Το τουρκικό τελεσίγραφο στην ΕΕ για την απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο

Ενα βήμα πριν αυξήσει τις εξαγωγές φυσικού αερίου στην ΕΕ, είναι η Τουρκία. Βασικός όρος που θέτει βέβαια είναι η ΕΕ να προσφέρει μακροπρόθεσμες δεσμεύσεις για να δικαιολογήσει τις απαραίτητες επενδύσεις σε υποδομές, δήλωσε ο Υπουργός Ενέργειας και Φυσικών Πόρων Αλπασλάν Μπαϊρακτάρ .

Η ΕΕ προσπαθεί να εξασφαλίσει εναλλακτικές πηγές αερίου για να αντικαταστήσει τις ρωσικές προμήθειες που διακινούνται μέσω Ουκρανίας. Μια επιλογή θα μπορούσε να περιλαμβάνει την εκτροπή του αζερμπαϊτζανικού αερίου που πωλείται στην Τουρκία προς την Ευρώπη και την αντικατάστασή του με πρόσθετες ρωσικές πωλήσεις αερίου στην τουρκική αγορά. Η Τουρκία προτιμά να επεκτείνει τις εξαγωγές μέσω Βουλγαρίας.

«Χρειάζομαι αυτή την εγγύηση από εσάς – 10 χρόνια, 15 χρόνια, ό,τι χρειαστεί, πρέπει να δώσετε κάτι», είπε ο Μπαϊρακτάρ στο Bloomberg News σε συνέντευξή του. Χαρακτήρισε «περίπλοκη» την πρόταση της Ευρώπης για ανταλλαγή αερίου για να παρακάμψει το ρωσικό αέριο. «Αυτές οι συζητήσεις γίνονται χωρίς να γνωρίζουν τη χωρητικότητα και την αγορά», είπε ο Μπαϊρακτάρ. Υπογράμμισε τους τρέχοντες περιορισμούς της διασυνδετικής χωρητικότητας Τουρκίας-Βουλγαρίας, η οποία μπορεί επί του παρόντος να χειριστεί μόνο το ήμισυ των 7 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων (bcm) ετησίως που μπορεί να προμηθεύσει η Τουρκία.

Ο Μπαϊρακτάρ είπε ότι η Άγκυρα είναι ανοιχτή στη συνεργασία με την εθνική ενεργειακή εταιρεία του Αζερμπαϊτζάν, SOCAR, για την αύξηση της χωρητικότητας στα 10 bcm, αλλά αυτό απαιτεί εγγυήσεις σχετικά με τη ζήτηση στην Ευρώπη. Η κατάσταση υπογραμμίζει τις διπλωματικές προκλήσεις στην αντικατάσταση των ροών ρωσικού αερίου προς την Ευρώπη, με αντικρουόμενες ατζέντες μεταξύ αγοραστών και πωλητών. Η έκθεση του Bloomberg επικαλέστηκε συμβούλους της Energy Aspects Ltd., οι οποίοι ανέφεραν πρόσφατα τις δυσκολίες στην αντικατάσταση του ρωσικού αερίου με προμήθειες από το Αζερμπαϊτζάν λόγω πολιτικών και φυσικών εμποδίων.

Ο Μπαϊρακτάρ αναφέρθηκε στη συμφωνία που υπέγραψε η Τουρκία με τη Βουλγαρία πέρυσι για την εισαγωγή έως 1,5 bcm LNG και την επανεξαγωγή του δυτικά ως μια πιο ευέλικτη λύση. Ωστόσο, η συμφωνία είναι υπό εξέταση από την αντιμονοπωλιακή επιτροπή της ΕΕ, λόγω ανησυχιών ότι είναι αντικανονιστική. Η Βουλγαρία φέρεται να επιδιώκει την επαναδιαπραγμάτευση της συμφωνίας λόγω υψηλού κόστους, πληρώνοντας σχεδόν 500.000 δολάρια την ημέρα για πρόσβαση στο τουρκικό δίκτυο φυσικού αερίου, και επιδιώκει να επιτρέψει σε τρίτους να χρησιμοποιούν τα δικαιώματα.

Αξιωματούχοι έχουν επανειλημμένα εκφράσει την επιθυμία της Τουρκίας να γίνει περιφερειακός κόμβος φυσικού αερίου και η κυβέρνηση έχει επενδύσει σημαντικά σε νέες εγκαταστάσεις αποθήκευσης και LNG, καθώς και στην εξερεύνηση και παραγωγή στη Μαύρη Θάλασσα. Παρά την εξάρτησή της από τις εισαγωγές για την κάλυψη της εγχώριας ζήτησης, η Τουρκία υπέγραψε πολλαπλά συμβόλαια εξαγωγών με τη Ρουμανία, τη Μολδαβία και την Ουγγαρία πέρυσι για μια μικρή ποσότητα φυσικού αερίου. Ο Μπαϊρακτάρ είπε ότι εξετάζουν επίσης τις εισαγωγές αερίου από το Τουρκμενιστάν μέσω ανταλλαγής μέσω του Ιράν. Εξέφρασε την ελπίδα να επιτευχθεί συμφωνία κατά τη διάρκεια επίσκεψης εκεί αργότερα αυτόν τον μήνα.

Η Τουρκία πρόκειται να αυξήσει την προμήθεια φυσικού αερίου με μια μακροπρόθεσμη σύμβαση εισαγωγής LNG με την Exxon Mobil , με μια προκαταρκτική συμφωνία που υπογράφηκε τον Μάιο. Ο Μπαϊρακτάρ αναμένει να ανακοινώσει σύντομα την τελική σύμβαση, μαζί με άλλες συμφωνίες με άγνωστες εταιρείες. Παρά τις προσπάθειες της Ευρώπης να μειώσει την εξάρτησή της από το ρωσικό καύσιμο από την εισβολή στην Ουκρανία, η Ρωσία παραμένει ο μεγαλύτερος προμηθευτής φυσικού αερίου της Τουρκίας.

Η Τουρκία διαπραγματεύτηκε «ειδικές τιμές» για το ρωσικό καύσιμο πέρυσι, ανεξάρτητα από τους συνήθεις όρους συμβολαίων με την Gazprom PJSC, δήλωσε ο Μπαϊρακτάρ, χωρίς να δώσει περαιτέρω λεπτομέρειες. Μεταξύ άλλων, ο Μπαϊρακτάρ είπε ότι η ρωσική κρατική εταιρεία ατομικής ενέργειας Rosatom ηγείται της προσφοράς για την κατασκευή του δεύτερου πυρηνικού σταθμού της Τουρκίας, που προγραμματίζεται να κατασκευαστεί στην επαρχία Σινώπης στη Μαύρη Θάλασσα.