Οι παγκόσμιες συγκρούσεις και οι αναντιστοιχίες προσφοράς/ζήτησης οδήγησαν σε ρεκόρ περιθωρίων κέρδους στα διυλιστήρια το 2022, με ορισμένους παρατηρητές να προαναγγέλλουν μια νέα «χρυσή εποχή» για τον κλάδο, σημειώνει η Bank of America σε νέα της έκθεση. Ωστόσο, η άνοιξη του 2022 αποδείχθηκε το κορυφαίο σημείο για τα περιθώρια, τα οποία έκτοτε βρίσκονται σε κατηφορικό μονοπάτι. Τα καύσιμα υψηλής αξίας όπως η βενζίνη, τα αεροπορικά καύσιμα έχουν υποχωρήσει προς τα προ της Covid επίπεδα και η BofA αναμένει περαιτέρω αδυναμία το 2025, καθώς η νέα ικανότητα διύλισης και η παραγωγή βιοκαυσίμων υπερκαλύπτουν την ανάπτυξη της ζήτησης.
Τα περιθώρια κέρδους μειώνονται σταθερά από τα υψηλά επίπεδα ρεκόρ το 2022, κυρίως λόγω των ασθενέστερων crack spreads (διαφορά με το πετρέλαιο) στη βενζίνη, το ντίζελ και τα αεροπορικά καύσιμα, όπως αναφέρει η αμερικάνικη τράπεζα. Τα περιθώρια διύλισης στη λεκάνη του Ατλαντικού είχαν τις καλύτερες επιδόσεις κατά την περίοδο 2022-2023, αλλά το χάσμα μεταξύ των περιθωρίων της Ευρώπης και των ΗΠΑ καθώς και της Ασίας έχει συμπιεστεί φέτος αφού οι παγκόσμιες αγορές προϊόντων εξισορροπήθηκαν εκ νέου σε περιφερειακό επίπεδο. Με τα ασιατικά περιθώρια κέρδους να πλησιάζουν τα επίπεδα breakeven, η πτωτική πίεση είναι πιθανό να παρατηρηθεί κυρίως στη λεκάνη του Ατλαντικού καθώς ξεκινά νέα χωρητικότητα και εισέρχεται περισσότερη προσφορά καυσίμων στην αγορά, επισημαίνει η BofA.
Η αδυναμία των περιθωρίων διύλισης οφείλεται εν μέρει στην ήπια οικονομική δραστηριότητα, ιδίως στην Κίνα και την Ευρώπη, τονίζει η αμερικάνικη τράπεζα. Οι παγκόσμιοι δείκτες PMI των υπηρεσιών έχουν διατηρηθεί σχετικά καλά, ωστόσο έχουν δείξει σημάδια επιδείνωσης πρόσφατα. Η μεταποιητική δραστηριότητα ήταν σημαντικά χειρότερη, με τους PMI της μεταποίησης να επιδεινώνονται μετά από μια περίοδο σταθερότητας το α’ εξάμηνο του 2024 και τώρα να επιστρέφουν γρήγορα στην περιοχή συρρίκνωσης. Η δραστηριότητα ήταν ιδιαίτερα φτωχή στην Ευρώπη, η οποία αγωνίζεται να ανακάμψει από την ενεργειακή κρίση του 2022 και ο ρυθμός δραστηριότητας στην Κίνα επιβραδύνθηκε πρόσφατα επίσης.
Η αύξηση της ζήτησης επιβραδύνθηκε απότομα
Η παγκόσμια αύξηση της ζήτησης πετρελαίου επιβραδύνθηκε ταχέως φέτος, με τα πρόσφατα στοιχεία του ΙΕΑ να υποδηλώνουν ότι η κατανάλωση αυξήθηκε μόλις κατά 660 χιλ. βαρέλια/ημέρα σε ετήσια βάση κατά το β’-γ’ τρίμηνο, από 990 χιλ. βαρέλια/ημέρα το α’ τρίμηνο του 2024 και 1,9 εκατ. βαρέλια/ημέρα το 2023.
Είναι ενδιαφέρον, τονίζει η BofA, ότι οι πρόσφατες εκτιμήσεις του οργανισμού συνάδουν με άλλα στοιχεία από την Κίνα που υποδεικνύουν συρρίκνωση της ζήτησης πετρελαίου εκεί και υποδηλώνουν ότι η ζήτηση έχει αυξηθεί μόλις 150 χιλ. β./ημέρα σε ετήσια βάση και συρρικνώθηκε κατά 300 χιλ. β./ημ. το γ’ τρίμηνο.
