Ένας βασικός πυλώνας της πράσινης μετάβασης και της ενίσχυσης της διαδικασίας υιοθέτησης των αρχών της κυκλικής οικονομίας στον πρωτογενή τομέα είναι η ανάπτυξη των εναλλακτικών καυσίμων, στην οποία προσβλέπουν σημαντικοί “παίκτες” της αγοράς φυσικού αερίου. Οι “παίκτες” αυτοί βλέπουν στο βιομεθάνιο, που παράγεται από οργανικά απόβλητα, που είναι σε πληθώρα σε αγροτοκτηνοτροφικές περιοχές, ένα “πράσινο” μέλλον, όταν πλέον το μεταβατικό “καύσιμο” για την απανθρακοποίηση, που είναι το φυσικό αέριο περάσει σε δεύτερη μοίρα.
Στο φόντο αυτό, με δεδομένο ότι ο πρωτογενής τομέας, θα πρέπει να μειώσει εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου βάσει και των κοινοτικών στόχων, τέτοιες διαδικασίες αποτελούν ευκαιρίες για συνέργειες, αλλά και “βατήρες” εκσυγχρονισμού. Συγκεκριμένα, καθώς η παραγωγή βιοαερίου και βιομεθανίου βασίζεται στην αναερόβια χώνευση οργανικών υλικών, όπου ελλείψει οξυγόνου, τα βακτήρια διασπούν την οργανική ύλη, απελευθερώνοντας αέρια που αποτελούνται κυρίως από μεθάνιο και διοξείδιο του άνθρακα, μπορεί να αποτελέσει ευκαιρία για πολλές περιοχές της περιφέρειας.
“Η Ευρώπη βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της πράσινης επανάστασης, πρωτοστατώντας στην παραγωγή βιοαερίου και βιομεθανίου, που θα διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην ενεργειακή μετάβαση της ηπείρου. Στη μάχη με την επείγουσα ανάγκη απεξάρτησης από τον άνθρακα, το βιομεθάνιο προσφέρει μια βιώσιμη και ευέλικτη λύση, αντίστοιχης ποιότητας του φυσικού αερίου, που συμβαδίζει με τους φιλόδοξους κλιματικούς στόχους της Ευρώπης. Αυτή η πηγή ενέργειας βιολογικής προέλευσης συμπυκνώνει την ουσία της κυκλικής οικονομίας, μετατρέποντας τα οργανικά απόβλητα σε ενέργεια φωτισμού κτιρίων, τροφοδότησης οχημάτων και βιομηχανιών, ενώ παράλληλα εδραιώνει τη δέσμευση της ΕΕ για ένα βιώσιμο, αυτάρκες και ασφαλές ενεργειακό μέλλον” αναφέρει ο Σπύρος-Νικήτας Τσαμίχας Συνιδρυτής Energon GreenSolutions, που ειδικεύεται σε αδειοδοτήσεις έργων ΑΠΕ αλλά και συνολικά σε δράσεις πράσινου μετασχηματισμού.
Όπως αναφέρει, “με την παραγωγή βιομεθανίου, η Ευρώπη μειώνει την εξάρτησή της από εξωτερικούς παρόχους ενέργειας, εξασφαλίζοντας σταθερή και αξιόπιστη παροχή πράσινης ενέργειας εντός των συνόρων της. Η αποθηκευσιμότητα και ο σταθερός ρυθμός παραγωγής του βιομεθανίου συμπληρώνουν τις διαλείπουσας ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως η ηλιακή και η αιολική ενέργεια, διαδραματίζοντας έτσι κρίσιμο ρόλο στην εξισορρόπηση του ενεργειακού δικτύου” τονίζει ο κ. Τσαμίχας σημειώνοντας ότι ο φιλόδοξος στόχος του σχεδίου είναι η ΕΕ να παράγει 35 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα βιομεθανίου ετησίως έως το 2030, απαιτώντας επενδύσεις ύψους 83 δισεκατομμυρίων ευρώ, ανάλογα με το μέγεθος της μονάδας, την τοποθεσία και τον τύπο της βιώσιμης πρώτης ύλης.
Τούτων δοθέντων έχει ενδιαφέρον ότι κατά την παρουσία του στην Αθήνα, πριν λίγες μέρες, ο διευθύνων σύμβουλος της Italgas Paolo Gallo, για τα εγκαίνια των νέων γραφείων και την ανακοίνωση του νέου ονόματος της ΔΕΠΑ Υποδομών, η οποία ως γνωστόν εξαγοράστηκε από την Italgas το Σεπτέμβριο του 2022 εστίασε στα θέματα ανανεώσιμων αερίων όπως το βιομεθάνιο αλλά και μελλοντικά, το υδρογόνο. Να σημειωθεί ότι στη θυγατρική της Italgas την Enaon Eda έχει περιέλθει ο έλεγχος του συνόλου των δικτύων διανομής φυσικού αερίου χαμηλής και μέσης πίεσης της Ελλάδας.
Όπως φάνηκε, πάντως, με το βλέμμα στο μέλλον, η Italgas “κοιτάζει” με ενδιαφέρον τα νέα αυτά καύσιμα. Άλλωστε για το σκοπό αυτό προχωρεί σε αναβάθμιση του δικτύου της αλλά και στην τοποθέτηση έξυπνων μετρητών προκειμένου να είναι δυνατή η μέτρηση του βιομεθανίου ή των άλλων ανανεώσιμων αερίων που θα μεταφέρονται από αυτό.
