάλυση του Greentank, κατά το πρώτο ενδεκάμηνο του 2024, το ρωσικό φυσικό αέριο κατέχει το 56,9% των συνολικών εισαγωγών αερίου της Ελλάδας, κυρίως μέσω αγωγού από το Σιδηρόκαστρο.
Πλήρης επανάκαμψη του ρωσικού αερίου
Οι εισαγωγές ρωσικού αερίου αυξάνονται σταθερά κατά τη διάρκεια του 2024. Από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο, καταγράφηκαν ποσότητες που κυμαίνονται από 2,25 TWh έως και 4,11 TWh, με τον Σεπτέμβριο να καταγράφεται ρεκόρ εισαγωγών.
Αντίθετα, υπήρξε μεγάλη μείωση των εισαγωγών από τον Ιούλιο του 2022 έως τον Μάρτιο του 2023, φτάνοντας ακόμη και σε μηδενικές εισαγωγές τον Ιανουάριο του 2023, λόγω των κυρώσεων της ΕΕ στην Ρωσία. Ωστόσο, από το καλοκαίρι του 2023, με την ηρεμία να επανέρχεται στην ενεργειακή αγορά, παρατηρείται σταθερή αύξηση με το ρωσικό αέριο πολύ σκληρό για να πεθάνει…
Αυξημένες οι εισαγωγές
Το ενδεκάμηνο του 2024, οι συνολικές εισαγωγές αερίου στην Ελλάδα ανήλθαν σε 59,63 TWh, αυξημένες κατά 21,5% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2023. Η κύρια πύλη εισόδου παραμένει το Σιδηρόκαστρο, που αντιπροσωπεύει το 52,1% των εισαγωγών (31,1 TWh), ποσοστό υπερδιπλάσιο από το 25,9% του 2023.
Χάνει έδαφος το LNG
Οι εισαγωγές υγροποιημένου αερίου (LNG) μέσω της Αγίας Τριάδας ανήλθαν σε 15,55 TWh (26,1% του συνόλου), σημειώνοντας όμως μείωση 43,3% συγκριτικά με το 2023. Συνολικά, οι εισαγωγές LNG από όλες τις πύλες έφτασαν τις 17,31 TWh (30,1% μερίδιο).
Οι εισαγωγές αζέρικου αερίου μέσω του αγωγού ΤΑΡ κατέλαβαν το 18,8% των συνολικών εισαγωγών (11,2 TWh), με αύξηση 63,4% σε σχέση με το 2023. Παράλληλα, οι εξαγωγές αερίου μέσω Σιδηροκάστρου παρέμειναν μηδενικές για 15ο συνεχόμενο μήνα.
Απογειώθηκε η κατανάλωση
Τον περασμένο μήνα, η κατανάλωση αερίου έφτασε τις 6,7 TWh, την υψηλότερη του έτους, αυξημένη κατά 82,3% σε σχέση με τον Νοέμβριο του 2023. Συνολικά, η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας κατείχε το μεγαλύτερο μερίδιο (69,1%, ή 40,83 TWh). Οι βιομηχανίες παρουσίασαν αύξηση, φτάνοντας στο 14,1% του συνόλου (8,34 TWh), ενώ η κατανάλωση στα δίκτυα μειώθηκε στο 16,8%.
Οι συνολικές εισαγωγές τον Νοέμβριο ήταν 7 ΤWh, ενώ άρχισαν να καταγράφονται εξαγωγές από τον IGB (Interconnector Greece-Bulgaria) με σημείο εξόδου την Κομοτηνή (0,28 ΤWh τον Νοέμβριο).
Πρώτη πηγή εισαγωγών για τον μήνα Νοέμβριο ήταν το υγροποιημένο ορυκτό αέριο (LNG) με 3,11 ΤWh (μερίδιο 44,3%). Υπάρχουν δύο πύλες εισόδου LNG στη χώρα: Η μία είναι η ροή από την πύλη της Αγίας Τριάδας (2,23 ΤWh), με μερίδιο 31,8%, η οποία αυξήθηκε κατά 58.8% σε σχέση με τον Νοέμβριο 2023. Μάλιστα, ήταν η δεύτερη υψηλότερη του έτους, μετά τον Ιανουάριο (3,13 ΤWh)
Η άλλη ήταν ο νέος σταθμός FSRU της Αλεξανδρούπολης με σημείο εισόδου στην Αμφιτρίτη, ο οποίος μπήκε σε εμπορική λειτουργία από τον Οκτώβριο. Οι εισαγωγές από την πύλη αυτή κατά τον δεύτερο μήνα λειτουργίας ήταν 0.88 ΤWh.
Ρωσικό άλμα 87,4% σε σχέση με τον Νοέμβριο του 2023
Ταυτόχρονα με την αύξηση των ροών LNG, μειώθηκε το μερίδιο του ρωσικού αερίου από τον Turkstream τον Νοέμβριο. Συγκεκριμένα, για τον μήνα αυτό οι εισαγωγές ρωσικού αερίου μέσω αγωγού ήταν 2,88 ΤWh. Το μηνιαίο μερίδιο (41,1%) εμφανίστηκε μειωμένο σε σχέση με τον Οκτώβριο 2024 και μάλιστα ήταν το δεύτερο χαμηλότερο μετά τον Ιανουάριο του 2024. Παρ’ όλα αυτά, σημειώθηκε αξιοσημείωτη αύξηση σε σχέση με τον περσινό Νοέμβριο, κατά 87,4%.
Στην τρίτη θέση βρέθηκε το αζέρικο αέριο από τον ΤΑΡ μέσω Νέας Μεσημβρίας με μερίδιο 14,6% (1.02 ΤWh), σχεδόν διπλάσιες (+93%) σε σχέση με τον Νοέμβριο 2023 (0,53 ΤWh).