Η BofA προβλέπει ότι η παγκόσμια αύξηση της ζήτησης πετρελαίου θα είναι κατά μέσο όρο μόλις 1 εκατ. βαρέλια την ημέρα φέτος και 1,1 εκατ. το 2025 αλλά αυτές οι εκτιμήσεις θα αναθεωρηθούν καθοδικά εάν η οικονομική δραστηριότητα της Κίνας επιβραδυνθεί περαιτέρω στο τέλος του έτους. Η αύξηση της ζήτησης οφείλεται κυρίως στο υγρό φυσικό αέριο και τα αεροπορικά καύσιμα φέτος, ενώ το 2025 και το 2026, τα NGL και η νάφθα θα αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το ήμισυ της παγκόσμιας αύξησης της ζήτησης, ενώ η αύξηση της βενζίνης και των αεροπορικών καυσίμων θα επιβραδυνθεί περαιτέρω.
Εντωμεταξύ, η διεκπεραιωτική ικανότητα διύλισης έχει επιβραδυνθεί δραματικά ως απάντηση στην αύξηση της ζήτησης πετρελαίου, με τον IEA να εκτιμά ότι επιβραδύνθηκε σε μόλις +490 χιλιάδες βαρέλια την ημέρα ετησίως από τον Ιανουάριο έως τον Ιούλιο, από έναν ρυθμό ανάπτυξης σχεδόν 1,2 εκατ. το 2023. Η αναντιστοιχία μεταξύ της αύξησης της κατανάλωσης των διυλιστηρίων και της συνολικής αύξησης των υγρών καυσίμων κατά περίπου 770 χιλ. βαρέλια την ημέρα ετησίως μέχρι στιγμής φέτος εξηγείται από την αυξανόμενη ζήτηση για NGL και βιοκαύσιμα, τα οποία μπορούν να παραχθούν εκτός του συστήματος διύλισης.
Νέες πιέσεις
Κατά την BofA, η αύξηση της παραγωγικής ικανότητας διύλισης κατά την περίοδο 2024-2026 είναι πιθανό να διατηρήσει την πίεση στα περιθώρια διύλισης παγκοσμίως. Το 2023, η παγκόσμια αύξηση CDU (μονάδα απόσταξης του αργού πετρελαίου) υπολογίστηκε σε περίπου 1,19 εκατ. βαρέλια την ημέρα σε ετήσια βάση και βλέπει αύξηση της παραγωγικής ικανότητας κατά μέσο όρο 1,13 εκατ. το 2024, κυρίως λόγω της εκκίνησης του διυλιστηρίου Dangote στη Νιγηρία, του Yulong στην Κίνα και σε αρκετών έργων στη Μέση Ανατολή.
Το 2025 και το 2026, η BofA υπολογίζει την παγκόσμια αύξηση της παραγωγικής ικανότητας CDU κατά 730 χιλιάδες βαρέλια και 630 χιλ. βαρέλια την ημέρα, αντίστοιχα, με αξιοσημείωτες επεκτάσεις στο Μεξικό (Dos Bocas), την Ινδία (Panipat) και την Κίνα να αντισταθμίζουν μια σειρά από κλεισίματα διυλιστηρίων στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ.
Είναι αλήθεια ότι η αύξηση της παραγωγικής ικανότητας CDU αναμένεται να επιβραδυνθεί, αλλά η ζήτηση για παραγωγή διυλιστηρίων επιβραδύνεται επίσης. Μετά την αφαίρεση των βιοκαυσίμων και των NGL από την εξίσωση, η αύξηση της ζήτησης άλλων προϊόντων πετρελαίου αυξήθηκε με βραδύτερο ρυθμό από τη χωρητικότητα των διυλιστηρίων φέτος και το χάσμα θα διευρυνθεί περαιτέρω το 2025 προτού η ανισορροπία μειωθεί ελαφρώς το 2026. Η αναντιστοιχία μεταξύ της δυνητικής παραγωγής διυλιστηρίων και της ζήτησης για αυτά τα προϊόντα έχει πιέσει τα περιθώρια των διυλιστηρίων φέτος και οδήγησε σε χαμηλότερα ποσοστά χρησιμοποίησης και η περαιτέρω αύξηση της παραγωγικής ικανότητας θα διατηρήσει τα περιθώρια υπό πίεση και το 2025, εκτιμά η BofA.