Όπως ανέφερε οι επενδύσεις της ελληνικής εταιρείας του ομίλου Italgas θα ξεπεράσουν αρκετά τα 900 εκατ. ευρώ έως το 2029, ενώ τόνισε ότι από το 2025 και μετά θα ξεκινήσει και στην Ελλάδα η εγκατάσταση του Nimbus, της τελευταίας γενιάς “H2 ready” έξυπνου μετρητή, που αναπτύχθηκε εσωτερικά από τον Όμιλο Italgas.
Ο ΔΕΣΦΑ
Ανάλογες κινήσεις έχει κάνει και ο ΔΕΣΦΑ. Ο Διαχειριστής τον Σεπτέμβριο του 2022 υπέγραψε Τριμερές Σύμφωνο Συνεργασίας για την ανάπτυξη ενός Πιλοτικού Έργου βιομεθανίου με έγχυση στο Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου με τις εταιρείες Polyeco και Ergoplanning.
Όπως ανέφερε, τότε, σε ανακοίνωσή του ο ΔΕΣΦΑ, το σχετικό Σύμφωνο Συνεργασίας σηματοδοτούσε το άνοιγμα της εν λόγω αγοράς, βάσει συγκεκριμένου προγράμματος δράσης και καθορισμένου χρονοδιαγράμματος, που προέβλεπε τη λήψη τελικής επενδυτικής απόφασης έως τα τέλη του 2023.
Όπως αναφέρεται, δε, στο Σύμφωνο Συνεργασίας, το βιομεθάνιο δύναται να χρησιμοποιηθεί αντί του φυσικού αερίου για σκοπούς ιδιοκατανάλωσης του Διαχειριστή στη λειτουργία των σταθμών συμπίεσης σε Νέα Μεσημβρία Θεσσαλονίκης και Αμπελιά Φαρσάλων στη Θεσσαλία, η οποία σήμερα πραγματοποιείται με τη χρήση φυσικού αερίου. Καθώς οι δύο εγκαταστάσεις βρίσκονται κοντά σε περιοχές με μεγάλη διαθεσιμότητα αποβλήτων, η συγκεκριμένη κίνηση αποτελεί μια εφικτή και οικονομικά βιώσιμη λύση, που βελτιώνει σημαντικά και το ανθρακικό αποτύπωμα των σταθμών. Η συνέργεια του ΔΕΣΦΑ με τις δύο εταιρείες αφορά τη συνολική αλυσίδα αξίας του βιομεθανίου, από ένα μεγάλο χαρτοφυλάκιο αποβλήτων για την αδιάλειπτη τροφοδοσία της μονάδας, μέχρι την εγκατάσταση, λειτουργία και διαχείρισή της και την τελική απόληψη του πράσινου αερίου για κατανάλωση.
Μάλιστα η Διευθύνουσα Σύμβουλος του ΔΕΣΦΑ, Maria Rita Galli είχε σπεύσει να σχολιάσει ότι “το βιομεθάνιο, ως ένα ανανεώσιμο και τοπικά παραγόμενο καύσιμο με μηδενικό ανθρακικό αποτύπωμα, αποτελεί μια πολλά υποσχόμενη λύση τόσο για τη μετάβαση σε ένα σύστημα πράσινης ενέργειας σε προσιτό κόστος όσο και για τη σημαντική μείωση της ενεργειακής εξάρτησης”, ενώ ο Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος της POLYECO, κ. Ιωάννης Πολυχρονόπουλος, είχε πει ότι “η τρέχουσα ενεργειακή κρίση, επιτάσσει την ανάπτυξη συνεργασιών, στρατηγικών και λύσεων, που θα δημιουργήσουν υψηλές επιχειρηματικές προοπτικές στο μετασχηματισμό των συστημάτων ενέργειας.
Η συνεργασία της Polyeco με τον ΔΕΣΦΑ και την Ergoplanning, για την υλοποίηση πιλοτικού έργου παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ και συγκεκριμένα Βιομεθάνιο, στηρίζεται στην ανάκτηση ενέργειας από την αξιοποίηση οργανικών μη επικινδύνων αποβλήτων και εντάσσεται στο σχέδιο δράσης για την κυκλική οικονομία.
Τέλος ο κ. Σπύρος Τζιάκας, εκπρόσωπος της Ergoplanning, είχε σημειώσει με έμφαση ότι “παρόλο που στην Ευρώπη τέτοιου είδους μονάδες έχουν καθιερωθεί, δυστυχώς στην Ελλάδα δεν έχουμε ακόμη καν το απαιτούμενο θεσμικό πλαίσιο. Η πρωτοβουλία, η οποία έχει ξεκινήσει από τον ΔΕΣΦΑ και ορισμένους άλλους φορείς της αγοράς, δίνει την ευκαιρία για τη δημιουργία των προϋποθέσεων ώστε να ανοίξει ο δρόμος για την υλοποίηση τέτοιων μονάδων και στη χώρα μας. Ευελπιστούμε να υπάρξει θετικό αποτέλεσμα τόσο για σκοπιμότητα μιας πρώτης μονάδας βιομεθανίου που θα καλύπτει μέρος των αναγκών του ΔΕΣΦΑ, όσο και για την υλοποίηση και άλλων μονάδων, οι οποίες θα έχουν το απαιτούμενο επενδυτικό ενδιαφέρον και θα βοηθήσουν ώστε να έχουμε και στην Ελλάδα παραγωγή πράσινου αερίου. Η εξέλιξη αυτή είναι πολύ σημαντική, καθώς συνδέεται τόσο με την ανάγκη της ενεργειακής αυτάρκειας και αυτονομίας, που αναδεικνύεται ακόμη πιο έντονα μέσα από τα γεγονότα που διαδραματίζονται το τελευταίο καιρό, όσο και με την ανάγκη της ουσιαστικής συνδρομής στην ορθή διαχείριση αποβλήτων τα οποία είναι διαθέσιμα”
