Όταν προέκυψε το πρόβλημα με την Ρωσία και η ανάγκη απεξάρτησης από το αέριο που παρήγαγε, για χώρες όπως η Ελλάδα, οι ΗΠΑ το είδαν ως ευκαιρία.
Η ζήτηση για υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) ώστε να αντικαταστήσει τις ρωσικές εισαγωγές μεταφέρθηκε σε μεγάλο βαθμό στις ΗΠΑ. Όλα λειτουργούσαν σύμφωνα με τον σχεδιασμό, μέχρι πρόσφατα, για τον Πρόεδρο Τζο Μπάιντεν. Πολιτικά, βοήθησε στον περιορισμό του Βλαντιμίρ Πούτιν και οικονομικά, ενίσχυσε την ενεργειακή βιομηχανία των ΗΠΑ. Συνέβαλε επίσης στην εξισορρόπηση του εμπορικού ελλείμματος της χώρας.
Αυτό πλέον έχει αλλάξει. Όσο η αμερικανική αγορά φυσικού αερίου συνδέεται περισσότερο με την ευρωπαϊκή, τόσο τα προβλήματα των τιμών της Ευρώπης ..διασχίζουν τον Ατλαντικό με αντίθετη κατεύθυνση.
Τιμές ρεκόρ
Αυτή την εβδομάδα στις ΗΠΑ, οι τιμές του φυσικού αερίου εκτινάχθηκαν στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 13 ετών.
Η εξέλιξη αντί του προσδοκώμενου οφέλους από τις άφθονες εξαγωγές LNG, έχει προσθέσει έναν ακόμα πονοκέφαλο στον πρόεδρο Μπάιντεν, καθώς η αύξησή του κατά 108% σε ένα έτος προκαλεί ανησυχίες για τον πληθωρισμό σε ολόκληρη την οικονομία. Πλέον ψάχνει να βρει τις αιτίες και κυρίως να πείσει τις εταιρείες να αυξήσουν την παραγωγή.
Οι αμερικανικές εταιρείες σχιστολιθικού αερίου δεν ανταποκρίθηκαν στις απαιτήσεις της ζήτησης από πλευράς παραγωγής, καθώς φοβούνται απότομη κατακρήμνιση των τιμών σε περίπτωση που εισέλθει σε ύφεση η αμερικανική οικονομία ή στην περίπτωση που ο πόλεμος τελειώσει απότομα. Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι και η μείωση των αποθεμάτων 17% χαμηλότερα από τον μέσο όρο της πενταετίας.
Το θέμα είναι εξαιρετικά σοβαρό. Η αμερικανική ιστορία του φυσικού αερίου μας αφορά και επηρεάζει πολύ το ελληνικό πρόβλημα της ενέργειας.
Έχει νόημα;
Θυμάστε για παράδειγμα την ελληνική πρόταση για πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου; Μπορεί πλέον να μην έχει και νόημα η εφαρμογή της. Από την Σύνοδο Κορυφής της 25ης Μαρτίου η τιμή που καθορίζεται στο Ολλανδικό χρηματιστήριο, κινείται με πολύ πιο ήπιες μεταβολές, σχεδόν σταθερά πτωτικά. Σίγουρα σε χαμηλότερα επίπεδα από αυτά της 24ης Φεβρουαρίου και την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Το παράδοξο είναι ότι το ελληνικό ρεύμα που καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από την τιμή του εισαγόμενου φυσικού αερίου, συνεχίζει να κινείται σε πολύ υψηλά επίπεδα, μεταξύ 250 και 280 ευρώ.
Αιτία αυτού του φαινομένου είναι ότι στο πλαίσιο της σταδιακής αντικατάστασης του ρωσικού αερίου, έχουμε αυξήσει τις εισαγωγές υγροποιημένου αερίου LNG το οποίο διαπραγματεύεται σε διαφορετική αγορά και η τιμή του όπως είπαμε, σπάει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο.
Μεγαλώνει το πρόβλημα
Με λίγα λόγια η δυσκολία της κυβερνητικής παρέμβασης στην τιμή του ρεύματος, αναβαθμίζεται. Πλέον απαιτούνται άλλες λύσεις από το πλαφόν στην τιμή του αερίου.
Τώρα είναι πιο σημαντική η υιοθέτηση ενός άλλου ελληνικού αιτήματος: των κοινών ευρωπαϊκών αγορών υγροποιημένου φυσικού αερίου. Θεωρητικά μεγαλύτερες ποσότητες, δίνουν μεγαλύτερη διαπραγματευτική ισχύ.
Δεν έχει καν σημασία αν θα πληρωθούν αυτές οι αγορές από ευρωπαικά ή όχι λεφτά. Το όφελος θα είναι σημαντικό ακόμα και αν το πληρώσουμε εμείς. Αν δεν συμφωνήσουν ούτε και σε αυτό οι ευρωπαίοι, τότε ναι, αποτελούν μονόδρομο τα μονομερή εθνικά μέτρα..
