«Είδες η ΔΕΗ;» ήταν το διαφημιστικό σλόγκαν της δεκαετίας του ‘70 με τον ηθοποιό Γιάννη Γκιωνάκη, το οποίο επαναλανσαρίστηκε το 2016 με την επίσης ηθοποιό Ελένη Ράντου, προκειμένου να προβάλει τις δυνατότητες διακανονισμού των οφειλών των πελατών της ΔΕΗ σε 36 δόσεις. Επιχειρούνταν να αναδείξει το κοινωνικό της πρόσωπο, γιατί κατά τα άλλα έκρυβε από κάτω μόνο προβλήματα.
Από τότε φαίνεται σαν να έχει περάσει ένας… αιώνας ζωής. Από μια δυσκίνητη και δαιδαλώδη κρατική μηχανή που λειτουργούσε ως όχημα εξυπηρέτησης ρουσφετιών και συνδικαλιστικών επιδιώξεων, έχει μεταμορφωθεί σε σημείο αναφοράς για την ελληνική οικονομία. Οι ουρές για διακανονισμούς χρεών έχουν εξαφανιστεί, η ΔΕΗ έχει μετατραπεί σε μια πλήρως καθετοποιημένη εταιρεία ενέργειας με διεθνή παρουσία, ισχυρότατο οικονομικό αποτύπωμα και κραταιά κεφαλαιακή βάση.
Τώρα επιχειρεί για μια ακόμα φορά τα τελευταία χρόνια να αλλάξει πίστα. Η διοίκησή της σχεδιάζει στους χώρους των παλιών λιγνιτικών μονάδων στην κοιλάδα της Δυτικής Μακεδονίας να δημιουργήσει έναν ενεργειακό και τηλεπικοινωνιακό κόμβο, πολλών δισεκατομμυρίων, ίσως τον μεγαλύτερο της Ευρώπης, που θα εξυπηρετεί και τις χώρες της ευρύτερης περιοχής. Στόχος η μετατροπή των λιγνιτικών εκτάσεων σε κόμβο data centers, ο οποίος θα τροφοδοτείται με ενέργεια από τα μεγάλα φωτοβολταϊκά πάρκα που έχουν δημιουργηθεί στην περιοχή, αλλά και η μετατροπή της λιγνιτικής αλλά υπερσύγχρονης Πτολεμαΐδας 5 σε μονάδα φυσικού αερίου.
Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος του εγχειρήματος, αν αθροιστούν όλα τα data centers που έχει προγραμματιστεί να γίνουν στην Ελλάδα δεν ξεπερνούν τα 30 MW. Το σχέδιο της ΔΕΗ, που θα παρουσιαστεί από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό την επόμενη εβδομάδα στην Πτολεμαΐδα, προβλέπει έναν χώρο mega data center 300 MW, δηλαδή 10 φορές μεγαλύτερο από το σύνολο των σχεδιαζόμενων επενδύσεων, που σε δεύτερο χρόνο μπορεί να φτάσει το 1 GW.
Το πιο σημαντικό ωστόσο είναι ότι θα πέσουν λεφτά και θα δημιουργηθούν πολλές χιλιάδες θέσεις εργασίας, σε μια από τις πιο χτυπημένες από την κρίση και τις αλλαγές που επήλθαν με την απολιγνιτοποίηση περιοχές της χώρας μας. Το ακόμα πιο σημαντικό είναι ότι η Ελλάδα θωρακίζει την εθνική της ασφάλεια, αποθηκεύοντας τα δεδομένα της χώρας σε αποθηκευτικούς χώρους εντός της Ελλάδας.
Προφανώς δεν είναι στρωμένος ο «δρόμος με ροδοπέταλα», ούτε για τη ΔΕΗ ούτε για τη χώρα. Κάθε λίγο και λιγάκι ξεπετάγονται παλιές συμπεριφορές. Σε μια από αυτές το δημοτικό συμβούλιο Κοζάνης εξέδωσε αρνητική γνωμοδότηση για την ανάπτυξη ενός έργου αντλησιοταμίευσης στην περιοχή. Το γιατί το έκανε δεν νομίζω ότι κατάλαβαν ούτε οι αιρετοί της περιοχής. Για όσους δεν γνωρίζουν, οι αντλησιοταμιευτικοί σταθμοί είναι φυσικές «μπαταρίες» μαζικής αποθήκευσης ενέργειας. Αποτελούνται από τουλάχιστον δύο ταμιευτήρες νερού (λίμνες ή ποταμοί) με υψομετρική απόσταση, όπου το νερό αντλείται από τον έναν στον άλλο με χρήση αιολικών ή φωτοβολταϊκών, αποθηκεύοντας το υδροηλεκτρικό απόθεμα στον πάνω ταμιευτήρα, το οποίο απελευθερώνεται εκ νέου προς τον κάτω όποτε κρίνεται αναγκαίο με βάση τη ζήτηση. Αυτή η τόσο απλή τεχνική, με τις δύο λίμνες, κάποιους ενόχλησε.
Η χώρα, ούτε προφανώς η ΔΕΗ, δεν πρέπει να σταθεί στα εμπόδια που βάζουν όσοι δυσκολεύονται με τις αλλαγές. Άλλωστε το «ηλεκτροσόκ» – για να θυμηθούμε ένα παλιό δημοσιογραφικό κλισέ που συνόδευε τη ΔΕΗ – έχει ήδη γίνει και η κατάσταση πίσω δεν γυρνά.
