Αν και η κρίση στις τιμές πετρελαίου και φυσικού αερίου έχει εξομαλυνθεί, οι καταναλωτές αναμένεται να συνεχίσουν να πληρώνουν φουσκωμένους λογαριασμούς με υψηλότερα επιτόκια, σύμφωνα με αναλυτές.
Η κρίση αποφεύχθηκε πέρσι τον χειμώνα, μετά από μια προσπάθεια να βρεθούν νέοι προμηθευτές, να ανοίξουν ξανά παλιές εγκαταστάσεις αποθήκευσης και να αναπτυχθούν πρωτοβουλίες για τη μείωση της κατανάλωσης σε ορισμένες περιοχές έντασης ενέργειας, καθώς οι ροές από τη Ρωσία μειώθηκαν μετά την εισβολή της στο Ουκρανία το 2022.
Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε από τον οίκο Moody’s , τα αποθέματα φυσικού αερίου της ΕΕ ήταν περίπου 97,5% στα τέλη Νοεμβρίου 2023, που σημαίνει τόσο χαμηλό κίνδυνο ελλείψεων ενέργειας αυτόν τον χειμώνα όσο και ισχυρή θέση για την επόμενη περίοδο που θα πέσει η θερμοκρασία ,όπως διαπίστωσαν αναλυτές.
«Τα βελτιωμένα ενεργειακά αποθέματα της Ευρώπης που θα εισέλθουν φέτος τον χειμώνα είναι το αποτέλεσμα της αποτελεσματικότητας των κυβερνητικών ενεργειών από την πλευρά της προσφοράς και της ζήτησης και της συνεπούς εξοικονόμησης ενέργειας τόσο από τα νοικοκυριά όσο και από τις εταιρείες», αναφέρει η έκθεση της Moody’s, επικαλούμενη μεγαλύτερες προμήθειες LNG το 2023, υψηλότερη διαθεσιμότητα πυρηνικών και υδροηλεκτρικών σταθμών και ήπιο χειμώνας που βελτιώνουν την κατάσταση.
Η χαμηλότερη κατανάλωση έχει επίσης βοηθηθεί από την οικονομική στασιμότητα στην ήπειρο, αναφέρει η έκθεση. Η Moody’s αναμένει ότι η αποθήκευση φυσικού αερίου θα είναι υψηλότερη από ό,τι αναμενόταν προηγουμένως στο 55% στα τέλη Μαρτίου 2024.
Λογαριασμοί νοικοκυριών και επιχειρήσεων
Παρά τα υψηλά αποθέματα, «οι ευρωπαϊκές τιμές του φυσικού αερίου θα παραμείνουν υψηλές και ασταθείς», αναφέρει η έκθεση. Η ενέργεια ήταν μια από τις ισχυρότερες δυνάμεις που μείωσαν τον πληθωρισμό τους τελευταίους μήνες, αφού υπήρξε ο κύριος μοχλός στις αυξήσεις των τιμών καταναλωτή που υπέστησαν αμέσως μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Ο ετήσιος ονομαστικός πληθωρισμός ήταν 2,4% τον Νοέμβριο στη ζώνη του ευρώ, με την ενέργεια να παρουσιάζει αποπληθωρισμό 11,5% σε ετήσια βάση, παρόλο που η έκταση των αυξήσεων των τιμών απλώς μετριάστηκε σε όλους τους άλλους τομείς.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο πληθωρισμός της τιμής του φυσικού αερίου μειώθηκε κατά 31% το έτος έως τον Νοέμβριο, σύμφωνα με στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας.
Χρησιμοποιώντας δεδομένα Factset, ο Moody’s διαπίστωσε ότι οι ευρωπαϊκές τιμές του φυσικού αερίου είναι πολύ πάνω από τον μέσο όρο της περιόδου 2015-2019 — και τις βλέπει να παραμένουν πάνω από αυτό το επίπεδο τουλάχιστον έως το 2031. Το 2020 και το 2021, οι τιμές ήταν κάτω από τον μέσο όρο. Είμαστε σε «πολύ καλύτερη θέση» όσον αφορά την αποθήκευση φυσικού αερίου από τον περασμένο χειμώνα, λέει ο πρόεδρος της Engie
«Τα τιμολόγια που πληρώνουν τα νοικοκυριά και οι βιομηχανίες εξακολουθούν να είναι ιστορικά πολύ υψηλά», δήλωσε στο CNBC μέσω email ο James Waddell, επικεφαλής του ευρωπαϊκού φυσικού αερίου και του παγκόσμιου LNG στην Energy Aspects.
«Οι κινήσεις σε αυτές τις τιμές ακολουθούν γενικά τις κινήσεις στη χονδρική αγορά φυσικού αερίου με υστέρηση αρκετών μηνών, λόγω αντιστάθμισης προμηθευτών. Επομένως, η πτώση των τιμών χονδρικής στην Ευρώπη από πέρυσι δεν έχει ακόμη ξεπεραστεί πλήρως».
Οι τιμές χονδρικής είναι συνολικά περίπου τέσσερις φορές χαμηλότερες από ό,τι ήταν κατά μέσο όρο το 2022, αλλά και πάλι υπερδιπλάσιες από ό,τι ήταν ιστορικά, είπε ο Waddell. «Αυτό σημαίνει ότι εξακολουθούν να υπάρχουν πιέσεις τιμών στα νοικοκυριά και τις βιομηχανίες και στην περίπτωση των τελευταίων, βλέπουμε όλο και περισσότερο ενδιαφέρον για αυτές τις εταιρείες να μεταφέρουν την παραγωγή τους εκτός Ευρώπης».
Την ίδια ώρα εξακολουθούν να υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με την ικανότητα της ευρωπαϊκής χωρητικότητας αποθήκευσης φυσικού αερίου για τα επόμενα χρόνια, καθώς «τα αποθέματα μπορούν να αποσυρθούν γρήγορα σε περίπτωση κρύου καιρού». Αυτό μπορεί επίσης να συμβεί εάν η αύξηση της ζήτησης στην Ασία αποσύρει πολύ LNG από την Ευρώπη, είπε.
Η Moody’s λέει ότι οι τιμές του φυσικού αερίου θα παραμείνουν ασταθείς κυρίως λόγω των «αυξημένων γεωπολιτικών κινδύνων, οι οποίοι αντικατοπτρίζουν την εγγενή τους ευπάθεια στις διακοπές εφοδιασμού».