Χθες έκλεισε πρόωρα το πρόγραμμα Φωτοβολταϊκά στη Στέγη για net-metering σε οικιακές εφαρμογές και αναμένουμε την έλευση του νέου προγράμματος net-billing. Ποιες είναι όμως οι διαφορές και πώς θα επηρεάσουν την ανάπτυξη της αγοράς;
Το net-billing και το zero feed in (μηδενική έγχυση) αποτελούν σήμερα τα κύρια εργαλεία λειτουργίας για φβ συστήματα σε οικιακές, εμπορικές και βιομηχανικές στέγες στις αγορές της Ευρώπης, οπότε σίγουρα δεν μιλάμε για μία ελληνική επινόηση που σοκάρει την αγορά. Το net-billing, που πρακτικά είναι ο συμψηφισμός λογαριασμών αγοράς και πώλησης ενέργειας, διαχωρίζει την παραγόμενη ενέργεια που καταναλώνεται σε πραγματικό χρόνο από τον χρήστη, σε αξία λιανικής τιμής, από την πλεονάζουσα ενέργεια που διοχετεύεται στο δίκτυο.
Μέχρι σήμερα με το net-metering είχαμε μάθει να αξιοποιούμε το δίκτυο ως μία μπαταρία άπειρης χωρητικότητας, στην οποία όχι μόνο μπορούσαμε να αποθηκεύσουμε την παραγόμενη ενέργεια από το φβ μας σύστημα την ημέρα για να την καταναλώσουμε το βράδυ, αλλά ακόμα και να αποθηκεύσουμε την περίσσεια της ηλιακής ενέργειας το καλοκαίρι για να την αξιοποιήσουμε τον χειμώνα, και αυτό μάλιστα σε μία περίοδο συμψηφισμού τριών ετών. Σαφώς, μια πολύ ευέλικτη και αποδοτική λύση για τον χρήστη που διαστασιολογούσε κατά κανόνα την ισχύ του φβ συστήματος με βάση τη μέση ετήσια κατανάλωση και αποκόμιζε πρακτικά μέσα από τον συμψηφισμό παραγόμενης και καταναλισκόμενης ενέργειας το μέγιστο όφελος, αφού επί της ουσίας η τιμή πώλησης της ηλιακής ενέργειας στο net-metering είναι ίση με τη λιανική τιμή.
Πλέον, με τη μετάβαση στο net-billing, τα δεδομένα και τα μαθηματικά αλλάζουν. Κοινό χαρακτηριστικό στα δύο σχήματα παραμένει ότι η ενέργεια, που θα καταναλώνεται την ώρα που παράγεται, θα έχει πρακτικά αξία λιανικής και θα απαλλάσσεται από χρεώσεις δικτύου. Αντίθετα, η ενέργεια που δεν θα μπορεί να αξιοποιηθεί εκείνη τη στιγμή θα πωλείται με μια σαφώς χαμηλότερη τιμή από τη λιανική, σε επίπεδο χονδρεμπορικής, η οποία εκκρεμεί να δούμε ακριβώς πως θα υπολογίζεται. Αυτό το σχήμα ωθεί τον χρήστη να μεταφέρει ευέλικτα ηλεκτρικά φορτία, όπως η ηλεκτροκίνηση και οι αντλίες θερμότητας, μέσα στην καμπύλη παραγωγής του φβ συστήματος κατά τις μεσημεριανές ώρες και να αποθηκεύει την περίσσεια ενέργειας σε μπαταρία για να την αξιοποιήσει το βράδυ, μεγιστοποιώντας το όφελος και την απόδοση της επένδυσής του. Το net-billing δίνει συνεπώς σημαντικό κίνητρο για την ενσωμάτωση μεγαλύτερης μπαταρίας για την αύξηση του ποσοστού ταυτοχρονισμού, σε αντίθεση με το net-metering που η προσθήκη της μπαταρίας στηρίχτηκε κατά κύριο λόγο στο πρόγραμμα επιδότησης με μια μόνο μικρή διαφοροποίηση στις χρεώσεις δικτύου.
Το net-billing ως σχήμα συμψηφισμού μπορεί να εξυπηρετήσει τα περισσότερα προφίλ κατανάλωσης με εξαίρεση μόνο καταναλωτές που έχουν ασύμμετρη εποχιακή κατανομή με σημαντικά μεγαλύτερη βαρύτητα κατανάλωσης τους χειμερινούς μήνες. Σχολεία, ελαιουργεία, καταλύματα σε χειμερινούς προορισμούς είναι ενδεικτικές εφαρμογές με πολύ μικρό ποσοστό ταυτοχρονισμού, που δεν μπορούν να αξιοποιήσουν αποδοτικά την παραγόμενη ενέργεια κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Για τα υπόλοιπα τυπικά συμμετρικά καταναλωτικά προφίλ το net-billing θα είναι το νέο μοντέλο αυτοκατανάλωσης και αναμένουμε να δούμε τις λεπτομερείς διατάξεις που θα ορίζουν το ύψος της επιδότησης, την απαλλαγή ΦΠΑ για τελικούς καταναλωτές καθώς και την τιμή πώλησης της πλεονάζουσας ενέργειας που εγχέεται στο δίκτυο.
Η εμπειρία από τις κύριες ευρωπαϊκές αγορές δείχνει ότι τo net-billing είναι ένα βιώσιμο εργαλείο που στηρίζει την αύξηση της ζήτησης στο παράθυρο υψηλής ηλιοφάνειας και μπορεί να συνδράμει στην περαιτέρω διείσδυση των φβ συστημάτων στο ενεργειακό μείγμα.
Καλωσορίζουμε επί της αρχής το νέο σχήμα αυτοκατανάλωσης και αναμένουμε τις λεπτομέρειες.
Ο Χάρης Χρηστίδης είναι Managing Director BayWa r.e. Solar Trade Ελλάδας
